لذا بحرین قدیم یا ناحیۀ قدیمی بحرین شامل: کویت، احساء، قطر و در نهایت مجمع الجزایر بحرین کنونی می شود.
دربارۀ مرزهای این ناحیه گفته شده که بحرین، از سمت مغرب به سرزمین یمامه متصل است[۲۶] و از سمت شمال به بصره و از جنوب به عمان می رسد.[۲۷]

4. مهمترین شهرها و مناطق بحرین
5. هجر

هَجَر[۲۸] از مناطق تاریخی بحرین در ناحیه احساء است. بلاذری، سیبخت گماشتۀ ساسانیان در بحرین را «مرزبانِ هجر» نامیده است.[۲۹]
این سرزمین، مدت ها مرکز بحرین بوده است[۳۰] و گاهی به همۀ این منطقه نیز، هجر اطلاق می شده است.[۳۱]
ابن حوقل از آن به عنوان بزرگترین شهر بحرین یاد کرده است.[۳۲]
در جاهلیت هجر در ربیع الآخر هر سال محل برگزاری بازار سالیانۀ عربی بوده است.[۳۳]
سوید بن قیس می گوید من و مخرمه عبدی از هجر پارچه هایی را آورده بودیم که رسول خداˆ از آنها شلواری را خریداری کرد.[۳۴]
در حدیث «اذا بلغ الماء قلتین بقلال هجر لم یحمل خبثاً»[۳۵] برخی هجر را هجر بحرین دانسته اند، اگرچه مشهور خلاف آن است.
گفتنی است هجر، دارای خرمای زیاد و مرغوبی بوده است تا جایی که معادل ضر ب المثل فارسیِ «زیره به کرمان بردن» عرب گفته است: لمستبضع التمر إلی هجر؛[۳۶] کجالب التمر الی هجر؛[۳۷] و یا به صورتی که در کلام امیرالمؤمنین† نیز مورد استشهاد قرار گرفته است «کناقل التمر الی هجر».[۳۸]
امروزه از هجر چیزی باقی نیست و جای آن شهر هفوف قرار دارد.[۳۹]

2. المُشَقّر

این شهر در واقع دژ و قلعه ای بوده است در هجر[۴۰] که ابن الاعرابی از آن با تعبیر «مدینه عظیمه قدیحه فی وسط قلعه» یاد کرده است.[۴۱]
مشقر مرکز سیاسی بوده، مسجد جامع داشته[۴۲] و بازار سالیانۀ عرب در ماه جمادی الاول، در آن برپا میشده است.[۴۳]
آزادفر پسر گشنسب، مشهور به مُکعبَر (شمشیر زن)، عامل خسرو انوشیروان (۵۳۱ ـ ۵۷۹م) به کمک هوذه بن علی حنفی از بزرگان یمامه، بنی تمیم را در مشقر، به جرم غارت کاروانِ خراجی که از یمن برای دربار ساسانی میرفت، سخت سرکوب و قتل عام نمود.[۴۴]
امروزه شهری به این نام وجود ندارد و از بین رفته است.[۴۵]
در حدیث وَفد عبدالقیس، که پیامبر اکرم ˆ از منذر بن عائذ، دربارۀ قریهها و دهات ایشان پرسش نمود، آن حضرت از مشقَّر نیز نام بردهاند.[۴۶]

3. الصّفا

ابن فقیه آن را قصبۀ هَجَر دانسته است و میگوید بین صفا و مُشقَّر رودی است که آن را عین مینامند.[۴۷]
دیگران صفا را قلعهای در نزدیکی مشقّر دانستهاند.[۴۸]
این منطقه امروزه قصبهای در احساء حجاز است.[۴۹] و [۵۰]
در حدیث وَفد عبدالقیس که پیامبر اکرم ˆ از منذر بن عائذ، دربارۀ قریهها و دهات ایشان، پرسش نمود، صفا را نیز نام بردند.[۵۱]

4. الزّاره

شهر و بندری در نزدیکی قَطیف[۵۲]، از مناطق مشهور بحرین و مرکز اداری و حکومتی و محل اقامت فیروز بن جشیش معروف به مکعبر ـ گماشتۀ دولت ساسانی ـ بوده است.[۵۳] او در جنگهای معروف به رده به وسیلۀ علا بن حضرمی کشته شد.[۵۴]
این شهر اکنون از میان رفته است و جای آن الرماده در داخل شهر العوامیه در شمال قطیف و در داخل نخیله به فاصله دو میل از دریا قرار دارد.[۵۵] و [۵۶]

5. جُواثا

جُواثی[۵۷] یا جُواثاء و جُواثا و یا جُوأثا[۵۸] شهر و قلعهای از طایفۀ عبد القیس در بحرین بوده است.[۵۹]
از ابن عباس نقل شده است که «اوّل جمعه جمعت بعد جمعه جمعت فی مسجد رسول الله ˆ فی مسجد عبدالقیس بجواثا من البحرین».[۶۰]
در جنگ مشهور به رده این شهر و قلعه، محلِ درگیری شدیدی بود که به عنوان «یوم جواثا» از آن یاد می شود. برخی گفتهاند، منذر بن نعمان ـ حاکم بحرین ـ در این روز در جواثا کشته شد.[۶۱]
امروزه اندکی از آثار این قلعه و قریه در شرق قصبۀ کلابیّۀ بحرین، باقی است.[۶۲]

6. السابون

از قراء بحرین است[۶۳] و ذکر آن در اخبار مربوط به رده و فتح آن توسط علاء بن حضرمی آمده است.[۶۴] ابن فقیه و یاقوت از آن به عنوان «السابور» یاد کردهاند.[۶۵] و [۶۶]

7. الغابه

از دهات بحرین است[۶۷] و نام آن در جنگ رده آمده است.[۶۸] و [۶۹]

8. دارین

دار یا دارین بندر و شهری در بحرین بوده[۷۰]و محل تجارت عطر و مشک از هند[۷۱] بوده به حدی که تاجر عطر را مطلقاً، «داری» میگفتهاند.[۷۲] و [۷۳]
یاقوت از کتاب سیف بن عمر، نقل کرده است که مسلمین به فرماندهی علاء حضرمی، بر شهر دارین بحرین چیره شدند و از آنجا پیاده بر شنزاری پر آب، رو به خلیج روان شدند و از دارین تا کرانۀ دریا یک شبانهروز راه دریایی بود.[۷۴]
دارین امروز قریهای است در قطیف که خراب شده و اهل آن هجرت کردهاند.[۷۵] و [۷۶]

9. القَطِیف

۲-۲-۳-۸) اهدف مدیریت دانش

ایجاد یک سازمان یادگیری و شراکت با ایجاد جریانی بین مخازن اطلاعات ایجاد شده توسط افراد قسمت های مختلف شرکت (مالی، عملکرد، هوش رقابتی و غیره؟ ) و مرتبط کردن آنها به یکدیگر است . بیشتر افراد و سازمان ها
مدیریت دانش را به دلایل ذیل به کار میگیرند:

• افزایش همکاری.
• بهبود بهره وری .
• تشویق و قادر ساختن نوآوری.
• غلبه بر اطلاعات زیادی و تحویل فقط آنچه مورد نیاز است.
• تسهیل جریان دانش مناسب از تأمین کنندگان به دریافت کنندگان بدون محدودیت زمان و فضا.
• تسهیل اشتراک دانش میان کارمندان و بازداشتن آنان از اختراع دوباره چرخ به کرات.
• تصرف و ثبت دانش کارکنان قبل از اینکه آنان شرکت را ترک نمایند، اطمینان یافتن از اینکه دانش با ارزش بهنگام ترک کارمند از دست نمی رود.
• افزایش آگاهی سازمانی از خلأهای دانش سازمان .
• کمک به شرکت ها که سبقت جو باقی بمانند با افزایش آگاهی آنان از استراتژی ها، محصولات و بهترین کارکردهای رقیبانشان.
• بهبود خدمات مشتری (نگودری و یعقوبی،۱۳۹۰).

۲-۲-۳-۹)موانع ایجاد مدیریت دانش در سازمان ها

بسیاری از سازمان ها ظاهراً برای دانش ارزش و اعتبار قائل هستند؛ اما باور قلبی برای اجرای آن ندارند. مدیریت دانش در سازمان ها موفق نخواهد شد، مگر اینکه عزمی جدی و اقدامی عملی برای برطرف کردن موانع موجود در برسر راه آن برداشته شود. این موانع به پنج دسته تقسیم می شوند که می توانند موانع ایجاد مدیریت دانش در سازمان های آموزشی نیز شوند:

1. موانع انسانی :

انسان ها ممکن است به هر علتی نخواهند دانش خود را تسهیم کنند و بخواهند از آن فقط برای پیشرفت شخصی خود استفاده کنند.زیرا ممکن است این تصور غلط وجود داشته باشد که دانش قدرت است و بنابراین ، نباید آن را از دست داد.شاید بتوان گفت موانع انسانی مدیریت دانش بیش از سایر موارد دیگر حایز اهمیت است. زیرا دانش ماهیتی انسانی و اجتماعی دارد و فقط در صورت تعامل و اعتماد می تواند رشد کند.

2. موانع سازمانی:

موانع سازمانی عبارت است از : اشکال در ساختار(برای مثال ، ساختارهای غیر منعطف به سلسله مراتبی و ساختارهایی که امکان برقراری ارتباط کارکنان با محیط سازمان را به سادگی امکان پذیر نمی کند، عدم توجه به جنبه های غیر رسمی ساختار سازمان و …)، اشکال در سیستم مدیریت (عدم حمایت مدیران عالی از برنامه های مدیریت دانش،کوتاه نگری و جزئی نگری مدیران، استفاده از سبک های نا مناسب رهبری)،اشکال در سیستم حقوق و مزایای کارکنان( کارکنان زمانی توزیع دانش می کنند که انگیزه ی کافی داشته باشند) اشکال در سیستم آموزش ( تبدیل سیستم های سنتی آموزش به سیستم سازمان یادگیرنده با برنامه های آموزشی نامناسب) و اشکال در سیستم شغلی (مشاغل مبهم و تکراری و روزمره و شغل های نامناسب، ابهام و تعارض در نقش و غیره…).

3. موانع فرهنگی:

مدیریت دانش بدون وجود فرهنگ مشارکتی مناسب و مبتنی بر اعتماد موفق نخواهد بود اگر فرهنگ توزیع و تسهیم دانش تشویق نشود، مدیریت دانش با چالشهایی روبرو خواهد شد. تأثیر عوامل فرهنگی بر اثر بخشی برنامه های مدیریت دانش انکارناپذیر است. فرهنگ هر جامعه به علت در برگرفتن نظام ارزشی، رفتار افراد را تحت تأثیر قرار می دهد. اگر در فرهنگی توزیع دانش ارزش تلقی شود مردم برای کسب دانش تلاش خواهند کرد.

4. عوامل سیاسی:

دانش منبع قدرت است و شخص قدرتمند می تواند اعمال نفوذ کند و قدرت سیاسی را به دست آورد، بنابراین از توزیع آن جلوگیری می کند. دو عامل قدرت دانش و قدرت سیاسی مانع توزیع مناسب در سازمان است که در اینجا نیز مدیریت دانش که به توزیع گسترده ی دانش در سازمان نیاز دارد با چالشی جدی روبرو خواهدشد. ثبات مدیریت در سازمان ها ( ناشی از ثبات فضای سیاسی ) مدیریت دانش را نیز تحت تأثیر قرار می دهد، از جمله وجود فضای بازی که افراد به راحتی بتوانند اظهارنظر کنند.

5. عوامل فنی و تکنولوژیکی:

دانش باید با روش های تخصصی، حفظ و نگهداری، سپس سازمان دهی و توزیع شود. استفاده از فناوری های مناسب در سازمان، گامی موثر در نگهداری دانش آشکار تلقی می شود. در غیر این صورت بخش عمده ای از دانش های ایجاد شده از بین خواهد رفت ( یوسفی،۱۳۹۱).

۲-۲-۳-۱۰) سطوح دانش در سازمان

چنانچه در جدول (۲-۱) مشخص شده است، هفت سطح دانش در سازمان ممکن است وجود داشته باشد.

جدول (۲-۱) هفت سطح دانش در سازمان

تفکر کلی و اعتماد۸۱۸/۰توانایی مقابله و تعامل با مشکلات۶۶۹/۰سجایای اخلاقی۷۷۴/۰خودآگاهی و عشق و علاقه۷۳۸/۰

ب) پرسش نامه سلامت روانی (GHQ-28):
این پرسشنامه توسط گلدنبرگ (۱۹۷۲) ابداع و هدف از طراحی آن کشف و شناسایی اختلالات روانی در مراکز و محیطهای مختلف بوده است.
و سئولات این پرسشنامه که به بررسی وضعیت روانی فرد در یک ماه اخیر می پردازد، شامل نشانه هایی مانند افکار و احساسات ناهنجار و جنبه هایی از رفتار قابل مشاهده است. به همین جهت بر موقعیتهای کنونی تاکید دارد. در انتخاب سئوالها بر چهار حوزه کار شده است. اولین حوزه افسردگی، دومین حوزه اضطراب و آشفتگی روانشناختی و سومین حوزه رفتار قابل مشاهده و چهارمین حوزه هیپوکندریا ست که در برگیرنده طیف وسیعی از سئوالات به ظاهر عضوی است. پرسشنامه با سئوالات جسمانی شروع و هر چه جلوتر برویم جنبه روانپزشکی سئوالها بیشتر می شود. دلیل این کار این بود که وجود چنین سئوالاتی در ابتدای پرسشنامه ممکن است آزمودنیها را بر افراشته کند به گونه ای که حاضر به ادامه همکاری نشوند. نتایج تحقیقات هندرسون (۱۹۹۰) نشان می دهد پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ) شناخته شده ترین ابزار غربالگری در روانپزشکی است که تا کنون تاثیر شگرفی در پیشرفت پژوهش ها داشته است. این پرسشنامه به صورت فرمهای، ۲۸، ۳۰، ۶۰ و ۱۲ سئوالی می باشد. فرم میزان شده ۲۸ سئوالی بر اساس تحلیل عاملی بر روی فرم کامل GHQ یعنی نسخه ۶۰ سئوالی آن ساخته شده که چهار مقیاس ۷ سئوالی این مقیاسها عبارتند از:
۱- نشانه های جسمانی ۲- اضطراب ۳- اختلال در کار کرد اجتماعی ۴- افسردگی.
سئوالها به ترتیب پشت سر هم آمده به گونه ای که از سئوال ۱ تا ۷ مقیاس نشانه های جسمانی، از ۸ تا ۱۴ مقیاس اضطراب لحاظ شده است؛ و از ۱۵ تا ۲۱ مقیاس اختلال در کارکرد اجتماعی و از سئوال ۲۲ تا ۲۸ مقیاس افسردگی لحاظ شده است. اعتبار پرسشنامه با بهره گرفتن از روش آلفای کرونباخ محاسبه گردیده که برابر با ۷۵/. بوده است.
نوع علائم و نشانه های مورد بررسی در هر مقیاس:
A: نشانه های جسمانی: به مقیاس نشانه های جسمانی مقیاس A نیز گفته می شود. دو سئوال از این سئوالها مربوط به احساس سلامتی و بیماری، دو سئوال مربوط به سردرد، سه سئوال مربوط به احساس نیاز به داروهای تقویتی، احساس ضعف و سستی و احساس داغ یا سرد شدن بدن است.
B: اضطراب: مقیاس مربوط به بی خوابی، احساس فشار و تنیدگی عصبانیت و بدخلق شدن، ترس و وحشت بی دلیل، دلشوره و ناتوانی در انجام کارها می باشد.
C: اختلال در کارکرد اجتماعی: در این مقیاس توانایی فرد در انجام کارهای روزمره، احساس رضایت در انجام وظایف، احساس مفید بودن، قدرت یادگیری و لذت بردن از فعالیتهای روزمره زندگی مورد بررسی قرار می گیرد.
D: در این مقیاس علائم اختصاصی افسردگی از قبیل احساس بی ارزشی، نا امیدی، افکار خودکشی، آرزوی مردن و توانایی در انجام امور مورد بررسی قرار می گیرد (مهدویان به نقل از مشهدی زاده، ۱۳۸۰).
روش نمره گذاری پرسش نامه سلامت روانی
بهترین و مناسبترین روش نمره گذاری استفاده از مدل ساده لایکرت با نمره های (۰ و ۱ و ۲ و ۳) برای گزینه های پرسشنامه است (گلدبرک، ۱۹۷۲ به نقل از هومن، ۱۳۷۶).
در نمره گذاری این پرسشنامه چهار نمره برای مقیاسهای فرعی و یک نمره به کل موارد پرسشنامه مربوط می شود. نمره ۲۳ و بالاتر بیانگر عدم سلامت روانی و نمره پایی تر از ۲۳ بیانگر سلامت روانی می باشد (هومن، ۱۳۷۶).
با توجه به اینکه هر یک از مقیاسهای تشکیل دهنده پرسشنامه، دارای ۷ ماده و کل مجموعه شامل ۲۸ ماده است، کسانی که در یک ماه گذشته در زمینه های مورد نظر هیچگونه احساس ناراحتی نکرده باشند، برای هر ماده نمره صفر و جمعا ۰=۰×۷ نمره می گیرند. اشخاصی که در زمان یاد شده در تمامی زمینه های مطرح شده مقدار کمی احساس ناراحتی کرده اند، برای هر کدام نمره (۱) و جمعا ۷=۱x7 نمره می گیرند. به همین ترتیب کسانی که مقدار زیادی در زمینه های یاد شده احساس ناراحتی داشته اند، برای هر ماده نمره (۳) و جمعا ۲۱=۳×۷ نمره می گیرند.
البته اگر چنین افراد نادری پیدا شوند، سلامتی آنها با مخاطره بسیار جدی روبرو است. در کل مجموعه نیز روال تفسیر نمره، شبیه مقیاسهای فرعی است. بر این مبنا، حد پایینی نمره ها مربوط به کسانی است که در طول یک ماه قبل از اجرای تحقیق، سلامتی آنها با توجه به هیچیک از ملاکهای مطرح شده در پرسشنامه تهدید نشده و نمره به همه معیارهای مطرح شده در پرسشنامه مورد تهدید واقع شده و نمره کل ۸۴=۳×۲۸ گرفته اند.
روایی پرسش نامه سلامت روانی
همبستگی بین داده های حاصل از اجرای دو پرسشنامه ی GHQ-28 و SCL-90 را بر روی ۲۴۴ آزمودنی به میزان ۸۷% گزارش نموده اند (بایبوردی به نقل از هومن، ۱۳۷۶).
در مطالعه دیگری که توسط گلدبرگ و هیلر انجام شد، ضریب همبستگی بین نمرات چهار مقیاس پرسشنامه سلامت عمومی، بین ۲۳/+ تا ۶۱/+ گزارش شده است.
پایایی پرسشنامه سلامت روانی
در حالیکه چان و چان (۱۹۸۳) به منظور بررسی سلامت عمومی گروه ۲۲۴ نفری در کشور چین، با بهره گرفتن از پرسشنامه (GHQ)پژوهشی را انجام داده اند، بر اساس روش سازه نمره گذاری طیف لایکرت، ثبات و همسانی درونی را با روش آْفای کرونباخ برابر ۸۵/۰ گزارش نمودند (هومن، ۱۳۷۶). چیونگ و اسپیرز (۱۹۹۴) ضریب پایایی (GHQ) را در دو گروه کامبوجیهای ساکن نیوزیلند به کمک روش تست – تست مجدد با فاصله زمانی ۲ تا ۴ هفته، به میزان ۵۵/۰ بدست آوردند (بایبوردی به نقل از هومن)، در داخل کشور پالاهنگ در تحقیقی که انجام داده ضریب پرسشنامه (GHQ)را با روش تست- تست مجدد با فاصله زمانی ۷ تا ۱۰ روز روی گروه ۸۰<

br />
نفری به میزان ۹۱/۰ برآورد نموده است. یزدان پناه به نقل از مشهدی زاده (۱۳۸۰) در پژوهشی تحت عنوان تاثیر عوامل اقتصادی، اجتماعی خانواده، بر سلامت روانی فرزندان، بر روی نمونه ۵۴۲ نفری، ضریب همسانی درونی این پرسشنامه را با روی آلفای کرانباخ ۹۲/۰ بدست آورده است.
ملاک سنجش عملکرد تحصیلی:
در پژوهش حاضر به منظور اندازه گیر ی عملکردتحصیلی دانش آموزان، معدل سه ماهه اول سال تحصیلی آنان، به عنوان ملاک عملکرد تحصیلی در نظر گرفته شد.
روش تجزیه و تحلیل داده ها
در این پژوهش ازشاخص های آمار توصیفی درصد، فراوانی، میانگین و انحراف معیار و از روش های آمار استنباطی، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شده است.
ملاحظات اخلاقی:
-رعایت صداقت و امانت علمی
-رعایت حق بی نام بودن پرسشنامه ها و ناشناس ماندن مشارکت کنندگان
-محرمانه نگه داشتن اطلاعات مشارکت کنندگان.
فصل چهارم

در مرزباننامه یافتن در معانی دیدن و شدن نیز به کار رفته است و از جمله:
دیدن
ناگاه ماهئی برو بگذشت. او را نژند و دردمند یافت. (۲/۶۷۴)
چون بازآمد هدهد را در دستِ آن طفل اسیر یافت. (۱/۲۹۷)
اتفاقاً همان جایگاه رسید که آن مرد را یافته بود. (۵/۵۶۸)
شدن
من حقارت خویش میدانم و جسارت صیاد میشناسم؛ اگر از عمل من آگاهی یابد، خانهی من ویران کند. (۶/۱۲۶)
چون استغناء یافت، مرا ازو برخورداری طمع نباید داشت. (۷/۳۸۶)
۴-۱-۴- معانی دیگر نقل کردن در مرزباننامه
در مرزباننامه نقل کردن در معنی کوچ کردن و انتقال دادن به کار رفته است. نمونه ها چنین است:
کوچ کردن
گفت: مرا چنان مینماید که از این خطرگاه نقل کنم و آرام جای دیگر طلب کنم. (۱/۵۸۷)
معنی انتقال دادن
اگر چنین خواهی کرد، ترا الوان شراب و انواع طعام و لذایذ اِدام چندان در خانه هست که چون نقل کنند، تخفیف را بعضی از آن به جای باید گذاشت. (۵/۶۱)
۴-۱-۵- معانی دیگر گردیدن در مرزباننامه
در مرزباننامه فعل گردیدن دارای معانی متعدد شدن، چرخیدن، جستجو کردن و کردن است. شواهد چنین است:
شدن
شکوفه گفتار اگرچه برگ لطیف بر آرد، چون به صبای صدق اصغا پرورده نگردد. ثمره کردار ازو چشم نتوان داشت. (۴/۴۵)
لاشکّ با ما پیوندد و امدادِ نصرت از جوانب متوالی گردد. (۵/۴۷۸)
چهره عصمت او چشم زده هیچ وصمتی گردد. (۴/۶۳)
اول قدم در راه انسباط باید نهادن و تردّد و آمیختگی آغازیدن و راه تألّف و تعطّف بازگشودن تا به معیار اختبار و محکّ اعتبار عیار کار او شناخته گردد. (۷/۶۸۲)
چرخیدن
شتری را دید از کاروان بازمانده، آنجا سرگشته و هایم میگردید. (۶/۵۶۵)
روزی پیرامون دیه به تماشای بوستانی میگشت. (۱۰/۴۴۵)
جستجو کردن
زوایای آن همه بگردیدم و خبایای اسرار آن به نظر استبصار تمام بدیدم. (۱/۲۲)
نیک بگردیدند، زیر سنگی صندوقچهی زر یافتند. (۲/۱۹۶)
کردن
میخواهی که چهرهی آراستهی دولت و طرهی طرازندهی مملکت ما را مشوّه و مشوّش گردانی. (۶/۲۵۱)
اگر امروز آن اومید به وفا رساند و حقِ بندگی او از ذمّت کرم خویش موفّی گرداند. (۷/۳۲۱)
بعد از این از درون دلها دَرَن عداوت و خباثتِ دَخلت با یکدیگر پاک گردانیم و عقدِ موالات و مؤاخات را واهی نگردانیم. (۳/۳۸۲)
۴-۱-۶- معانی دیگر گردانیدن و گردیدن در مرزباننامه
در مرزباننامه فعل گردانیدن دارای معانی متعددی است. از جمله: کردن، تغییر دادن، جا به جا کردن و گردیدن در معنی غلتیدن، و توجه کردن. شواهد بدین گونه است:
۴-۱-۶-۱- گردانیدن
کردن
شاه را اندیشهی جزم میباید گردانیدن و رایت عزم را نصب کردن. (۱/۴۷۱)
تغییر دادن
اگر عِیَاذاً بِالله عیار اخلاص با شیر بگردانم و خلاف او که از مذهب من دور است و در شرع حقوق خادم مخدومی ممنوع و مخطور پیش گیرم. (۱/۵۹۸)
جا به جا کردن
صلاح کار و حال در آن شناختم که به صواب دید جفت خویش خانه و آشیانه بگردانم. (۶/۶۹۸)
۴-۱-۶-۲- گردیدن
غلتیدن و فرو افتادن
طایر اقبال تو مکسور القلب، مقصوص الجناح از اوج مطامع همت در نشیب نا یافت مراد گردید. (۱/۴۷۳)
توجه کردن
هر چند این معنی با او تقریر کردم، رای او را عنان موافقت به صوبِ این صواب نمیگردید و امضاء این اندیشهی من اقتضا نمیکرد. (۱/۶۹۹)
۴-۱-۷- معانی دیگر شدن در مرزباننامه
در مرزباننامه فعل شدن دارای معانی رفتن، بودن، و گذاشتن نیز میباشد. شواهد چنین است:
رفتن
ناچار به صحرا بیرون شوم، باشد که صیدی در قید مراد توانم آورد.(۲/۸۴)
زخمی جان گزای بر لب خر زد و بر جای سرد گردانیدن و با سوراخ شد. (۴/۱۰۳)
شنیدم که وقتی خسرو را نشاط شکار برانگیخت، بدین اندیشه به صحرا بیرون شد. (۶/۵۶۶)
از آن جا به در سوراخ مار شد. (۵/۵۸۰)
او چون مهمان را دید، به در سرای شحنه شد و از رسیدن او صاحب خبران را آگاهی داد. ۲/۱۴۷
به نزدیک یکی از دوستان شد. (۸/۱۶۳)

شرایط فعلی که شکل جدیدی از تحولات جهانی در روابط بین الملل پدیدار شده و دولت ها با تلاش و تعامل مضاعف در پی پیدا کردن جایگاه مورد نظر خود و اثرگذاری در این قطب بندی های جدید تحت عنوان نظم نوین جهانی هستند ایران نیز از این قاعده نمی تواند مستثنی باشد ایران باید با تدبیر و تأمل، جایگاه واقعی خود را که در شأن این ملت بزرگ است را پیدا نماید تا بتواند در معادلات مهم بین الملل ابراز وجود و اقتدار نماید. همچنین حل مسالمت آمیز موضوع هسته ای دقیقاً تکوین کننده شرایط آرمانی نظام جمهوری اسلامی ایران است. مخالفان برنامه هسته ای ایران رژیم اسرائیل و آمریکا می باشند که به طور افراطی خواهان تعطیلی هر نوع فعالیت هسته ای، چه جنبه صلح آمیز و چه غیر صلح آمیز آن هستند آمریکا در دوره پس از جنگ جهانی دوم همواره یکی از کشورهای طرفدار کاربرد تحریم های تجاری، مالی و سیاسی علیه کشورهای مورد هدف بوده و از آن به عنوان ابزار سیاست خارجی خود جهت اعمال نفوذ و سلطه استفاده کرده است. سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران بر اساس مداخله، کنترل، و مهار رفتارهای تهران بوده تا از طریق اعمال انواع تحریم های اقتصادی تغییرات مورد نظر را در رفتار سیاست خارجی ایران ایجاد نماید، آمریکا با تمام امکانات برای فشار آوردن به ایران از طرق مختلف از جمله تحریم اقتصادی و هیاهوی تبلیغاتی و تهدید نظامی، تلاش مستمر دارد تا ایران را وادار به کوتاه آمدن و تغییر در موضع اصولی خود و دادن امتیاز در مذاکرات هسته ای نماید، همچنین آمریکا در پی فشار بر اروپا و ایجاد ائتلاف سخت گیرانه و غیر منعطف بخصوص از طریق متحد قدیمی و همیشگی اش یعنی انگلستان در برابر ایران است.

3. سؤال اصلی

توسعه و تداوم سیاست تحریم از زمان آغاز مسأله هسته ای ایران چه تأثیری بر تقابل میان آمریکا و ایران داشته است؟

4. فرضیه

سیاست تحریم، با ایجاد فضای بی اعتمادی بیشتر، تشدید فشارهای بین المللی بر ایران و کمرنگ کردن امکان تعامل و همکاری میان ایران و آمریکا موجب تشدید منازعه بین دو دولت شده است.

5. متغیرهای تحقیق

متغیرمستقل: توسعه و تداوم سیاست تحریم.
متغیر وابسته: تشدید منازعه میان آمریکا و ایران.

6. بیان مفاهیم

تحریم، بحران، منازعه، منافع ملی، امنیت ملی، سیاست خارجی، لابی.
۱-۶ تحریم (Sanction)
در فرهنگ لغات و اصطلاحات سیاسی لغت (sanction) معادل «تحریم، اجازه دادن، مجازات» معنی شده است (نوروزی قبادیانی، ۱۳۷۹: ۲۶۰).
هافبوئر، اسکات و الیوت «تحریم اقتصادی را به معنی توقف عمدی یا تهدید به توقف روابط معمول تجاری یا مالی از سوی یک دولت می دانند» (بهروزی فر، ۱۳۸۳: ۱۹۸).
بسیاری از تحریم ها جنبه منافع شخصی داشته و کشورهای توسعه یافته خصوصاً ایالات متحده آمریکا تحریم های فراوانی را نسبت به کشورهایی که در گروه دوستانش قرار نمی گیرند لحاظ می کنند از جمله این کشورها جمهوری اسلامی ایران است که بعد از انقلاب مورد تحریم های شدید اقتصادی و سیاسی آمریکا و متحدان اش قرار گرفته است.
همچنین کی.جی هالستی تحریم را اینگونه تعریف می کند: «در تحریم تجاری که یک حکومت برقرار می کند ورود کالاهای خاص یا همه محصولات صادراتی کشور تحریم شونده ممنوع می گردد». در تعریفی دیگر باری ای. کارتر تحریم را چنین بیان می کند: «تدابیر قهر آمیز اقتصادی بر ضد یک یا چند کشور برای ایجاد تغییر در سیاست های آن کشور یا دست کم بازگو کننده نظر یک کشور، درباره این گونه سیاست ها است؛ برقراری ممنوعیت معامله، اعطا یا متوقف کردن کمک از جمله فروش یا اعطای تجهیزات نظامی، سلب مالکیت و…» (سخائی اردکانی، ۱۳۸۹: ۶۱-۵۹).
مطالعه سابقه تاریخی استفاده از تحریم نشان می دهد که اعمال تحریم ها با هم متفاوت بوده است و بر اساس معیارهای خاصی می توان آن را تقسیم بندی کرد:
الف: با توجه به منشأ تحریم می توان آن را به سه نوع تقسیم کرد:

1. تحریم های یک جانبه: این نوع تحریم اقدام یک کشور علیه کشور هدف می باشد، اثر بخشی این نوع تحریم معمولاً بسیار اندک است مگر آنکه کشور تحریم کننده نسبت به کشور هدف از قدرت اقتصادی بیشتری برخوردار باشد و وابستگی های متقابل دو کشور زیاد باشد.
2. تحریم چند جانبه: در این حالت دو یا چند کشور می کوشند، دولتی خاص را در اجبار قرار دهند، بر این اساس ما مفهوم «دولت های قانون شکن» را داریم، یعنی بازیگرانی که هنجارها و انتظارات تعداد زیادی از اعضای اجتماع دولت ها را نقض می کنند.
3. تحریم توسط سازمان های بین المللی (همه جانبه): تحریم های همه جانبه از سوی سازمان های بین المللی صورت می گیرد، که این امر بویژه در دوران جنگ سرد به دو دلیل به ندرت صورت گرفته است:

اول؛ اینکه در تأمین توافق وسیع، برای اقدام مشکل وجود داشته، دوم؛ اینکه حفظ نظم و انتظام میان دولت های تحریم کننده طی دوره تحریم، دشوار بوده است. البته فروپاشی شوروی به سازمان ملل متحد این فرصت را داد که نقش برجسته تری در مسائل بین المللی بازی کند، برای نمونه اعمال ۱۲ تحریم در دهه ۱۹۹۰ در برابر دو تحریم پیش از آن.
ب: مبنای دیگر تحریم، شدت آن می باشد، بر این اساس تحریم ها به انواع زیر تقسیم می شوند:

1. 1. تحریم اقتصادی مطلق: یعنی قطع کلیه روابط اقتصادی، بازرگانی، دیپلماسی، فرهنگی و گردشگری نظیر تحریم آمریکا علیه کوبا.

1. 1. تحریم اقتصادی محدود یا نسبی: مثل تحریم اقتصادی آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران.
   2. فشار آرام اقتصادی (محاصره نامرئی): در این روش بدون ایجاد یک پاسخ ملی گرایانه علیه کشور اعمال کننده تحریم، آثار جدی اقتصادی، برای کشور هدف بدنبال خواهد داشت. اقدام های مختلفی که در این نوع تحریم به کار می روند عبارتند از: کاهش سرمایه گذاری خارجی؛ تأخیر در تحویل قطعات یدکی؛ ایجاد مانع در مورد دادن مجوز یا دیگر موارد انتقال تکنولوژی؛ قطع یا تقلیل وام ها و اعتبارات دو جانبه و اعتبارات چند جانبه؛ امتناع از تأمین مالی مجدد برای بازپرداخت قروض موجود؛ محاصره نامرئی در مورد کشوری که از قبل وابستگی و برخورداری اجتماعی چشمگیری داشته، می تواند به تغییر رژیم و نهایتاً برآورده شدن هدف های اقتصادی قدرت های بزرگ منجر شود نمونه های آن؛ غنا در سال های ۱۹۷۲ تا ۱۹۶۲، برزیل ۱۹۶۴ تا ۱۹۶۲، پرو ۱۹۶۸ تا ۱۹۶۵ منشأ تحریم در همه این کشورها به جز غنا آمریکا بود (سخائی اردکانی، ۱۳۸۹: ۷۴-۷۲).

ج: علاوه بر تحریم های اقتصادی، نوع دیگری از تحریم وجود دارد که تحت عنوان تحریم های غیر اقتصادی می توان از آن نام برد. این تحریم ها معمولاً قبل از تحریم های اقتصادی آغاز می شوند و هدف آنها ترغیب کشور هدف به تغییر سیاست مورد نظر است و با توجه به نوع کشور و شرایط موضوع متفاوت است و می تواند موارد زیر را در برگیرد:

1. خودداری از اعطای ویزا؛
2. لغو ملاقات های چند جانبه؛
3. کاهش سطح نمایندگی سیاسی؛
4. مخالفت با میزبانی کشور هدف برای اجلاس های بین المللی؛
5. جلوگیری از عضویت کشورهای هدف در سازمان های بین المللی؛
6. خودداری از کمک های مالی و مساعدت های رسمی (مخصوصاً در مورد کشورهای فقیر اعمال می شود).
7. قطع ارتباطات تلفنی، رادیوئی، حمل و نقل هوایی و دریایی… (روحانی، ۱۳۸۱: ۳۴).

۲-۶ بحران (Crisis)
بحران « وضعیتی است که نظم سیستم اصلی یا قسمت هایی از آن (سیستم فرعی) را مختل کرده و پایداری آن را بر هم زند» (تاجیک، ۱۳۷۹: ۶۲).
در تعریفی دیگر، «بحران رویدادی است که بطور طبیعی یا بوسیله نوع بشر به طور ناگهانی یا به صورت فزاینده بوجود آید و سختی و مشقتی را به جامعه انسانی تحمیل کند که برطرف کردن آن نیاز به اقدامات اضطراری، اساسی و فوق العاده باشد» (اسکندری، ۱۳۸۹: ۳۹).
«هر نوع رویدادی را که در شرایط زمانی ویژه ای اذهان عمومی را بارها به خود معطوف می کند با لغت بحران توصیف می شود، بعلاوه می توان گفت: «بحران در حقیقت ایجاد فشار روانی- اجتماعی بزرگ و ویژه ای است که موجب در هم شکسته شدن انگاره های متعارف زندگی و واکنش های اجتماعی می شود و با آسیب های جانی و مالی، تهدیدها و خطرها، نیازهای تازه ای را بوجود می آورد» (واعظی، ۱۳۹۰: ۲۲-۲۱).
در تعریف دیگر «بحران به هر وضعیتی اطلاق می شود که دارای پنج بعد اساسی باشد: نیاز به اخذ تصمیمات و اقدامات فوری؛ رخداد ناگهانی؛ تحت تأثیر قرار دادن زندگی جمع قابل توجهی از افراد جامعه؛ قطع یا اختلال در جریان عادی امور؛ به همراه داشتن خسارات مادی و معنوی» (روشندل اربطانی، ۱۳۸۷: ۱۴۵).
هرمن (Hermann) که احتمالاً بیش از هر تحلیلگر دیگری در رهیافت تصمیم گیری، به بحران ها سهم داشته سه ویژگی را در مورد بحران ایراد کرده است:
اول. وضعیت بحرانی، ارزش های اصلی در نظام تصمیم گیری را در معرض تهدید قرار می دهد؛