وبلاگ

 

 

 

 

نمودار۱-۱: رابطه هزینه‎های پیشگیری و ارزیابی با هزینه‎های شکست(فارسیجانی و کیامهر، ۱۳۸۷)

‌بنابرین‏ سطحی از کیفیت وجود دارد که در آن هزینه‎های کیفیت در حداقل خود واقع است. البته در دوره‎های بعد، برخی از محققین ‌به این نظریه انتقاد داشتند و آن را به چالش کشیدند. این نظریات بر این اساس استوار بود که نقطه بهینه و اقتصادی برای کیفیت وجود ندارند و سطح بهینه برای کیفیت در حقیقت سطح بدون عیب است.

 

بورگس^[۵] تلاش نمود تا این دو نظریه را با یکدیگر تطبیق دهد. نتیجه مطالعات او این بود که دیدگاه کلاسیک برای دوره زمانی مشخص و محدود و دیدگاه مدرن برای افق زمانی نامحدود مناسب است. همچنین فاین^[۶]، داوس^[۷]، ماسلوس^[۸] و دادا^[۹] پیشنهاد دادند که مدل سنتی، تصویری دقیق و ایستا از سطوح اقتصادی کیفیت ارائه می­دهد، حال آنکه در شرایط دینامیک و چند دوره­ای، هزینه‎های شکست با گذشت زمان و بدون نیاز به افزایش در هزینه‎های پیشگیری و ارزیابی کاهش می‌یابند(نمودار۱-۲).

 

 

 

 

نمودار۱-۲: نظریات مدرن (سطح بدون عیب به عنوان سطح بهینه هزینه‎های کیفیت) (فارسیجانی، کیامهر ،۱۳۸۷)

همان طور که در اغلب متون کیفیت ذکر شده، هزینه‎های کیفیت به چهار گروه عمده تقسیم می‎شوند:

 

۱ . هزینه‎های پیشگیری

 

۲٫ هزینه‎های ارزیابی

 

۳٫ هزینه‎های شکست داخلی

 

۴٫ هزینه‎های شکست خارجی

 

چنانچه در نمودار (۱-۲) مشاهده می‎شود، دو گروه اول هزینه ها مربوط به تولید محصول مرغوب و دو گروه آخر ناشی از تولید محصول نامرغوب می‎باشد. این دو نوع هزینه، هزینه محصول مرغوب و هزینه محصول نامرغوب با هم نسبت عکس دارند؛ یعنی هر چه ما هزینه تولید محصول مرغوب را بالا ببریم، هزینه های تولید محصول نامرغوب کاهش می­یابد. هزینه های کیفیت در جایی قبل از کیفیت۱۰۰ درصد به حداقل می­رسد، ‌بنابرین‏ سازمان ها سعی کردند محصول را در همان حیطه ای تولید کنند که هزینه به حداقل می‎رسد.

 

با وجود انتقاداتی که به نظریه سنتی جوران وارد شده است، مدل سنتی و رابطه معکوس ذکر شده همچنان دارای مقبولیت گسترده‎ای است و در مباحث مربوط به کیفیت، به آن استناد می‎شود (فارسیجانی و کیامهر، ۱۳۸۷).

 

مطالعات بسیار کمی مبنی بر ایجاد یک رابطه تجربی مؤثر میان هزینه‎های کیفیت و کیفیت وجود دارد. این تحقیق با ادغام مفاهیم هزینه‎های کیفیت (هزینه‎های ارزیابی، هزینه‎های پیشگیری، هزینه‎های شکست داخلی و هزینه‎های شکست خارجی) و سطح کیفیت با در نظر گرفتن سه عنصر ورودی مواد، ماشین آلات، عامل انسان به طور جداگانه و شرکت به عنوان یک کل، به بررسی رابطه بین اجزای هزینه‎های کیفیت و سطح کیفیت برای هر یک از عناصر (مواد، ماشین‎آلات، عامل انسان و شرکت) می‎پردازد.

 

۱-۳٫ اهمیت و ضرورت تحقیق

 

تولید محصول با کیفیت از عوامل مهم در افزایش سهم بازار از طریق جلب رضایت مشتریان می‎باشد که افزایش توان سود‎آوری در شرکت را تضمین می­ نماید. وجود سیستم اطلاعاتی در یک سازمان که اطلاعات مرتبط با هزینه‎های کیفیت را اندازه گیری و گزارش کند، امری حیاتی است. بررسی فعالیت­های انجام شده مرتبط با تولید محصول با کیفیت از طریق اطلاعات کمی هزینه­ های مربوط و برنامه­ ریزی و کنترل آن ها عملی خواهد شد. اندازه‎گیری هزینه­ های کیفیت، مدیریت را در درک بهتر فعالیت­های مربوط به کیفیت محصول یاری می­دهد و همچنین باعث تلقی کیفیت به عنوان یکی از پارامتر‎های مهم فعالیت سازمان نظیر عملیات تولید و فروش می‎شود (ممبینی ،۱۳۷۷).

 

سیستم حسابداری اغلب شرکت ها در کشور ما آن گونه طراحی نشده است تا توانایی تامین اطلاعات مورد نیاز جهت اندازه گیری و کنترل هزینه‎های کیفیت را داشته باشد. هزینه‎های کیفیت را باید با توجه به ویژگی ها، امکانات و نیازهای اطلاعاتی شرکت با همکاری گروه‎های بازرگانی، مهندسی و مالی طبقه بندی کرد. هر گونه ابهام در محتوای اطلاعاتی این هزینه ها باید با توجه به دانش، تجربه و هم فکری گروه‎های سه‎گانه فوق حل و فصل شود.

 

توجه به هزینه‎های کیفیت تحول بزرگی در شرکت‌ها ایجاد کرده و مزیت آن فراتر از افزایش سود بوده و به یک فلسفه تبدیل شده است. فلسفه آموزش مداوم و بهبود مستمر موجب اعتلای فرهنگ کارکنان و دگرگونی ساختار سازمانی شرکت ها شده است. این عوامل علاوه بر افزایش سود، قدرت رقابت را نیز تقویت می‎کند.

 

حسابداری کیفیت با تعیین اینکه ما چقدر برای دستیابی به کیفیت هزینه می­کنیم و در مقابل چقدر هزینه بابت بدی کیفیت را می­پردازیم، امکان کنترل بهتر هزینه‌آموزش‌ها را فراهم کرده و با ارائه اطلاعات تفضیلی در رابطه با انجام عملیات پیشگیرانه بدی کیفیت و نتایج حاصل از آن در کیفیت خروجی­ها، امکان تصمیم­سازی استراتژیک را برای مدیران فراهم می‎سازد (رهنمای رودپشتی و جلیلی، ۱۳۸۶).

 

۱-۴٫ اهداف اساسی از انجام تحقیق

 

هدف اصلی از انجام این تحقیق بررسی رابطه بین اجزای هزینه‎های کیفیت و کیفیت برای هر یک از عناصر (مواد، ماشین‎آلات، عامل انسان و شرکت) در شرکت شیر پگاه خوزستان برای سال-های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۲ می‎باشد.

 

این تحقیق در محاسبه و جمع ‎آوری هزینه‎های مرتبط با کیفیت دارای اهداف اصلی و فرعی می‎باشد.

 

که اهداف اصلی عبارتند از:

 

• • آشنایی با مراکز فعالیت ایجاد کننده هزینه‎های کیفیت

 

• • توضیح چگونگی جمع ‎آوری و تجزیه و تحلیل هزینه‎های کیفیت

 

• • طبقه‎بندی هزینه‎های مربوط به کیفیت

 

• • کسب معیاری برای سنجش میزان روی آوردن سازمان به کیفیت

 

• • کسب شناخت از چگونگی تاثیر هزینه‎های کیفیت بر کیفیت محصول تولیدی

 

• کسب شناخت کافی از اجزای هزینه‎های کیفیت در این شرکت تولیدی

و اهداف فرعی نیز عبارتند از:

 

• • ایجاد آگاهی در پرسنل نسبت به هزینه‎های کیفیت پایین کالا و خدمات

 

• • تعیین اینکه در چه بخشی بیشترین هزینه‌آموزش‌ها اتفاق می‎افتد

 

• • تنظیم روند هزینه‎های کیفیت

 

• • نمایش تأثیر فعالیت‎های بهبود کیفیت در کل شرکت

 

• • سرمایه‎گذاری در فعالیت‎های صحیح پیشگیرانه

 

• • کمک به استفاده کنندگان از جمله مدیران شرکت های تولیدی، اساتید، دانشجویان حسابداری و مدیریت مالی

 

• توسعه ادبیات مالی مرتبط با هزینه‎های کیفیت

۱-۵٫ قلمرو تحقیق

 

قلمرو پژوهش باید در حوزه ­های زمان، مکان و موضوع تعیین گردد. تعیین دقیق چارچوب­های زمانی، مکانی، موضوعی و جامعه آماری باعث افزایش اثربخشی و کارایی تحقیق شده و از اتلاف زمان و بودجه جلوگیری می­ کند.

 

قلمرو زمانی، مکانی و موضوعی تحقیق به شرح زیر می‎باشد:

 

• • قلمرو مکانی: قلمرو مکانی تحقیق، شرکت شیر پگاه خوزستان ‎می‎باشد.

 

• • قلمرو زمانی: قلمرو زمانی تحقیق حاضر، بررسی رابطه بین هزینه‎های کیفیت و کیفیت طی سال های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۲ می‎باشد.