مطالعه ای با عنوان تصمیم گیری اجتماعی و برنامۀ توسعۀ مهارهای زندگی، چهارچوبی برای ارتقاء قابلیت اجتماعی و مهارتهای زندگی دانش آموزان و پیشگیری از خشونت، سوء مصرف مواد و دیگر رفتارهای مسأله دار ترسیم می کند. هدف این مطالعه کمک به دانش آموزان ابتدایی تا متوسطه مدارس دولتی و خصوصی، کودکان با نیازهای خاص، و والدین برای توسعه مهارتهای تفکر انتقادی از طریق آموختن شیوۀ آرام شدن به آنها وقتی که تحت استرس هستند، افزایش دادن درکشان از موقعیت های اجتماعی، بسط و توسعه دادن اهداف با اهمیت و موافق با اجتماع، در نظر گرفتن واکنشها برای موقعیتها و پیامدهای آنها، طرح کردن استراتژی های مفصل برای رسیدن به اهدافشان، و درک و پذیرش تصمیمات اجتماعی برای اینکه راه دیگری وجود ندارد، می باشد. در این مطالعه سه مرحله برای برنامه درسی مهارتهای زندگی در نظر گرفته شده است:
برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت tinoz.ir مراجعه کنید. - مرحله آمادگی[۳۴۶]:
هدف گیری مهارتهای کنترل خود (از قبیل: گوش دادن، پیروی کردن از دستورات، مقاومت کردن در برابر اعمال تحریک آمیز و…) و آرام کردن خود و مشارکت گروهی و مهارتهای آگاهی اجتماعی (از قبیل نحوه انتخاب کردن دوستان، ابراز محبت).
-
- مرحله آموزشی[۳۴۷]:
از آنجایی که مهارتهای زیادی برای تصمیم گیری اجتماعی ضروری هستند، گروه تحقیق و توسعه براساس ترکیبی از آنچه سنت در آموزش و پرورش، روان شناسی و فلسفه قبول می کند، ۸ حوزه مهارتی اصلی را شناسایی کرده است:
-
-
- پی بردن به علائم احساسات در خود و دیگران،
- شناسایی کردن مسائل یا مشکلات،
- تعیین و انتخاب اهداف،
- خلق کردن راه حل های جایگزین،
- پیش بینی کردن پیامدهای احتمالی،
- انتخاب بهترین پاسخها،
- طرح فعالیتها و بررسی نهایی موانع،
- توجه به آنچه که اتفاق افتاده و بکارگیری اطلاعات برای تصمیم گیری و حل مسأله در آینده.
-
دانش آموزان این مراحل را در زمینه های مختلف یاد گرفته و تمرین می کنند بطوری که وقتی آنها تحت فشار یا نظارت بزرگسالان نیستند به مهارتهای آمادگی شان روی خواهند آورد و استراتژی تصمیم گیری اجتماعی را مورد استفاده قرار خواهند داد.
- مرحله کاربرد[۳۴۸]:
دانش آموزان مهارتهایشان را در موقعیت های روزانه و موقعیت های تحصیلی مانند خدمات اجتماعی، سوار شدن به اتوبوس مدرسه و راندن آن، دیدن رسانه ها به صورت انتقادی، کنترل کردن رفتارهای قالبی و پیش داوریها و رشد دادن قابلیت فرهنگی[۳۴۹]، ادب و احترام کلاسی و مدرسه ای بکار می گیرند (الیاس[۳۵۰]، ۱۹۹۴، صص ۳-۲).
- مطالعه دیگری که در دبیرستان ام تی. اجکامب[۳۵۱]واقع در ایالت آلاسکا انجام گرفت. مصادیقی از آموزش مهارتهای زندگی را دربر می گیرد. در این دبیرستان یکی از مهمترین ابزارهایی که دانش آموزان با آن آشنا می شوند «چرخه خودیاری[۳۵۲]» می باشد. جامعه مدرسه بر این باورند که چرخه خودیاری ابزاری است که دانش آموزان را قادر می سازد تا در کنار هم بدون اینکه به هم وابسته باشند مشغول به فعالیت شوند. اصلی که به دنبال فرایند خودیاری می آید خلق یک فرایند حل مسأله درونی شده می باشد. بدین وسیله که دانش آموزان می توانند اطلاعات لازم را از طریق دوستان یا منابع دیگر بدست آورند. این چرخه به وضوح به تبیین مراحل حل مسأله می پردازد که دانش آموزان می توانند آنها را در غیاب وابستگی کامل به معلم بکار ببرند. مراحل چرخه خودیاری به شرح زیر می باشد:
- یاری رساندن به خود[۳۵۳]: فعال بودن به جای پذیرا بودن و بکارگیری تفکر در انجام فعالیت.
- چاره جویی از طریق جستجوی پاسخ ها و راه حل ها در کتاب ها، منابع مکتوب، اینترنت و…
- کمک خواستن از همسالان[۳۵۴]بعنوان بهترین منابع
- کمک خواستن از یک تسهیل گر بزرگسال[۳۵۵]در کلاس درس یا خارج از آن
- جستجوی منابع خارجی بیرون از ساختمان مدرسه با بهره گرفتن از تلفن، دورنگار، کامپیوتر، نامه و… (اسکلتو[۳۵۶]و دیگران، ۱۹۹۴، ص ۲-۱).
در دبیرستان ام تی. اجکامب معلمان سیستمی از ضوابط همکاری طراحی کرده اند که به دانش آموزان در ایجاد یک محیط کاری فعال و مورد پذیرش گروه ها کمک و یاری می رساند. در این سیستم فهرستی از دستورالعمل های یاری بخش برای توسعه بینش دانش آموزان پیش بینی شده است. این دستورالعمل ها عبارتند از:
۱- کمک کردن به یکدیگر، ۲- فراهم آوردن فرصت شنیدن و توجه کردن برای همه افراد، ۳- تشویق کردن یکدیگر[۳۵۷]، ۴- رفتار کردن با دیگران به طوری که انتظار دارید دیگران آنگونه با شما رفتار کنند، ۵- مطرح کردن سؤالات، ۶- استوار و جسور بودن[۳۵۸]، ۷- آگاهی از احساسات دیگران[۳۵۹]، ۸- داشتن یک فکر باز[۳۶۰]، ۹- انجام دادن فعالیت ها به بهترین حالت. دانش آموزان براساس این دستورالعمل ها یک ضابطه همکاری انتخاب می کنند. خلاصه اینکه در دبیرستان ام تی. اجکامب بخش اعظم برنامه درسی شامل یادگیری پروژه محور[۳۶۱] می باشد. این بدان معناست که دانش آموزان از طریق تجارب عملی یاد می گیرند و گروه ها در حال فعالیت برای کسب مهارتهای ضروری هستند (همان منبع، ص ۲).
پروژه ها یک شیوه مؤثر برای یادگیری هستند بخاطر اینکه فرصتی برای دانش آموزان فراهم می کنند تا به تحقیق کردن، تعامل کردن با یکدیگر و یاد گرفتن از طریق تجارب زندگی واقعی[۳۶۲] بپردازند. نظام ارزیابی[۳۶۳] یک مؤلفه فوق العاده مهم در برنامه درسی ام تی. اجکامب می باشد. یکی از نظام های ارزشیابی نظام شایستگی[۳۶۴] می باشد این نظام در تلاش برای توسعه دادن سطح شایستگی دانش آموزان در محتوا و مهارتهای مورد نیاز برای بکارگیری موفقیت آمیز دانش و مهارتها در دنیای کار و زندگی روزمره است. این بدان معناست که هدف، تدریس مهارتهایی است که جزء فرایند برنامه درسی ام تی. اجکامب هستند. نظام دیگر ارزشیابی ماتریس شایستگی[۳۶۵] می باشد. این ماتریس توانایی دانش آموزان را برای ارزیابی موفقیت شان درباره مهارتهای ضروری بهبود می بخشد. ماتریس یک ابزار خودارزیابی[۳۶۶] است که برای هر یک از دانش آموزان در آغاز دوره ارائه می شود (همان منبع، ص ۳). تفکر زیربنایی ام تی. اجکامب درباره کیفیت آموزشی[۳۶۷] عبارت است از:
- آماده کردن دانش آموزان برای زندگی
- اعتقاد این عقیده که درفرایند تدریس بایستی به تدریس مهارتهای ضروری بقا برای زندگی[۳۶۸]پرداخته شود.
- تدریس مهارتهای فرایندی یادگیری[۳۶۹]از طریق پروژه ها
- امتحان و قبولی در آن به منزله یادگیری وسیع قلمداد نمی شود.
- بررسی ها نشان می دهد ۶۸% فارغ التحصیلان دبیرستان ام تی. اجکامب به کالج[۳۷۰]یا دانشگاه راه یافتند؛ ۱۱% دیگر از فارغ التحصیلان راهی مدرسه بازرگانی[۳۷۱] شدند. مهمتر از همه ۹۷% دانش آموزان این دبیرستان اظهار داشته اند که کیفیت آموزش دریافتی شان بهتر از آنچه که در محیط خارج از مدرسه دریافت کرده اند می باشد (همان منبع، ص ۴).
فرم در حال بارگذاری ...