فصل سوم
روش پژوهش
در این فصل ابتدا طرح تحقیق، جامعه تحقیق، روش های نمونه گیری و نمونه تحقیق بیان می گردد و سپس به ذکر ابزارهای پژوهش اقدام می شود همچنین روش کار، تجزیه و تحلیل و ملاحظات اخلاقی بیان می گردد.
روش تحقیق:
این پژوهش از نوع کاربردی بوده و برای اجرای آن از روش همبستگی استفاده شده است.
جامعه آماری و نمونه مورد بررسی :
جامعه آماری تحقیق حاضر شامل کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر مرودشت در سال تحصیلی ۹۳-۹۲ می باشد.
روش نمونه گیری و نمونه آماری
در این پژوهش با بهره گرفتن از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چندمرحلهای از بین کلیه پایه های تحصیلی دبیرستان های دخترانه شهر مرودشت، پنج مدرسه به صورت تصادفی انتخاب و در هر مدرسه دو کلاس انتخاب و تمام دانش آموزان این کلاسها به عنوان نمونه آماری در پژوهش حاضر شرکت داده شدند که این تعداد برابر با ۲۹۰ نفر بوده است.
ابزار پژوهش و روایی و پایایی آن:
ابزار تحقیق
برای انجام تحقیق حاضر از سه پرسشنامه استفاده شد:
| برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت zusa.ir مراجعه نمایید. |
-
- پرسشنامه مهارت اجتماعی
- پرسشنامه اضطراب امتحان
- پرسشنامه عملکرد تحصیلی
الف) مقیاس مهارت های اجتماعی ماتسون[۱۱۱]
مقیاس سنجش مهارت های اجتماعی ماتسون که توسط ماتسون و همکاران در سال ۱۹۸۳ برای سنجش مهارت های اجتماعی افراد ۴ تا ۱۸ سال تدوین گردیده است. این مقیاس دارای ۵۴ عبارت است که مهارت های اجتماعی کودکان را توصیف می کنند. پاسخها براساس یک شاخص پنج درجه ای از نوع مقیاس لیکرت با دامنه ی نمره ی ۱ (هیچوقت) تا ۵ (همیشه) نمره گذاری می شوند. برای این مقیاس، پنج مؤلفه یا خرده مقیاس فرعی به شرح زیر تدوین شده است:
- عامل نخست عبارت است از مهارت اجتماعی مناسب [۱۱۲] که رفتارهای اجتماعی از قبیل داشتن ارتباط دیداری با دیگران، مؤدب بودن و اشتیاق به تعامل با دیگران به صورتی مفید و موثر را در بر می گیرد. این عامل شامل ۱۸ عبارت که شامل گویه های ۹، ۱۲، ۱۳، ۱۶، ۲۰، ۲۳، ۲۴، ۳۱، ۳۲، ۳۴، ۴۰، ۴۳، ۴۴، ۴۶، ۵۰، ۵۵، ۵۶، ۵۹، می باشد.
۲٫ عامل دوم رفتار اجتماعی نامناسب[۱۱۳] است که رفتارهایی مانند دروغ گفتن، کتک کاری، خرده گرفتن از دیگران، ایجاد صداهای نابهنجار و ناراحت کننده و زیر قول زدن را شامل می شود. این عامل شامل ۱۱ عبارت که شامل گویه های ۶، ۷، ۱۵، ۱۹، ۲۱، ۳۰، ۳۹، ۴۱، ۵۴، ۵۷، ۵۸، می باشد.
۳٫ عامل سوم تکانشی عمل کردن[۱۱۴] و سرکش بودن است که رفتارهایی از قبیل به آسانی عصبانی شدن، یک دندگی و لجبازی را در بر دارد. این مقیاس شامل ۱۲ عبارت که شامل گویه های ۲، ۳ ، ۴، ۵، ۸، ۱۱، ۱۴، ۲۲، ۲۹، ۳۵، ۳۷، ۵۳، می باشد.
۴٫ عامل چهارم، اطمینان زیاد[۱۱۵] به خود داشتن است و در بر دارنده ی رفتارهای به خود نازیدن و به دیگران پز دادن، تظاهر به دانستن همه چیز و خود را برتر از دیگران دیدن است. این عامل شامل ۶ عبارت که شامل گویه های۱۸، ۳۳، ۳۶، ۴۵، ۵۱، ۶۰ می باشد.
۵٫ عامل پنجم رابطه با همسالان است که در بردارنده ی تنهایی و حسادت می باشد (ماتسون و همکاران، ۱۹۸۳؛ به نقل از یوسفی و خیر،۱۳۸۱). این عامل شامل ۹ عبارت که شامل گویه های ۱۰، ۲۵، ۲۶، ۲۸، ۳۸، ۴۷، ۴۸، ۴۹، ۵۳ می باشد.
روایی و پایایی:
برای تعیین روایی سازه مقیاس مهارت های اجتماعی ، روش آماری تحلیل عوامل بکار گرفته شد . تحلیل عوامل ابتدا با بهره گرفتن از شیوه مولفه های اصلی صورت گرفت . مقدار ضریب kmo برابر با ۸۳/۰ بود و بیانگر کفایت نمونه آزمودنی به منطور انجام تحلیلی عاملی می باشد . همچنین ، مقدار آزمون کرویت بارتلت برابر با ۲۹۸/۱۰۴۳۳ و در سطح ۰۰۰۰۰۱/۰ p= معنی دار بود . سپس با توجه به نمو دار اسکری و استفاده از روش چرخش واریماکس ، ۵ عامل بدست آمد . به منظور وضوح بیشتر و بررسی میزان پژوهش حاضر در بحث از نتایج آماری و عوامل بدست آمده در مقیاس سنجش مهارتهای اجتماعی ، نوعی مقایسه با پژوهش بنیانگزاران این مقیاس و ارائه دهندگان جزییات مفصل در باب روایی سنجی محتوای مقیاس یعنی ماتسون و همکاران ( ۱۹۸۳) به عمل خواهد آمد. عامل اول : ضریب عاملی آنها بین ۳۴/۰ تا ۷۱/۰ بود . مقدار ارزش ویژه (آیکن) این عامل ، برابر با ۸۱/۸ بدست آمد . عامل دوم: ضریب عاملی آنها در دامنه ای از ۳۹/۰ تا ۵۵/۰ قرار داشتند . مقدار ارزش ویژه این عامل برابر با ۶۸/۵ بود . عامل سوم : ضریب عاملی آنها در دامنه ای از ۳۵/۰ تا ۶۲/۰ بود مقدار ارزش ویژه این عامل برابر با ۵۵/۲بود. عامل چهارم: ضریب عاملی آنها در دامنه ای از۴۳/۰ تا ۷۰/ بود مقدار ارزش ویژه این عامل برابر با۲۰/۲ بود . عامل پنجم: ضریب عاملی آنها در دامنه ای از ۳۲/۰ تا ۶۲/ بود.
در ایران مقیاس مهارت های اجتماعی ماتسون توسط یوسفی و خیر(۱۳۸۱) روی ۵۶۲ نفردانشآموز دختر و پسر شیرازی اجرا، تعیین روایی و پایایی شده است. این پژوهشگران روایی مقیاس یاد شده را با بهره گرفتن از روایی سازه و روش تحلیل عاملی و پایایی آن را با بهره گرفتن از روش آلفای کرونباخ ۸۶/۰ گزارش کرده اند. پایایی پرسشنامه در این تحقیق با بهره گرفتن از آلفای کرونباخ بررسی شد و ۸۴/۰ به دست آمد که نشان دهنده پایایی مناسب می باشد.
ب) پرسشنامه اضطراب امتحان
در این تحقیق به منظور تعیین میزان اضطراب امتحان، مقیاس ۳۷ ماده ای اضطراب امتحان ساراسون (۱۹۸۵) مورد استفاده قرار گرفته است. این مقیاس، یک پرسشنامه کوتاه است که آزمودنی باید به هر ماده به صورت “درست و غلط” پاسخ گوید و بدین ترتیب میتوان بر اساس یک شیوه “خودگزارشی” به حالات روانی و تجربیات فیزیولوژیکی فرد در جریان امتحان، قبل و بعد از آن، دست یافت. در این مقیاس، دامنه نمرات بین ۰ تا ۳۷ بود. نقاط برش تعیین شده بدین صورت بود: اضطراب خفیف (نمره ۱۲ و پایینتر)، اضطراب متوسط (نمره ۱۳ تا ۲۰)، اضطراب شدید (نمره بالاتر از ۲۰).
ضریب پایایی بازآزمایی (پس از ۵ هفته) ۸۸/۰ گزارش شده است.
همسانی درونی: برای سنجش همسانی دورنی اضطراب امتحان ساراسون از ضریب آلفای کرونباخ (۱۹۹۲) استفاده شد بر اساس نتایج حاصله ضرایب آلفا برای کل نمونه ، آزمودنی های دختر و آزمودنی های پسر به ترتیب (۹۴/۰، ۹۵/۰،۹۲/۰) می باشد.
اعتبار: برای ارزیابی اعتبار اضطراب امتحان ساراسون، این مقیاس به طور همزمان با پرسشنامه اضطراب (نجاریان، عطاری و مکوندی،۱۳۷۵) و مقیاس عرت نفس(کوپر اسمیت،۱۹۶۷) به دانش آموزان نمونه پژوهش جهت اعتبار یابی داده شد. پایایی پرسشنامه در این تحقیق با بهره گرفتن از آلفای کرونباخ بررسی شد و ۸۷/۰ به دست آمد که نشان دهنده پایایی مناسب می باشد.
ج) پرسشنامه عملکرد تحصیلی
این پرسشنامه اقتباسی از پژوهشهای فام و تیلور (۱۹۹۰) در حوزه ی عملکرد تحصیلی است که برای جامعه ی ایران ساخته شده است (فام و تیلور، ۱۹۹۰، به نقل از صابر ماهانی، ۱۳۸۸) و شامل ۴۸ گویه می باشد.در روش نمره گذاری، هر گویه دارای ۵ پاسخ می باشد که در مقوله های هیچ، نمره ۱؛ کم، نمره۲؛ تا حدی، نمره ۳؛ زیاد، نمره ۴ و خیلی زیاد، نمره ۵ تعلق می گیرد و در ۱۱ سوال که به صورت منفی می باشد روش نمره گذاری برعکس می باشد. حداکثر امتیاز قابل کسب ۲۴۰ و حداقل امتیاز ۴۸ می باشد.
مرادیان (۱۳۹۲) پایایی پرسشنامه را با بهره گرفتن از ضریب الفای کرونباخ ۸۲/۰ بدست آورده است و روایی آن از طریق روایی محتوایی توسط کارشناسان و متخصصان مورد تأیید قرار داده است. پایایی پرسشنامه در این تحقیق با بهره گرفتن از آلفای کرونباخ بررسی شد و ۸۹/۰ به دست آمد که نشان دهنده پایایی مناسب می باشد.
روش اجرای پژوهش
به منظور جمع آوری داده های خام این پژوهش، پس از انتخاب گروه نمونه، با گرفتن مجوز از مسئولان محترم اداره آموزش و پرورش شهر مرودشت، سه پرسشنامه همزمان در اختیار آزمودنی ها در گروه نمونه قرار گرفت
. پس از برقراری رابطه صمیمانه با دانش آموزان و توضیح پیرامون پژوهش و نحوه ی پاسخگویی به سؤالات، از آزمودنی ها خواسته شد تا با کمال دقت، پرسشنامه ها را تکمیل کنند. جمع آوری داده های خام طی دو هفته تکمیل شد.
روش تجزیه و تحلیل داده ها
تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه، در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی صورت گرفته است. در سطح آمار توصیفی از آمارهایی نظیر فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار استفاده شده و در سطح آمار استنباطی از آزمونهای ضریب همبستگی پیرسون برای تعیین رابطه متغیرها، رگرسیون همزمان برای پیش بینی متغیرها استفاده شده است.
ملاحظات اخلاقی:
به آزمودنی ها متذکر شد که اطلاعات محرمانه باقی خواهد ماند و نیازی به ذکر اسمشان در پرسشنامه نیست و همچنین، از آن ها خواسته شد که صادقانه پرسشنامه ها را تکمیل نمایند چرا که این پرسشنامه ها هیچ گونه جنبه ارزشیابی ندارد، فقط به منظور دسترسی به نتیجه پژوهشی از آن ها استفاده شده است.
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها
در این فصل داده های جمعآوری شده با توجه به فرضیه های پژوهش توصیف و تجزیه وتحلیل شدهاند. ابتدا یافته های توصیفی نمونهی پژوهش مورد بررسی قرار گرفته و سپس نتایج مربوط به فرضیه های پژوهش آورده شده است.
الف: یافته های توصیفی
جدول(۴-۱):شاخصهای آماری مهارتهای اجتماعی، اضطراب امتحان و عملکرد تحصیلی
