وبلاگ

 

آشنایی با پیامبران ، ائمه ی اطهار و شخصیّت های دینی و ملّی

آشنایی با رفتارهای نوع دوستانه(از طریق الگوها)

آشنایی با حقوق فردی و اجتماعی

آشنایی با تأثیر و اهمّیّت مشاغل در رفاه عمومی

آشنایی با محیط زندگی اجتماعی خود و دیگران

آشنایی با مقرّرات و قوانین اجتماعی

آشنایی با الگوهای زندگی مردم و نشانه های اساسی کشور ایران

مهارت (ذهنی و عملی):

مهارت هایی که می توانند کودکان در پایان دوره ی سنی به آن دست یابند عبارت اند از:

افزایش توانایی فراگیران به منظور استفاده از حواس ، برای شناخت محیط زندگی

دانلود متن کامل پایان نامه در سایت fumi.ir

افزایش توانایی فراگیران به منظور طبقه بندی پدیده ها ، برای شناخت بیشتر محیط زندگی

پرورش خلاقیّت

پرورش قدرت تمرکز

توسعه ی توانایی ادراک اشیاء در صورت های مختلف

توسعه توانایی استدلال

پرورش مهارت های زبان

درک مفاهیم مقدّماتی(علوم-ریاضی)

پرورش توانایی هماهنگی بین حرکات و اندام های مختلف بدن

رعایت نکات بهداشتی و ایمنی

پرورش ذوق هنری و حس زیبایی شناسی

تقویت توانایی ایجاد رابطه با دیگران

رعایت مقرّرات و قوانین اجتماعی

رعایت حقوق فردی و اجتماعی

نگرش:
نگرش ها ، عموماً مسایلی ارزشی هستند و بهتر است از طریق عمل خود نگرش ها را به کودکان بیاموزیم نه صرفاً با حرف.

اهداف دوره پیش دبستان در حیطه ی نگرش عبارت اند از:

علاقه مندی نسبت به کاربرد حواس در شناخت محیط زندگی

علاقه به جمع آوری و طبقه بندی اطّلاعات محیط پیرامون

نگرش مثبت نسبت به تلفّظ صحیح کلمات در سخن گفتن به زبان فارسی و رشد واژگان

نگرش مثبت نسبت به اعضای بدن

علاقه به رعایت بهداشت

علاقه به تغذیه ی مناسب

شکوفایی فطرت خداجویی

علاقه به عبادات و آداب و رسوم مذهبی و دینی

علاقه به پیامبران ، ائمه ی اطهار و شخصیّت های دینی و ملّی

علاقه به دانستن فضایل اخلاقی از جمله نوع دوستی و احترام به دیگران

تقویت اعتماد به نفس

علاقه به شناخت محیط زندگی اجتماعی خود

علاقه به بروز عواطف و احساسات خود در عین تسلّط بر نفس

نگرش مثبت نسبت به رعایت مقرّرات و قوانین اجتماعی

مسئولیّت پذیری

در راستای رسالت و مأموریت آموزش و پرورش و جهت دهی به رشد همه جانبه دانش آموزان بر پایه تعالیم و دستورات دین مبین اسلام ، اهداف دوره ابتدایی به شرح زیرتعیین می شود. مدیران ، برنامه ریزان و همه افرادی که در تعلیم و تربیت دانش آموزان نقشی برعهده دارند،مکلفند در برنامه ریزی امور، سازماندهی فعالیتها و انجام وظایف مربوط بگونه ای اقدام نمایند که تاپایان دوره تحصیلی دستیابی دانش آموزان به اهداف تعیین شده ممکن باشد.
اعتقادی :

-۱ اصول دین رامی داندوبه آن معتقد است .

-۲خداوندرادوست داردواورابهترین یاوروکمک می داند.
-۳ بازندگی انبیاء اولوالعزم به ویژه نبی اکرم (ص ) ومعصومین تاحدودی آشناست وآنان رادوست دارد.
-۴ بامعنای معاد آشناست و می داند که انسان درکارهایی که انجام می دهد نزد خداوندپاسخگواست .

-۵ به اولیاء دین ، بزرگان و شخصیتهای اسلامی احترام می گذارد.

-۶ معنای تولی و تبری رامی داند.

-۷ قرآن را از رو می خواند و باترجمه برخی از سوره ها آشنایی داشته و از حفظ می خواند.

-۸ ترجمه بعضی از احادیث ساده رامی داند.

-۹ نمازرابه درستی می خواند وبااحکام ضروری مربوط به نماز و روزه آشنا است .

-۱۰ نمازهای واجب را با رغبت می خواند. (برای دختران )

-۱۱ افراد محرم و نامحرم را تشخیص می دهد واحکام مربوط را رعایت می کند.

-۱۲ با مسائل مربوط به سن تکلیف و تقلید آشنا است و احکام را در حد ضرورت می داند وبه آن عمل می کند. (برای دختران )

-۱۳ باحلال وحرام آشنا است واحکام مربوط رادرحد ضرورت رعایت می کند.

-۱۴ معنای امربه معروف و نهی از منکر را می داند.

-۱۵ به مجاهدین در راه خدا و شهداء احترام می گذارد.

-۱۶ زمان ها و مکان های مقدس ومهم رامی شناسد.

-۱۷ به حضور در مسجد علاقه نشان می دهد و آداب آن را می داند.

اخلاقی :
-۱ راستگو وامین است .

-۲ مؤدب و مهربان است .

-۳ به عهد خود پای بنداست .

-۴ مظاهر حیا و عفت در او آشکار است .

-۵ احترام به بزرگترهاراوظیفه خودمی داند وبه نظرات آنهاتوجه می کند.

-۶ ازوالدین اطاعت می کند.

-۷ شجاع وصبوراست .

-۸ تمیزاست وپاکیزگی رادوست دارد.

-۹ تکالیف شخصی روزانه خودراشخص انجام می دهد.

-۱۰ برای رسیدن به موفقیت پشتکار داردوتلاش می کند.

-۱۱ پوشش اسلامی رادوست دارد وآن رارعایت می کند.

-۱۲ اوقات فراغت خودرابافعالیت هاوبازی های مناسب پرمی کند.

-۱۳ امیدواروبانشاط است وازمواجهه با مشکلات نمی هراسد.

-۱۴ ظاهری آراسته دارد.

-۱۵ خطاواشتباه دیگران رادرموردخود می بخشد.

-۱۶ برای رفتارهای خودبادیگران دلیل دارد.

-۱۷ درارتباط بادیگران از کلمات محبت آمیز و دوستانه استفاده می کند.

-۱۸ برای انجام کارهای خود دوستانش رابه زحمت نمی اندازد.

-۱۹ به همکلاسان وهمسالان خود درانجام وظایف یادگیری کمک می کند

-۲۰ در برابر رفتارهای ناپسند خود پوزش خواسته ورفتار خودرااصلاح می کند.

-۲۱ نظم وانضباط رادرخانه ،مدرسه واجتماع رعایت می کند.

علمی و آموزشی :

۱ـ نسبت به شناخت پدیده ها کنجکاواست .

۲ـ در فکر کردن ، شنیدن ، گفتن و بیان مقصود، خواندن و نوشتن و حساب کردن مهارت کافی دارد.

۳ـ بازبان فارسی آشنایی دارد و می تواند ازکتاب و روزنامه استفاده کند.

۴ـ به اهمیت وارزش اطلاعات واطلاع رسانی درزندگی آگاه است .

-۵ ارزش علم را در انجام درست کارها تا حدی می داند .

۶ـ مهارت های اولیه برای زندگی در جامعه راکسب کرده است .

-۷ با نحوه یادگیری خودتاحدودی آشناست .

۸ـ به مطالعه کتاب علاقه مند است .

فرهنگی هنری :

-۱ به زیبایی های طبیعت توجه دارد وهماهنگی آن رادوست دارد.

-۲ در زمینه های هنری از زیبایی در پدیده های طبیعی الگومی گیرد.

-۳ ازمشاهده آثارهنری لذت می برد.

-۴ ذوق و خلاقیت هنری خود را در انجام فعالیت هانشان می دهد.

-۵ سنت ها، پدیده ها و آثار موزون را دوست دارد.

-۶ بابرخی از آثارمعروف هنری آشنا است .

-۷ به خواندن اشعاروقصه های مناسب علاقه منداست .

-۸ برخی از آداب فرهنگی واجتماعی اسلامی – ایرانی رامی داند وبرای آنهاارزش قائل است .

اجتماعی :
۱ـ وظایف خود را در مقابل خانواده ، دوستان و همسایگان می داند.

۲ـ اعضای خانواده خود را دوست می دارد و در انجام کارهابه آنهاکمک می کند.

-۳ به معلمین واولیای مدرسه احترام می گذارد.

۴ـ به حق خود قانع است و حقوق دیگران را رعایت می کند.

۵ـ برای بدست آوردن حق خود از راه های درست تلاش می کند.

-۶ همکلاسی های خود را دوست دارد و به آنها کمک می کند.

۷ـ همکاری با دیگران را دوست دارد.

-۸ دربازی ها و فعالیت های گروهی شرکت می کند.

۹ـ مقررات مدرسه را می داند و به آنها عمل می کند.

۱۰ـ به رعایت مقررات اجتماعی علاقه نشان می دهد.

۱۱ـ به انجام وظایف و مسئولیت هایی که برعهده او می گذارند، پای بند است .

۱۲ـ نظرات اصلاحی دیگران را در مورد خود می پذیرد.

-۱۳ اشتباهات دیگران رابارعایت احترام به آنهاتذکر می دهد.

۱۴ـ در برابر خدمت دیگران قدرشناس است و از آنها تشکر می کند.

-۱۵ آداب سخن گفتن رارعایت می کند.

-۱۶ خدمت کردن به میهن ومردم خودرادوست دارد.

زیستی :
۱ـ از حواس خود به خوبی محافظت و استفاده می کند.
-۲ در نشستن و راه رفتن واستفاده از قوای بدنی به درستی عمل می کند.
۳ـ بهداشت فردی و اجتماعی را رعایت می کند.
۴ـ در حفظ محیط زیست کوشااست .
۵ـ با تمرین ها وبازی های مناسب ،قابلیت های جسمی خویش راافزایش می دهد.
۶ـ نکات ایمنی را می داند و رعایت می کند.
۷ـ اهمیت مصونیت دربرابرامراض رادرک می کند.
۸ـ در حفظ سلامتی خود و دیگران تلاش می کند.
سیاسی :
۱ـنظام جمهوری اسلامی ایران را می شناسد، به پرچم کشور احترام می گذارد و سرود ملی را ازحفظ می خواند.
۲ـ با زندگی بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران آشنا است واز اوبه بزرگی یاد می کند.
۳ـ اهمیت استقلال وآزادی را در پیشرفت جامعه درک می کند.
-۴ به حکومت دینی و ولایت فقیه علاقه منداست .
۵ـ مسلمانان را دوست دارد و نسبت به امور آنان بی تفاوت نیست .
۶ـ اقوام مختلف ایرانی را می شناسد و با آنان احساس همبستگی می کند.
-۷ افراد عدالتخواه وحق طلب رادوست دارد.
-۸ سران کفار و مشرکین صدر اسلام را می شناسد و با اعمال آنها نسبت به پیامبر و مسلمین آشنا است .
-۹ سران کفار و مشرکین معاند بااسلام رادرزمان حاضر می شناسد.
-۱۰ با مفهوم وحدت وامنیت ملی آشنااست .

اقتصادی :
۱ـ کارکردن را دوست دارد و به افرادی که کارهای مفیددارنداحترام می گذارد.
۲ـ وسایل خودراتمیزوسالم نگه می دارد.
-۳ تن پروری ، بیکاری و راحت طلبی را از عوامل شکست فرد وجامعه می داند.
۴ـ در حفظ اموال عمومی به عنوان ثروت ملی می کوشد و در استفاده از آنها درست عمل می کند.
۵ـ مالکیت خود و دیگران را تمیز می دهد و به مالکیت دیگران احترام می گذارد.
۶ـ مشاغل و حرف موجود در محیط زندگی خودرامی شناسد.
۷ـ به استفاده از تولیدات داخلی علاقه مند است

مبانی آموزش و پرورش پیش از دبستان

۱- مبانی زیست شناختی
۲- مبانی جامعه شناختی
۳- مبانی روانشناختی

تاریخچه اموزش و پرورش

در فلات ایران، دست کم از پانزده هزار سال پیش، انسان زندگی می کرده است. دربارهٔ چگونگی آموزش و پروش مردمانی که پیش از آریایی ها در این سرزمین زندگی می کردند آگاهی چندانی در دست نیست.
نزدیک به چهار هزار سال پیش، آریایی ها و از آن جمله مادها، پارسی ها و پارتی ها به سرزمین ایران مهاجرت کردند. مادها در غرب و پارسی ها در جنوب و پارتی ها در شرق فلات ایران ماندگار شدند و حکومت هایی تشکیل دادند.

مادها در حدود هفصد سال پیش از میلاد در سرزمین های غرب ایران چیره شدند و دولت ماد را بنیان گداشتند. در دورهٔ مادها، کودکان و نوجوانان راه و رسم زندگانی و کار و جنگاوری را در خانه و ایل می آموختند. آموزش رسمی مخصوص روحانیان بود. روحانیان، گذشته از خواندن و نوشتن، اصول و مراسم دینی، اخترشناسی و شیوه های پیشگویی سرنوشت دیگران را در مراکز دینی فرا می گرفتند. مردم دیگر از خواندن و نوشتن بی بهره بودند. مادها خطی شبیه خط میخی داشتند.[۱]

در دوران هخامنشی، آموزش رسمی ویژهٔ روحانیان زرتشتی (موبدان)، شاهزادگان و دولت مردان بود. اما چون در آیین زرتشت آموزش و پرورش به مانند زندگی مهم شمرده شده بود، مردم ایران به پیروی از گفتار حکیمانهٔ زرتشت، یعنی پندار نیک، گفتار نیک و کردار نیک، اخلاق و مهارت های سودمند را به فرزندان خود آموزش می دادند. در آن زمان آتشکده ها جایگاه رسمی آموزش بودند و موبدان علاوه بر درس ها مذهبی، پزشکی، ریاضی و اخترشناسی نیز درس می دادند.

آموزش در دوران قاجار

مکتبخانه

در دوران قاجار جنگ های ایران و روس رخ داد که با شکست ایرانیان و از دست رفتن بخش های زیادی از ایران همراه بود. البته ان شکست دردناک باعث شد که دولت مردان دلسوز و فرهیختگان جامعهٔ آن روز به علت شکست ایرانیان آگاه شوند که همانا بی خبری از دانش و فن آن روزگار بود. از این رو، در سال ۱۲۳۱ هجری قمری، ۵ نفر دانشجو به انگلیس فرستاده شد؛ نخستین چاپخانهٔ سربی در ۱۲۲۷ هجری قمری در تبریز به کار افتاد؛ نخستین روزنامه را میرزا صالح، از دانشجویان فرستاده شده به انگلیس، به نام کاغذ اخبار در ۱۲۵۳ هجری قمری منتشر کرد؛ و نخستین مدرسه به شیوهٔ امروزی با همت میرزا حسن خان رشدیه در ۱۲۵۴ هجری قمری در ارومیه و در سال بعد در تبریز کار خود را آغاز کرد.

در دوران قاجار امکان تحصیل برای زنان بسیار محدود بود. در باور عمومی، باسوادی زنان مخالف اسلام و برای جامعه خطرناک دانسته می شد (بعضی از روحانیون نیز همواره بر این باور تاکید می کردند). باور دیگر این بود که زنان نمی توانند باسواد شوند و مغز آنان قدرت پذیرش دانش را ندارد. باسوادی زنان ننگ محسوب می شد و بسیاری از زنان باسواد، آن را پنهان می کردند. به دختران از کوچکی ساکت نشستن و تحرک کم، سوال نکردن و اطاعت کردن از مردان حتی برادر کوچک تر خود آموخته می شد. این الگوی جامعه پذیری تا دوره های بعد نیز ادامه یافت. در اواخر قاجاریه و دوران مشروطه و پس از آن، برخی از فعالان حقوق زنان در آن روزگار بر آن شدند که مدرسه های دخترانه بسازند. البته این امر با مخالفت سنت گرایان مواجه می شد اما تعدادی مدرسه دخترانه ساخته شد.[۲]

تاریخ ظهور مراکز پیش دبستانی

تاریخ ظهور مراکز پیش دبستانی (کودکستان،مهدکودک) در جهان

الف) کودکستان:

کودکستان ها نسبت به مهدکودک از نظر تاریخی،ریشه های از عمیق تری دارند.

گرچه آغاز رشد کودکستان ها در اروپا ثمره تفکر و نوشته کمینیوس،دوسو،پستالوژی و هربارت می باشد ولی در حقیقت این فردریک فروبل آلمانی بود که اولین کودکستان را در سال ۱۸۳۷ در بلانکنبوک (Blankenburg) آلمان بنا نهاد و از همان زمان کودکستان (باغ کودکان) معمول گشت.

عقیده فروبل این بود که کودک در یک محیط غنی و سرشار می تواند علایق خود را از طریق تجربه آموزی و فعالیت شخصی رشد دهد.

شخصیت فروبل:او که مشاهده گر دقیق کودکان بود شخصا به آموزش آنها اقدام کرد و به ارزش بازی کودکان در این سالها پی برد و بازی را نه فقط برای رشد فیزیکی بلکه برای رشد همه جانبه آنها مفید تشخیص داد.

او که توجه به بازی را جز مهمترین اهداف کودکستان و تعلیم و تربیت کودکان می دانست برای هر کودک فضایی خاص را قایل بود و اعتقاد داشت که محیط کودکستان باید موقعیتی را برای هر کودک فراهم آورد تا بدون قید و بند و رها از محدودیت ها به بازی بپردازد.

هدف از ایجاد کودکستان از دیدگاه فروبل ایجاد محیطی شاد بود که بازی در فضای آزاد و فعالیت های خود به خودی را میسر می ساخت.

در اوایل قرن بیستم اندیشه تربیت معلم افرادی که خواهان خدمت در این آموزشکاه ها بودند،در اوایل قرن ۲۰ صورت واقعی به خود گرفت و نهضت اصلاح کودکستانها که به همت شاگرد دیویی عنوان شد و سبب تاسیس رشته آموزش پرورش در دانشگاه کلمبیا و سپس دانشگاه های دیگر گردید.

مهد کودک:

مهد کودک موسسه اجتماعی جدیدی است که در قرن بیسستم شکل گرفت است.خواهران مک میلن که تا حدود زیادی تحت تاثیر عقاید فروبل قرار داشتند مهد کودک را به عنوان نامی مناسب برای نوع تازه اموزش پرورش پیش دبستان در نظر گرفتند.

خوهران مک میلان که با کودکان پیش دبستانی در محله های فقیر نشین لندن کار می کردند،سعی در برآوردن نیازهای اساسی کودکان خردسالی شدند که تامین نیازهایشان از طریق زندگی در خانواده های پر جمعیت و فقیر نشین میسر نبود.آنها با تجربه ای که از کلینیک های درمانی انگلستان در مورد کودکان بی بضاعت کسب کرده بودند مهد کودک را مکانی برای پیشگیری از بیماریهای فکری و جسمی کودکان می دانستند و به همین جهت فلسفه اصلی آموزش پرورش در مهد کودک را بر پایه مراقبت و پرورش فرد فرد کودکان استوار نمودند.

تلاشهای موفقیت آمیز این خواهران انگلیسی در زمینه کار با کودکان ۲ تا ۵ ساله سبب شد که پارلمان انگلستان در سال ۱۹۱۸ با تصویب قانون فیشر(قانون اخذ مالیات برای خدمات مهد کودک) بر آن مهر تایید رسمی زد.این قانون به نظام های آموزشگاهی محلی اجازه تاسیس مهد کودک در سراسر انگلستان را می داد.

در سال ۱۹۲۰ الگوگیری مهد کودکهای سایر کشورها از مهد کودکهای انگلستان از جمله آمریکا در دانشگاه کلمبیا کارها و عقاید فروبل،زمینه ساز کوشش های مربیان دیگر و تاسیس کودکستانها در سایر کشورها گردید.

در سال ۱۸۵۵ از جمله خانم کارل شورز که خود از جمله شاگردان فروبل بود در سال ۱۸۵۵ اولین کودکستان را در آمریکا تاسیس کرد.شورز با الگو گیری از مدارس فروبل،در شهر فراترتاون در ایالت وپشکانسین، کودکستانی را برای کودکان آلمانی زبان تاسیس کرد.

سال ۱۸۶۰ اولین کودکستان برای کودکان آمریکایی (انگلیسی زبان) در حقیقت یک مدرسه خصوصی بود که به همت الیزابت پی بادی در سال ۱۸۶۰ در شهر بوستون آغاز به کار نمود.

اوایل قرن ۲۰ کودکستانها در اوایل قرن بیستم،بار دیگر دستخوش تغییرات گردیدند که حاصل تاثیر عقاید مربیانی چون ماریا مونته سوری بود.او با دنبال کردن کارهای دو دانشمند فرانسوی به نامهای جان ایتارد و ادوارد سگن،توانست تجربیاتی کسب کند که افراد بسیاری را در سر تا سر جهان تحت تاثیر کار و نوشته های خود قرار دهد.به این ترتیب کودکستانهای آمریکایی و نیز سایر کشورها،عقاید و نظریات نوآورانه وی را پذیرفتند.

سال های ۱۹۴۰ به بعد را می توان زمان گسترش عمیق تر کودکستانهای ضمیمه مدارس دولتی در بسیاری از کشورها دانست.در این قرن مربیانی چون جان دیویی،در ابداع روش های سنجیده تری توفیق یافتند.

چه چیز سبب شد که کودکستانها رونق و افزایش یابند؟

تاکید روانشناسان بر اهمیت نخستین سالهای کودکی و نیز محروم بودن بسیاری از خانواده ها از فضا و وسایل مناسب برای فعالیت و بازیهای کودکان خردسال رشد مهد کودک ها در آمریکا از طریق ارتباط با دانشگاهها و دانشکده ها چشمگیر بوده است.