ابتکارات و نوآوری های قانون جدید

۱- تعدد قضات: بر اساس ماده۲ لایحه، دادگاه خانواده با حضور رئیس یا دادرس علی البدل و قاضی مشاور زن تشکیل می شود.

۲- الزام به حضور قاضی مشاور زن یا مرد :برابر ماده مزبور، قاضی مشاور زن باید ظرف سه روز از ختم دادرسی، به طور مکتوب و مستدل در مورد موضوع دعوی اظهارنظر و مراتب را در پرونده درج کند. قاضی انشاءکننده رأی باید در دادنامه به نظر قاضی مشاور اشاره و چنانچه، با نظر وی مخالف باشد با ذکر دلیل، نظریه وی را رد کند. طبق تبصره ۳ ذیل آن ماده؛ قوه قضائیه موظف است حداکثر ظرف پنج سال به تأمین قاضی مشاور زن برای کلیه دادگاه های خانواده اقدام کند و در این مدت می تواند از قاضی مشاور مردکه واجد شرایط تصدی دادگاه خانواده باشد استفاده کند. قوانین قبلی فاقد الزام مزبور بوده و استفاده از مشاوران قضائی / قضات زن امری اختیاری در دادگاه خانواده محسوب می شده است! در تبصره ۳ ذیل ماده واحده قانون اختصاص تعدادی از دادگاههای موجود به دادگاههای موضوع اصل ۲۱ قانون اساسی، الزامی به حضور مشاور قضایی زن وجود نداشت و از عبارت، حتی المقدور در آن استفاده شده بود.

۳- ایجاد صلاحیت های جدید و به روز موضوعی نسبت به دادگاه خانواده : پیش بینی و تدوین صلاحیت های خاصی و جدیدی مانند احیاء نهاد نامزدی و خسارات ناشی از برهم زدن آن- اذن در نکاح- اهدای جنین – حجر و رفع آن- سرپرستی کودکان بی سرپرست و تغییر جنسیت مذکور در ماده ۴ – تجویز استفاده از وکالت معاضدتی در ماده ۵ – معافیت از پرداخت هزینه دادرسی نسبت به مددجویان سازمان بهزیستی و کمیته امداد مندرج در تبصره ذیل ماده ۵ این قانون- تغییر در وضعیت پذیرش و ثبت طلاق توافقی( ماده ۲۸)- تعدیل مکانیسم داوری و حذف آن از طلاق توافقی( ماده ۲۸)- تغییر شرایط و ویژگی های داوران منتخب زوجین(ماده ۲۸)؛ تخصیص حق نفقه نسبت به کودکان حاصل از لقاح مصنوعی و کودکان بی سرپرست(تبصره ذیل ماده ۵۳) ؛ ایجاد مراکز مشاوره ( ماده ۱۷)؛ از زمرۀ نوآوری های یا به روز رسانی قانون مزبور، با توجه به نیازهای روز جامعه نسبت به قانون اختصاص تعدادی از دادگاههای موجود موضوع اصل ۲۱ قانون اساسی(دادگاه خانواده) و قوانین دیگر مربوطه می باشد. بااین وجود، نحله ایام زوجیت مذکور در ردیف ۵ قانون اخیر در قانون جدید حمایت از خانواده به مانند صندوق حمایت خانواده مذکور در تبصره ۲ ذیل ماده ۱۴ قانون حمایت از خانواده مصوب سال ۱۳۵۳ ، بنا به دلائل نامعلومی حذف گردیده است!. رسیدگی به امور مذکور در ماده ۱ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۵ بهمن ۱۳۵۳ در کلیه اختلافات مدنی ناشی از زناشوئی و دعاوی خانوادگی مربوطه درتمام مراحل دادرسی بدون رعایت تشریفات آئین دادرسی مدنی مقرر شده بود و معافیت از هزینه دادرسی، حق داوری و کارشناسی و سایر هزینه ها و نیز تعیین راساً وکیل معاضدتی به تشخیص دادگاه، در صورت لزوم باکیفیتی متفاوت از قانون جدید در ماده ۳ قانون مزبور پیش بینی شده بود.

۴- عدم الزام به رعایت تشریفات آیین دادرسی مدنی و استفاده از شیوه های جدید و به روز در ابلاغ: به موجب ماده ۸ لایحه، رسیدگی در دادگاه خانواده با تقدیم دادخواست و بدون رعایت سایر تشریفات آیین دادرسی مدنی به عمل می آید. با این وجود، ماده ۹ آن در تعارضی آشکار با ماده ۸ آن، تشریفات و نحوه ابلاغ در دادگاه خانواده را تابع مقررات قانون آئین دادرسی دادگاهها عمومی و انقلاب در امور مدنی قرار داده است؟! که به استفاده از شیوه های جدید و نوین از قبیل ؛ پست، نمابر، پیام تلفنی و پست الکترونیکی با احراز صحّت مراتب ابلاغ از سوی دادگاه انجام خواهدشد.

۵- ایجاد مراکز مشاوره : ایجاد مراکز مشاوره از تاسیسات حقوقی مقرر در ماده ۲۵ این قانون می باشد. براین اساس، درصورتی که زوجین متقاضی طلاق توافقی باشند، دادگاه باید موضوع را به مرکز مشاوره خانواده ارجاع دهد. در این موارد طرفین می توانند تقاضای طلاق توافقی را از ابتداء در مراکز مذکور مطرح کنند.در صورت عـدم انصراف متقاضی از طلاق- مرکز مشاوره خانواده موضوع را با مشخص کردن موارد توافق جهت اتخاذ تصمیم نهائی به دادگاه منعکس می کند. این الزام نسبت به طلاق اختلافی و غیر توافقی مفروض و ضروری نمی باشد.

۶- احیاء نهاد نامزدی: هرچند این مطلب به صراحت در این لایحه نیامده است، لیکن با توجه به بند ۱ ماده ۴ لایحه که در آن نامزدی و خسارات ناشی از بر هم خوردن آن به عنوان یکی از اموری که در صلاحیت دادگاه خانواده آمده ، می توان این مطلب را استنباط کرد. نامزدی به رابطه حقوقی و عاطفی فی مابین پسر و دختری که از سوی فرد نخست(پسر) مورد خواستگاری واقع شده و فاصله بین زمان عقد تا عروسی اطلاق می شود.

۷- تعیین سقف برای مهریه از حیث اعمال بازداشت زوج / محکوم علیه : برابر ماده ۲۲ این قانون ؛ هرگاه مهریه در زمان وقوع عقد تا یکصد و ده سکّه تمام بهارآزادی یا معادل آن باشد، وصول آن مشمول مقررات ماده ۲ قانون اجرای محکومیت های مالی ( بازداشت زوج/ محکوم علیه مالی، بنا به درخواست زوجه/ محکوم لها، حسب دستور دادگاه) است. چنانچه مهریه، بیشتر از این میزان باشد در خصوص مازاد، فقط ملائت زوج ملاک پرداخت است. رعایت مقررات مربوط به محاسبه مهریه به نرخ روز کماکان، الزامی است.

(همان، ۲۴۰)
امین پور در غزلی دیگر نیز دل تنگی ها و واگویه های دل خویش را در انتظار حضرت مهدی (عج) این طور بیان داشته است:
صبح بی تو رنگ بعد از ظهر یک آدینه دارد
بی تو حتی مهربانی حالتی از کینه دارد
بی تو می گویند تعطیل است کار عشق بازی
عشق اما کی خبر از شنبه و آدینه دارد
جغد بر ویرانه می خواند به انکار تو اما
خاک این ویرانه ها بویی از آن گنجینه دارد
خواستم از رنجش دوری بگویم، یادم آمد
عشق با آزار خویشاوندی دیرینه دارد …
(همان، ۴۰۹)
آن کس که پای در راه عشق می نهد، نباید از سختی ها و مشکلات آن بهراسد و لذا باید توجه داشت که «عشق با دشوار ورزیدن خوش است» اگر عشق سهل الوصول بود، دیگر از آن لذت سُکرآور چیزی نصیب انسان نمی شد. تنها عشق است که انسان را در رسیدن به کعبه ی آرزوها یاری و کمک می کند و به سرزنش های خار مغیلان وقعی نمی نهد،
در هوای عاشقان پر می کشد با بی قراری
آن کبوتر چاهی زخمی که او در سینه دارد
ناگهان قفل بزرگ تیرگی را می گشاید
آن که در دستش کلید شهر پر آیینه دارد
(همان، ۴۰۹)
طلوع آن آفتاب پنهانی، یک نقطه ی آغاز در درون دلهای منتظران واقعی آن حضرت می باشد:
طلوع می کند آن آفتاب پنهانی
ز سمت مشرق جغرافیای عرفانی
دوباره پلک دلم می برد، نشانه ی چیست؟
شنیده ام که می آید کسی به مهمانی
کسی که سبزتر است از هزار بار بهار
کسی، شگفت کسی، آن چنان که می دانی
کسی که نقطه ی آغاز هرچه پرواز است
تویی که در سفر عشق خط پایانی
تویی بهانه ی آن ابرها که می گریند
بیا که صاف شود این هوای بارانی
تو از حوالی اقلیم هرکجا آباد
بیا که می رود این شهر رو به ویرانی
کنار نام تو لنگر گرفت کشتی عشق
بیا که یاد تو آرامشی است طوفانی
(همان، ۳۰۴)
سید حسن حسینی نیز به عنوان یکی از مطرح ترین شاعران دین محور انقلاب، در انتظار «سوار عشق» است تا بیاید و به آشفتگی ها سر و سامان دهد:
کاش این دل مرده را خدا جان می داد
آشفتگی ام را سر و سامان می داد
ای کاش سوار عشق در عرصه ی دل
می آمد و فاتحانه جولان می داد
(حسینی، ۱۳۸۶، ۱۵۴)
۴-۱-۴ ) سیمای امام رضا (ع)
وقتی که یک رویداد و انقلاب حادث شده و نوعی دگرگونی محتوایی و ارزشی در آن ایجاد می شود و دین و مذهب در کانون این واقعه به عنوان یک نماد و ارزش معرفی می گردد، ناخودآگاه وابسته های دین و مذهب نیز مورد توجه قرار می گیرند، هر چند که تا قبل از انقلاب امام رضا (ع) به عنوان یک کانون مذهبی و نخستین حرم اهل بیت در ایران مطرح بوده است و شاعران در بزرگداشت و منقبت آن حضرت و خصایص و ویژگی های او شعرها سروده اند اما آنگاه که انقلاب، کاخ استبداد و خودکامگی را فرو ریخت و بر ویرانه های آن، نظام اسلامی با محوریت دینی را بنا کرد، شاعران با فراغ بال بیشتری توانستند به ستایش و مدح ائمه ی اطهار و مخصوصاً ضامن آهو و آن امام همام بپردازند. حمید سبزواری که خود شاعری انقلابی برخاسته از خطه ی خراسان می باشد به تقلید از خاقانی و سبک او، اشعاری در وصف خراسان سروده و در این حین از امام رضا نیز یاد کرده است:
شارسانی جلوه گاه حکمت و شعر ادب
سرزمینی زادگاه علم و عشق و افتخار
تربت پاکی که همچون جان خود بگرفته است
پیکر پاک امام هشتمین را در کنار
آستانش برتر از هفت آسمان آمد که گشت
بوسه گاه بخردان و سرکشان روزگار …
(سبزواری، ۱۳۸۶، ۱۷۸)
قیصر امین پور نیز در غزلی زیبا، غریبی و غربت امام رضا را به تصویر کشیده است و با حسن تحلیل زیبا بیان داشته است که چون امام رضا (ع) را همه حتی کوچه ها، بیابان ها، شن ها و … می شناسند دیگر او غریب نیست:
چشمه های خراسان تو را می شناسند
موج های پریشان تو را می شناسند

:

در این فصل ابتدا آمار توصیفی و سپس آمار استنباطی در خصوص فرضیه های پایان نامه ارائه می گردد.

الف) یافته های توصیفی

۴-۱- فراوانی و درصد سبک های فرزندپروری والدین

همانطور که در جدول فوق مشاهده می شود فراوانی سبک مستبدانه با ۱۴۴ نفر (۴/۴۱ درصد) بیشتر از سایر سبک های فرزندپروری است.

۴-۲- میانگین و انحراف معیار نمره سبک های فرزندپروری

همانطور که جدول ۴-۲ نشان می دهد، میانگین نمرات سبک فرزند پروری مقتدارانه ، ۲/۴۳ ، در سبک مستبدانه ۹۵/۴۱ و در سبک سهل گیرانه ۵۷/۴۲ به دست آمد. بنابراین والدین بیشتر دارای سبک فرزند پروری مقتدرانه بودند.

۴-۳- میانگین و انحراف معیار نمره سبک های تفکر

همانطور که در جدول ۴-۳ مشاهده می شود، میانگین سبک های اجرایی، قانونی ، قضایی، آزاد اندیش و محافظه کار به ترتیب ۶۵/۲۵، ۵/۲۵، ۳/۲۵، ۸/۲۵ و ۸۹/۲۵ بود و همچنین نمره انحراف معیار به دست آمده برای سبک های تفکر ذکر شده، به ترتیب، ۱۳/۴، ۱۵/۴، ۸۴/۳، ۱/۴ و ۴۵/۴ به دست آمد.

۴-۴- میانگین و انحراف معیار نمره سبک های حل مسئله

همانطور که در جدول ۴-۴ مشاهده می گردد، میانگین سبک های حل مسئله درماندگی، اجتناب، مهارگری، گرایش، خلاقیت، اعتماد، غیر سازنده و سازنده به ترتیب ۴۸/۵، ۶۸/۵، ۴۸۲/۵، ۰۳/۵، ۴۴/۵، ۵۱/۵، ۶۵/۱۶ و ۱۶ به دست آمد. همچنین نمرات انحراف معیار سبک های نام برده به ترتیب ۳۸/۱، ۶۴/۱، ۳۸/۱، ۵/۱، ۵۲/۱، ۶۹/۱، ۳۲/۴ و ۴۸/۴ به دست آمد.

ب) یافته های استنباطی

فرضیه اول) بین شیوه‫های فرزند پروری والدین با سبک های تفکر دانش آموزان رابطه وجود دارد.

به منظور بررسی رابطه بین شیوه های فرزندپروری با سبک های تفکر با توجه به نرمال بودن داده‫ها از آزمون همبستگی پیرسون استفاده می گردد. لازم به بیان است که برای محاسبه و به دست آوردن نرمال بودن داده ها، باید از آزمون کولمو گروف- اسمیرنوف استفاده کرد. اما با توجه به اینکه حجم نمونه بالای ۳۰۰ نفر است بنا به قانون آمار استنباطی، برای حجم نمونه بالای ۳۰۰ نفر این آزمون ارائه نمی گردد و داده ها واجد نرمال بودن شناخته خواهند شد.

نتایج به دست آمده در جدول زیر آمده است:

۴-۵- ضریب همبستگی پیرسون بین سبک های تفکر و سبک های فرزندپروری

** در سطح ۰۱/۰ معنی دار است.

* در سطح ۰۵/۰ معنی دار است. ۳۴۸=N

همانگونه که در جدول فوق مشاهده می شود بین سبک فرزند پروری مقتدرانه و سبکهای تفکر در سطح ۰۱/۰< P رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد و با سبک تفکر آزاد‫اندیش رابطه همبستگی قوی تر است. با توجه به جدول فوق بین سبک فرزندپروری مستبدانه با سبک تفکر قانونی و محافظه کار در سطح ۰۱/۰< P و با سبک تفکر اجرایی، قضایی و آزاد اندیش در سطح ۰۵/۰< P رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد.

همچنین مشاهده می شود بین سبک فرزندپروری سهل گیرانه با سبک تفکر قانونی و محافظه کار در سطح ۰۱/۰< P رابطه معکوس و با سبک اجرایی و آزاد اندیش در سطح ۰۵/۰< P رابطه معکوس دارد و با سبک تفکر قضایی رابطه معنی داری دیده نشد.

فرضیه دوم ) بین سبک های تفکر با شیوه های حل مسئله دانش آموزان رابطه وجود دارد.

به منظور بررسی رابطه بین سبکهای تفکر با شیوه‫های حل مسئله(سازنده و غیر سازنده) دانش آموزان با توجه به نرمال بودن داده‫ها از آزمون همبستگی پیرسون استفاده می گردد نتایج به دست آمده در جدول زیر آمده است:

۴-۶- ضریب همبستگی پیرسون بین شیوه های حل مسئله و سبک های تفکر

** در سطح ۰۱/۰ معنی دار است.

* در سطح ۰۵/۰ معنی دار است. ۳۴۸=N

همان طور که در جدول فوق مشاهده می‫شود، شیوه حل مسئله غیر سازنده با سبک‫های تفکر اجرایی، قانونی و محافظه‫کار در سطح ۰۱/۰< P رابطه معکوس دارد و بین شیوه حل مسئله غیر سازنده با سبک های قضایی و آزاد اندیش در سطح ۰۵/۰< P رابطه معکوس وجود دارد.

اما همان‫طور که مشاهده می‫شود بین شیوه حل مسئله سازنده با سبک های تفکر قانونی و محافظه کار در سطح ۰۱/۰< P و با سبک های تفکر اجرایی و آزاد اندیش در سطح ۰۵/۰< P رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد.

نکته: مجموعه عوامل درماندگی، مهارگری مسئله و اجتناب شیوه حل مسئله غیر سازنده و هیجان مدار را تشکیل می دهند.همچنین سبک های گرایش به مسئله،خلاقیت و اعتماد در حل مسئله مجموعا شیوه حل مسئله سازنده یعنی سبک مسئله مدار را بوجود می آورند.

فرضیه سوم) بین شیوه های فرزند پروری والدین با سبک های حل مسئله دانش آموزان رابطه وجود دارد.

به منظور رابطه بین شیوه های فرزندپروری با سبک های حل مسئله با توجه به نرمال بودن داده ها از آزمون همبستگی پیرسون استفاده می‫گردد. نتایج به دست آمده در جدول زیر آمده است:

۴-۷- ضریب همبستگی پیرسون بین شیوه های حل مسئله و سبک های فرزند پروری

همان‫طور که در جدول فوق مشاهده می‫شود بین سبک مقتدرانه و سبک حل مسئله غیر سازنده رابطه منفی و معنی دار در سطح ۰۱/۰< P و با سبک حل مسئله سازنده رابطه مثبت و معنی دار ۰۱/۰< P وجود دارد. ازطرفی بین سبک فرزندپروری مستبدانه و سبک های حل مسئله غیر سازنده رابطه منفی و معنی دار در سطح ۰۱/۰>P و با سبک حل مسئله سازنده رابطه مثبت و معنی دار ۰۱/۰> P وجود دارد.

همچنین مشاهده می شود بین سبک فرزندپروری سهل گیرانه و سبک حل مسئله غیرسازنده رابطه مثبت در سطح ۰۵/۰>P و با سبک حل مسئله سازنده رابطه معکوس در سطح ۰۱/۰>P وجود دارد.

فصل پنجم

بحث و نتیجه گیری

در این فصل ابتدا به بررسی نتایج بدست آمده پرداخته می شود، سپس نتایج این پژوهش با نتایج پژوهش های قبلی مقایسه و مورد بحث و بررسی قرار گرفته و در نهایت محدودیت ها و پیشنهادات عملی و پیشنهاداتی برای پژوهش های آینده ارائه خواهند شد.

۵-۱ تفسیر نتایج

فرضیه اول: بین شیوه‫های فرزند پروری والدین با سبک های تفکر دانش آموزان رابطه وجود دارد.

همانگونه که جدول ۴-۵ نشان داد که بین سبک فرزند پروری مقتدرانه و سبک های تفکر در سطح ۰۱/۰< P رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. این رابطه به این صورت است که بین سبک فرزند پروری مقتدرانه و سبک های تفکر رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد و با سبک تفکر آزاد ‫اندیش رابطه همبستگی قوی تر است. نیز بین سبک فرزندپروری مستبدانه با سبک تفکر قانونی و محافظه کار و با سبک تفکر اجرایی، قضایی و آزاد اندیش رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. همچنین مشاهده می شود، بین سبک فرزندپروری سهل گیرانه با سبک تفکر قانونی و محافظه کار رابطه معکوس و با سبک اجرایی و آزاد اندیش رابطه معکوس دارد و با سبک تفکر قضایی رابطه معنی داری دیده نشد. بنابراین فرضیه پژوهش تایید شد و این نتایج با یافته های عرفانی (۱۳۸۹) و صابری (۱۳۹۱) همخوانی دارد و نیز با یافته های علیزاده (۱۳۸۹) ناهمخوان است.

در تفسیر نتایج می توان بیان نمود که شیوه تربیتی والدینی که در حفظ استانداردها در مورد فرزندان ثابت قدم هستند، الگوهایی از رفتارهای ابراز وجود و اعتماد به آنها ارائه می دهد. همچنین تقویت کنندگی اینگونه والدین موثر است و کودکان را برای دستیابی به انتظاراتشان تقویت می کنند و عدم تقویت بعضی از کارها چون توام با مهربانی و دلسوزی است، تاثیر بهتری خواهد داشت. و توقع والدین مقتدر با توانایی فرزندان در پذیرفتن رفتارهای خویش متناسب است. از این رو این گونه والدین کودکان را متقاعد می کنند که افراد با کفایتی هستند و می توانند در کارها موفق شوند و این برخورد موجب رفتار پخته و مستقل و افزایش سطح حرمت خود می شود(پورحسامی، ۱۳۸۸). به نظر می رسد که سبک قاطعانه والدین اگر با توضیحاتی در مورد قواعد و انتظاراتشان همراه باشد، از جهات بسیاری استقلال همراه با مسئولیت پذیری را در نوجوان پرورش می دهد.

نخست اینکه شیوه های فرزند پروری امکاناتی برای خودمختاری نوجوانان فراهم می کند که البته با راهنمایی های والدین علاقه مند به برقراری ارتباط با نوجوانان همراه است، دوم اینکه این روشها نوجوان را تشویق می کند تا با والدین همانندسازی کنند، همانندسازی که بیشتر بر اساس محبت و احترام والدین به نوجوان است نه بی اعتنایی و سهل انگاری آنان( لیل آبادی، ۱۳۹۲). به عبارتی اولین گام برای درونی شدن ارزشها، برقراری ارتباط با افرادی است که برای کودک مهم اند و درونی شدن بسیاری از ارزش ها از جمله سبک های تفکر نوجوانان مرهون شیوه های فرزند پروری به جا و مناسب والدین است ( رضایی، ۱۳۸۹).

فرضیه دوم : بین سبک های تفکر با شیوه های حل مسئله دانش آموزان رابطه وجود دارد.

با توجه به نتایج جدول ۴-۶ شیوه حل مسئله غیر سازنده با سبک‫های تفکر اجرایی، قانونی و محافظه‫کار در سطح ۰۱/۰< P رابطه معکوس دارد و بین شیوه حل مسئله غیر سازنده با سبک های قضایی و آزاد اندیش در سطح ۰۵/۰< P رابطه معکوس وجود دارد. اما همان‫طور که مشاهده می‫شود بین شیوه حل مسئله سازنده با سبک های تفکر قانونی و محافظه کار در سطح ۰۱/۰< P و با سبک های تفکر اجرایی و آزاد اندیش در سطح ۰۵/۰< P رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. بنابراین نتایج نشان داد که بین سبک های تفکر با شیوه های حل مسئله دانش آموزان رابطه معناداری وجود دارد. این رابطه به این صورت مشاهده شد که بین شیوه حل مسئله غیر سازنده با سبک‫های تفکر اجرایی، قانونی و محافظه‫کار رابطه معکوس (منفی و معنادار) دیده شد و بین شیوه حل مسئله غیر سازنده با سبک های قضایی و آزاد اندیش نیز رابطه معکوس مشاهده شد. این نتایج با یافته های یدالهی (۱۳۸۹)، سعیدی و سلطانی (۱۳۸۹) همسویی دارد و همچنین نتایج به دست آمده با یافته های احسانی (۱۳۸۷) و توکلی (۱۳۸۸) ناهمخوان است.

در تفسیر نتایج می توان بیان نمود که همه افراد به طور مداوم با مسائل مختلف وتصمیم گیری در مورد چگونگی آن ها روبرو هستند. به لحاظ ماهیت پیچیده و تغییر یابنده جوامع کنونی تمرکز به روی مشکلات و مسائل ریز و درشت فزونی یافته است. بیشتر اوقات فرایند حل مسائل روزمره به قدری خود کار انجام می گیرد که افراد از چگونگی انجام دقیق آن ها مطلع نمی شوند. با وجود این باید به این نکته توجه کرد که بدون توانایی شناسایی مشکلات و رسیدن به راه حل های قابل اجرا، زندگی روزمره مردم از هم پاشیده خواهد شد. حل مسئله دربرگیرنده ی حوزه های عاطفی، شناختی و رفتاری است(شریفی، ۱۳۸۴). افرادی که از توانایی حل مسئله بیشتری برخوردارند، بهتر می توانند با استرس ها و مشکلات زندگی مقابله کنند و آن هایی که حل مسئله را یاد می گیرند احتمالاً به طور موثری با استرس مقابله می کنند و نداشتن قدرت حل مسئله بیشتر با مشکلات روانشناختی و اجتماعی همراه است (قلتاش، صالحی و خادم کشاورز، ۱۳۸۸). عوامل بسیاری در به کارگیری سبک های حل مسئله سازنده افراد موثر است. از جمله یکی از این عوامل سبک های تفکر افراد است. نوع و شیوه تفکر افراد در شرایط بحرانی و تصمیم برای حل مسائل زندگی کمک کننده است (سلطانی، ۱۳۸۹).

از طرفی بدل و لناکس(۲۰۱۲) در مطرح نمودن هفت اصل راهنمای حل مسئله به این نکته اشاره کرده اند که قبل از اقدام به حل مشکل فکر کنید، اغلب به محض اینکه فرد تشخیص می دهد که مشکلی وجود دارد براساس اولین راه حلی که به فکرش می آید، عمل می کند. ولی قبل از هر گونه تلاش برای حل مشکل اگرکمی درباره مشکل فکر شود، این شیوه ای انطباقی تر است. یعنی به تاثیر سبک ها و شیوه تفکر افراد در حل مسائل اشاره نموده اند.

فرضیه سوم: بین شیوه های فرزند پروری والدین با سبک های حل مسئله دانش آموزان رابطه وجود دارد.

با توجه به نتایج جدول ۴-۷ بین سبک مقتدرانه و سبک حل مسئله غیر سازنده رابطه منفی و معنی دار در سطح ۰۱/۰< P و با سبک حل مسئله سازنده رابطه مثبت و معنی دار ۰۱/۰< P وجود دارد. ازطرفی بین سبک فرزندپروری مستبدانه و سبکهای حل مسئله غیر سازنده رابطه منفی و معنی دار در سطح ۰۱/۰>P و با سبک حل مسئله سازنده رابطه مثبت و معنی دار ۰۱/۰> P وجود دارد. همچنین مشاهده می شود بین سبک فرزندپروری سهل گیرانه و سبک حل مسئله غیرسازنده رابطه مثبت در سطح ۰۵/۰>P و با سبک حل مسئله سازنده رابطه معکوس در سطح ۰۱/۰>P وجود دارد. بنابراین نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بین شیوه های فرزند پروری والدین با سبک های حل مسئله دانش آموزان رابطه معناداری وجود دارد. به بیانی دیگر بین سبک مقتدرانه و سبک حل مسئله غیر سازنده رابطه منفی و معنی دار و نیز با سبک حل مسئله سازنده رابطه مثبت و معنی دار مشاهده گردید. از طرفی بین سبک فرزندپروری مستبدانه و سبک های حل مسئله غیر سازنده رابطه منفی و معنی دار و همچنین با سبک حل مسئله سازنده رابطه مثبت و معنی دار مشاهده گردید. همچنین مشاهده می شود بین سبک فرزندپروری سهل گیرانه و سبک حل مسئله غیرسازنده رابطه مثبت و با سبک حل مسئله سازنده رابطه معکوس مشاهد شد. این نتایج با یافته های عزتی (۱۳۸۸)، مرادی (۱۳۸۹) و نیز صالحی (۱۳۹۰) همخوانی دارد و از طرفی با یافته های شمس (۱۳۸۸) و شکری (۱۳۹۲) ناهمخوان است.

در تفسیر نتایج می توان بیان نمودکه مردم بعضی اوقات سعی می کنند تا مشکلاتی را حل کنند و راه حل هایی را به کار گیرند که خارج از توانایی و نیروی آن هاست. چنین راه حل هایی بی تردید محکوم به شکست هستند. رایج ترین اشتباه این است که مردم فراموش می کنند که آن ها رفتار خودشان را می توانند کنترل کنند. یک فرد معمولاً نمی تواند دیگران را وادار سازد تا به روش معینی رفتار کنند، بیشترین کاری که معمولاً می توان انجام داد، این است که تلاش شود کسی تحت تاثیر قرار گیرد و از طریق خواهش، ارائه اطلاعات یا معامله به روش خاصی رفتار کند. اگر فرد مورد نظر پاسخ به این تاثیر بدهد، با کمک اضافی به شکل بازخورد می توان راهنمایی و حمایت را به او داد و رسیدن به یک راه حل موثر در شرایط حل مسئله به فاکتورهای زیادی بستگی دارد که یکی از این فاکتورها شیوه هایی است که والدین افراد در کودکی با آنها ارتباط برقرار کرده اند و به عبارتی شیوه های فرزند پروری والدین آنهاست ( دینر[۱۰۶]، ۲۰۰۵).

زندگی خانواده نقش اساسی در حفظ سلامت روانی، اجتماعی و جسمانی کودکان و والدین دارد. خانواده اولین و مهم ترین بافت اجتماعی را برای رشد انسان فراهم می سازد. در جریان رشد طبیعی هر کودک یک رشته تغییرات شناختی، عاطفی و اجتماعی را شاهد هستیم. تقریبا همه کودکان در طول رشد و در جریان سازگاری با این تغییرات دچار مشکلاتی می شوند و استرس و تعارضی را که به دنبال می آید، می تواند به مشکلات رفتاری-عاطفی و یادگیری در آن ها بینجامد. اکثر مشکلات رفتاری کودکان و ناتوانی آنها در بزرگسالی برای به کارگیری سبک های حل مسئله سازنده، منعکس کننده شرایط پیچیده بین فردی اعضای خانواده به ویژه والدین می باشد. به عبارت دیگر وجود مشکلات رفتاری کودک به منزله روابط معیوب اعضای خانواده با یکدیگر است و با روش های تربیتی نادرست والدین و تعاملات معیوب آن ها با فرزندان ارتباط دارد (آرموگام[۱۰۷]، ۲۰۱۳).

۵-۲ نتیجه گیری کلی

نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بین شیوه های فرزند پروی والدین با سبک های تفکر دانش آموزان رابطه معنادار وجود دارد، همچنین یافته دیگر پژوهش حاضر نشان داد که بین سبک های تفکر با شیوه های حل مسئله دانش آموزان رابطه معناداری وجود دارد و نیز نتایج موید این بود که بین شیوه های فرزند پروری والدین با سبک های حل مسئله دانش آموزان رابطه وجود دارد.

۵-۳ محدودیت ها

1. این پژوهش روی دانش آموزان مقطع دبیرستان شهر کرمانشاه، انجام شده و در تعمیم یافته ها باید احتیاط شود.
2. به دلیل جمع آوری داده ها توسط پرسش نامه، تا حدی داده های به دست آمده ممکن است ناشی از اثر خستگی و عدم رغبت باشد.
3. وجود متغیرهای کنترل نشده خارج از محیط مدرسه، ممکن است بر میزان صحت نتایج به دست آمده تاثیر گذار است.

۵-۴ پیشنهادات

۵-۴- ۱ پیشنهادهای پژوهشی

1. پیشنهاد می شود در پژوهش های آتی به بررسی رابطه متغیرهای مورد بحث در دانش آموزان دیگر مقاطع پرداخته شود.
2. پیشنهاد می شود در پژوهش هایی از این دست همراه با مقیاس های خود سنجی، مقیاس های غیر مستقیم هم به کار برده شود.

۵-۴-۲ پیشنهاد های کاربردی

1. با توجه به پیامدهای منفی شیوه های فرزند پروری ناسالم بر روی دانش آموزان به مسئولین و مدیران و مشاوران مقاطع مختلف تحصیلی پیشنهاد می شود که با انجام برنامه ریزی های خاص و توجه به مشکلات این قشر آسیب پذیر در جهت کاهش اثرات مخرب شیوه های فرزند پروری ناسالم برآیند.
2. معرفی و اطلاع رسانی در مورد راهکارهایی در جهت بالا بردن آگاهی والدین دانش آموزان در خصوص به کارگیری سبک های فرزند پروری مناسب

منابع فارسی

احدی،جمال؛ خویینی،زهرا؛ کریمی،علی اکبر؛ دلاور،سعید و زری باف، احمد.(۱۳۹۰).مقایسه انواع سبک های تفکر با میزان یادگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در میان دانشجویان دختر و پسر مدارس فنی حرفه ای شهرستان تهران،پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی،دانشگاه پیام نور تهران.

اسفندیاری، علی. (۱۳۸۸). بررسی و مقایسه شیوه های فرزند پروری مادران مبتلا به اختلالات رفتاری و مادران کودکان بهنجار و تأثیر آن بر اختلالات رفتاری فرزندان، پایان نامه کارشناسی ارشد، انیستیتو روان پزشکی ایران، فصلنامه علوم روانشناسی ، سال دوم، شماره ۳، ۲۶-۱۹٫

اسماعیل پورحسامی، فاطمه(۱۳۸۸). روابط والدین و فرزند و نقش آن درشکل گیری هویت، مجله تربیت، ماهنامه پرورشی وزارت آموزش وپرورش، انتشارات معاونت آموزشی، شماره ۸ .

امامی پور، سوزان و سیف ، علی اکبر. ( ۱۳۸۲). بررسی تحولی سبک های تفکر در دانش آموزان و رابطه آن ها با خلاقیت و پیشرفت تحصیلی ، فصلنامه نوآوری های آموزشی ، تهران .

آزادی، شهدخت. (۱۳۸۹). بررسی رابطه شیوه های فرزندپروری والدین با کمرویی دختران شهرستان نورآباد سال تحصیلی ۸۲-۸۱ ، پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته روانشناسی عمومی، دانشگاه الزهراء.

بخشی،احمد.(۱۳۸۷). رابطه باورهای خودکارآمدی و سبک های حل مسئله در دانشجویان ،مجله روانشناسی سال دهم،شماره ۳۲، ص ۳۵-۵۶٫

برهمند، اوشا(۱۳۸۹). بررسی رابطه بین مزاج، سبک فرزندپروری و مشکلات رفتاری میان کودکان پیش دبستانی درشهر تبریز، رساله دکتری، دانشگاه علامه طباطبائی

پور فرج عمران ، مجید (۱۳۸۷). بررسی رابطه بین خلاقیت ، هوش هیجانی و سبک های تفکر . اولین کنفرانس ملی خلاقیت شناسی و مدیریت نوآوری در ایران .

پوراحمدی، رضا و مهرابی، مریم .(۱۳۸۸). بررسی اثر کوتاه مدت آموزش برنامه ی فرزندپروری مثبت بر تغییر شیوه های فرزندپروری مادران کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای ، فصلنامه خانواده پژوهی ، سال دوم، شماره ۸، ۲۳-۱۶٫

جهانشاهی، ناهید،ابراهیمی قوام،صغری.(۱۳۸۶). بررسی تطبیقی رابطه بین سبک تفکر با سن، جنسیت،رشته تحصیلی و میزان تحصیلات و شیوه های فرزند پروری والدین معلمان مقاطع سه گانه ابتدایی،راهنمایی، متوسطه، فصلنامه روانشناسی و علوم تربیتی دوره ی چهارم، شماره ۲،پاییز ۸۶٫

حسینی نسب، علیرضا. (۱۳۸۷). بررسی رابطه شیوه های فرزندپروری با خودکارآمدی و سلامت روانی دانش آموزان، مطالعات تربیتی و روان شناسی ، سال دوم، شماره ۳۷ ، ۷-۲٫

حسینیان،اکبر،پورشهریاری ،رضا و کلانتری، قاسم.(۱۳۸۷). سبک های فرزند پروری، چاپ دوم، تهران: نشر و پژوهش دادار.

حمیدی زاده،محمد رضا.(۱۳۸۲). بررسی رفتار وسازه سبک های حل مسئله نیروی انسانی دانش گرا .مجله مدیریت و توسعه.۶و۶۱،۱۵_۲۵٫

رحمانی، فرناز . (۱۳۸۷). ارتباط شیوه تربیتی والدین با میزان مشکلات رفتاری دانش آموزان، مقاله پژوهشی، مهر

رضایی، محمد. (۱۳۸۹). بررسی رابطه بین شیوه های فرزند پروری مادران با بلوغ اجتماعی دانش آموزان مدارس راهنمائی منطقه ۶ تهران در سال تحصیلی ۷۶-۷۵، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم.

رضایی،خدادخواه.(۱۳۸۸). بررسی تحلیلی سبک های تفکر و عملکرد مدیران مدارس متوسطه . شهر شیراز . پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشگاه علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شیراز.

رضوی، ع ؛ شیری ، ا . ع. (۱۳۸۴). بررسی تطبیقی رابطه بین سبک های تفکر دختران و پسران دبیرستانی با پیشرفت تحصیلی آنان ، فصلنامه نوآوری های آموزشی شماره ی ۱۲ ، تهران .

زارع ، حسین ؛ آخوندی ، نیلا و اعراب شیبانی ، خدیجه ( ۱۳۹۰ ). رابطه ی سبک های تفکر با خلاقیت دانشجویان دختر و پسر دانشگاه پیام نور ، اولین همایش ملی یافته های علوم شناختی در تعلیم و تربیت ، تهران.

زارعان، معین و بخشی پور رودسری،حسین.(۱۳۸۶).بررسی رابطه سبک های فرزند پروری با سبک های حل مسئله در دانش آموزان مقطع متوسطه،مجله روانشناسی ،شماره ۳۴٫

زارعان،مصطفی،اسدالله پور،امین و بخشی رودسری،عباس.(۱۳۸۶). رابطه هوش هیجانی و سبک های حل مسئله با سلامت عمومی. مجله روانپزشکی بالینی ایران.۱۳و۲،۱۶۶_۱۷۲٫٫

سروقد،اکرم، رضایی،عبدالله و معصومی،احمد.(۱۳۸۹).پیش بینی خلاقیت از سبک های تفکر در دانشجویان ،پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی،دانشگاه پیام نور تهران.

سروقد،سیروس ودیانت،عارفه سادات.(۱۳۸۸).مقایسه سبک های یادگیری و شیوه های حل مسئله دانشجویان دختر و پسر گرایش های علوم انسانی ،علوم پایه و فنی مهندسی .فصل نامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی .۲و۴،۷۷_۹۲٫

سلطانی امرآبادی ، مرضیه (۱۳۸۱). بررسی رابطه بین خلاقیت وسبک های تفکر و شیوه های مقابله با استرس در دانش آموزان دوره متوسطه شهر اصفهان . پایان نامه کارشناسی ارشد . فصلنامه روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور تهران .

سلگی، زهرا (۱۳۹۰). بررسی رابطه بین سبک های تفکر و پیشرفت تحصیلی دانشجویان، اولین همایش ملی یافته های علوم شناختی در تعلیم و تربیت .

شریفی درآمدی ،پرویز.(۱۳۸۴).تاثیر آموزش سبک حل مسئله به میزان عزت نفس دانش آموزان دارای مشکلات رفتاری .فصل نامه ی نوآوری های آموزشی.۱۴و۴،۳۸_۶۲٫

شکری ، امید؛ کدیور ، پروین؛ فرزاد ، ولی الله و دانشورپور ، زهره .( ۱۳۸۷). رابطه ی سبک های تفکر و رویکردهای یادگیری با پیشرفت تحصیلی دانشجویان . فصلنامه تازه های علوم شناختی ، شماره ی ۳۰، تهران .

صادق خانی، اسدالله. (۱۳۹۱). مقایسه شیوه های فرزندپروری مادران دانش آموز پسر ۷ تا ۹ سال دوره ی ابتدایی با اختلال یادگیری، فصلنامه افراد استثنایی ، سال سوم ، شماره ۶ ، ۲۳-۱۲٫

صدری، سید جلال . (۱۳۹۲). مقایسه شیوه های فرزندپروری و کارکرد خانواده در خانواده های بدسرپرست دارای اختلالات رفتاری و عادی، انتشارات دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، دوره ۷، شماره ۲٫

فرضی ، مرجان. (۱۳۹۱).مقایسه شیوه های فرزند پروری مادران کودکان دارای اختلال های افسردگی، اضطرابی و وسواس فکری و عملی با مادران کودکان عادی، مقاله پژوهشی در حیطه کودکان استثنائی، شماره ۴و۳٫

فطین حور، شهاب. (۱۳۹۱).بررسی رابطه اختلالات رفتاری با شیوه های فرزندپروری مادران در بین دانش آموزان پسرکلاسهای چهارم و پنجم ابتدائی شهر اردبیل در سال تحصیلی ۷۵-۷۴،پایان نامه کارشناسی ارشد رشته روانشناسی،دانشگاه تربیت معلم.

قلتاش ،عباس ،صالحی ،مسلم و خادم کشاورز ،مریم.(۱۳۸۸). بررسی سبک های حل مسئله وترس از ابراز وجود در نوجوانان مبتلا به اختلال رفتار هنجاری.فصل نامه روانشناسان ایرانی.۳و۱،۴۴-۶۸٫

لیل آبادی، لیدا .(۱۳۹۲).بررسی و مقایسه ویژگیهای شخصیتی و شیوه های فرزندپروری مادران عادی و مبتلا به اختلال سلوکی در مدارس ابتدائی، فصلنامه رهیافتی نو در روانشناسی، سال دوم، شماره ۳٫ ۲۶-۱۵٫

محرابی، شهربان . (۱۳۸۹). مقایسه میزان اختلالات روانی دختران نوجوان با توجه به شیوه های فرزندپروری والدین در دبیرستان های شهرستان جیرفت ، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه .

محمدی ،نورالله و حاجی علیزاده ،کبری.(۱۳۸۷).بررسی سبک های حل مسئله و ترس از ابراز وجود در نوجوانان مبتلا به اختلال رفتار هنجاری .فصل نامه روانشناسان ایرانی .۳و۳،۴۲_۵۰

محمدی،فریده.(۱۳۷۷).بررسی شیوه حل مسئله در افراد افسرده و مقایسه آن با افراد عادی.پایان نامه کارشناسی ارشد.دانشگاه فردوسی مشهد.

محمدی،محمد و حاجی علیزاده،عرفان.(۱۳۸۷).بررسی رابطه باورهای خودکارآمدی ،مسند مهارگذاری با موفقیت تحصیلی ،مجله روانشناسی شماره ۳۱ ،ص ۴۴-۴۷٫

محمودی ،علی و واحدی ،حسین.(۱۳۸۶).بررسی ارتباط ویژگی های شخصیتی و سبک های حل مسئله در زندانیان مجرم. دوماهنامه ی علمی پژوهشی شاهد.۱۶و۳۴،۶۱-۶۹٫

مهرافروز، حجت الله. (۱۳۹۰). بررسی رابطه بین نگرش نسبت به شیوه های فرزندپروری مادر (اقتدار، منطقی، استبدادی، آزادگذاری)، مکان کنترل و پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان پسر پایه چهارم ابتدائی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم.

ناطقیان، سارا ( ۱۳۸۷) پبینی خلاقیت از سبک های تفکر در دانشجویان ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشکده روان ۱۰-

هیبتی،علیرضا.(۱۳۸۱). بررسی تطبیقی رابطه بین سبک های فرزند پروری و رویکردهای یادگیری و پیشرفت تحصیلی دانشجویان.تازه های علوم شناختی،سال ۸،شماره ۲، ۴۴-۵۲٫

هیبتی،علیرضا.(۱۳۸۱). بررسی تطبیقی رابطه بین سبک های فرزند پروری و رویکردهای یادگیری و پیشرفت تحصیلی دانشجویان.تازه های علوم شناختی،سال ۸،شماره ۲، ۴۴-۵۲٫

یوسفی، آیت الله. (۱۳۸۹). رابطه شیوه های فرزند پروری با مهارتهای اجتماعی در دانش آموزان ابتدائی شهر اسفراین، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی.

منابع لاتین

Anagold A, Costello E, Erkanli A.(2013). Comorbidity. J Child Psychol Psychiatry; 40: 57-97

Barbara M, Richard R, Julie M, Robert G, Haward M. (2014).Conduct disorder and oppositional defiant disorder in national sample: Developmental epidemiology. J Child Psychol Psychiatry; 45: 609-21

Baumrind, D. (2002). Parenting styles and adolescent development. In J. Brooks-Gunn, R.M.Lerner, & A. C.2:1-26.

Bedell,J.r.&Lennoxe,s.s.(2012).Hand book for Communication and Problem_solving Skills Treaning.Pubication series of the department of pasychiatry

Blanksteing,K.R.Flett,G.L.&Watson,M.S.(2013).Coping & academic problem _solving ability in test anxiety .Journal of clinical psychology. Vol, 48,37_43

Bradly SJ.(2013). Affect regulation and the development of psychology. New York: Guildford;: 361-91.

Burt SA, Krueger RF.(2011). Parent-child conflict and the co-morbidity among childhood externalizing disorder. J Gen Psychiatry; 60: 505-13.

Burt, K. G. (2005). Analyzing of the factors involved in technological problem- solving in a college technology education classroom. North Carolina State University.

Burton, J.(2003). thinking styles and Accessing information on the World wide web, bangor, university college of North wales , Avaialable.

Cassidy ,K & Long B. (1996). Gifts Differing: Understanding Personality type. Palo Alto: Davis-Black Publishing.

Cassidy,T.&Long,G.(2009).problem solving style ,stress and psychological illness :Development of a multifactorial .British Journal of clinical psychology.35,256_277.

Costin J, Lichte C, Smith AH, Vance A, Luk E. (2012). Parent group treatments for children with oppositional defiant disorder. AeJAMH; 3: 12-23

Dias, L. (2005). Thinking styles and academic achievement among Hong Kong students. Educational research Gornal, 13(1), 4-62.

Diaz, Y. (2005). Association between parenting and child behavior problems among Latino mothers and children. Unpublished Master Thesis, University of Maryland, Maryland. Disabilities. The Internet Journal of Mental Health, 1(2), 48-61.

Durizalla,I.T.&Sheedy,F.C.(2011).The relation between social problem _solving ability and subsequent level of academic competence in college students, Journal of personality and social psychology .Vol,19.563_587.

Dzurilla ,I,T.& change .F.(2009).The relation between social problem solving and coping . Cognitive therapy and Research.Vol ,19.563_587.

Dzurilla,I,T.&Goldfried,M. R .(2008).Problem_solving and behavior modification .Journal of abnormal psychology .Vol,78,107_270.

Dzurilla,T.J&Nezue ,A.M.(2007).Social Problem Solving in Adults.In :P.C.KendalyEditor

لذا بحرین قدیم یا ناحیۀ قدیمی بحرین شامل: کویت، احساء، قطر و در نهایت مجمع الجزایر بحرین کنونی می شود.
دربارۀ مرزهای این ناحیه گفته شده که بحرین، از سمت مغرب به سرزمین یمامه متصل است[۲۶] و از سمت شمال به بصره و از جنوب به عمان می رسد.[۲۷]

4. مهمترین شهرها و مناطق بحرین
5. هجر

هَجَر[۲۸] از مناطق تاریخی بحرین در ناحیه احساء است. بلاذری، سیبخت گماشتۀ ساسانیان در بحرین را «مرزبانِ هجر» نامیده است.[۲۹]
این سرزمین، مدت ها مرکز بحرین بوده است[۳۰] و گاهی به همۀ این منطقه نیز، هجر اطلاق می شده است.[۳۱]
ابن حوقل از آن به عنوان بزرگترین شهر بحرین یاد کرده است.[۳۲]
در جاهلیت هجر در ربیع الآخر هر سال محل برگزاری بازار سالیانۀ عربی بوده است.[۳۳]
سوید بن قیس می گوید من و مخرمه عبدی از هجر پارچه هایی را آورده بودیم که رسول خداˆ از آنها شلواری را خریداری کرد.[۳۴]
در حدیث «اذا بلغ الماء قلتین بقلال هجر لم یحمل خبثاً»[۳۵] برخی هجر را هجر بحرین دانسته اند، اگرچه مشهور خلاف آن است.
گفتنی است هجر، دارای خرمای زیاد و مرغوبی بوده است تا جایی که معادل ضر ب المثل فارسیِ «زیره به کرمان بردن» عرب گفته است: لمستبضع التمر إلی هجر؛[۳۶] کجالب التمر الی هجر؛[۳۷] و یا به صورتی که در کلام امیرالمؤمنین† نیز مورد استشهاد قرار گرفته است «کناقل التمر الی هجر».[۳۸]
امروزه از هجر چیزی باقی نیست و جای آن شهر هفوف قرار دارد.[۳۹]

2. المُشَقّر

این شهر در واقع دژ و قلعه ای بوده است در هجر[۴۰] که ابن الاعرابی از آن با تعبیر «مدینه عظیمه قدیحه فی وسط قلعه» یاد کرده است.[۴۱]
مشقر مرکز سیاسی بوده، مسجد جامع داشته[۴۲] و بازار سالیانۀ عرب در ماه جمادی الاول، در آن برپا میشده است.[۴۳]
آزادفر پسر گشنسب، مشهور به مُکعبَر (شمشیر زن)، عامل خسرو انوشیروان (۵۳۱ ـ ۵۷۹م) به کمک هوذه بن علی حنفی از بزرگان یمامه، بنی تمیم را در مشقر، به جرم غارت کاروانِ خراجی که از یمن برای دربار ساسانی میرفت، سخت سرکوب و قتل عام نمود.[۴۴]
امروزه شهری به این نام وجود ندارد و از بین رفته است.[۴۵]
در حدیث وَفد عبدالقیس، که پیامبر اکرم ˆ از منذر بن عائذ، دربارۀ قریهها و دهات ایشان پرسش نمود، آن حضرت از مشقَّر نیز نام بردهاند.[۴۶]

3. الصّفا

ابن فقیه آن را قصبۀ هَجَر دانسته است و میگوید بین صفا و مُشقَّر رودی است که آن را عین مینامند.[۴۷]
دیگران صفا را قلعهای در نزدیکی مشقّر دانستهاند.[۴۸]
این منطقه امروزه قصبهای در احساء حجاز است.[۴۹] و [۵۰]
در حدیث وَفد عبدالقیس که پیامبر اکرم ˆ از منذر بن عائذ، دربارۀ قریهها و دهات ایشان، پرسش نمود، صفا را نیز نام بردند.[۵۱]

4. الزّاره

شهر و بندری در نزدیکی قَطیف[۵۲]، از مناطق مشهور بحرین و مرکز اداری و حکومتی و محل اقامت فیروز بن جشیش معروف به مکعبر ـ گماشتۀ دولت ساسانی ـ بوده است.[۵۳] او در جنگهای معروف به رده به وسیلۀ علا بن حضرمی کشته شد.[۵۴]
این شهر اکنون از میان رفته است و جای آن الرماده در داخل شهر العوامیه در شمال قطیف و در داخل نخیله به فاصله دو میل از دریا قرار دارد.[۵۵] و [۵۶]

5. جُواثا

جُواثی[۵۷] یا جُواثاء و جُواثا و یا جُوأثا[۵۸] شهر و قلعهای از طایفۀ عبد القیس در بحرین بوده است.[۵۹]
از ابن عباس نقل شده است که «اوّل جمعه جمعت بعد جمعه جمعت فی مسجد رسول الله ˆ فی مسجد عبدالقیس بجواثا من البحرین».[۶۰]
در جنگ مشهور به رده این شهر و قلعه، محلِ درگیری شدیدی بود که به عنوان «یوم جواثا» از آن یاد می شود. برخی گفتهاند، منذر بن نعمان ـ حاکم بحرین ـ در این روز در جواثا کشته شد.[۶۱]
امروزه اندکی از آثار این قلعه و قریه در شرق قصبۀ کلابیّۀ بحرین، باقی است.[۶۲]

6. السابون

از قراء بحرین است[۶۳] و ذکر آن در اخبار مربوط به رده و فتح آن توسط علاء بن حضرمی آمده است.[۶۴] ابن فقیه و یاقوت از آن به عنوان «السابور» یاد کردهاند.[۶۵] و [۶۶]

7. الغابه

از دهات بحرین است[۶۷] و نام آن در جنگ رده آمده است.[۶۸] و [۶۹]

8. دارین

دار یا دارین بندر و شهری در بحرین بوده[۷۰]و محل تجارت عطر و مشک از هند[۷۱] بوده به حدی که تاجر عطر را مطلقاً، «داری» میگفتهاند.[۷۲] و [۷۳]
یاقوت از کتاب سیف بن عمر، نقل کرده است که مسلمین به فرماندهی علاء حضرمی، بر شهر دارین بحرین چیره شدند و از آنجا پیاده بر شنزاری پر آب، رو به خلیج روان شدند و از دارین تا کرانۀ دریا یک شبانهروز راه دریایی بود.[۷۴]
دارین امروز قریهای است در قطیف که خراب شده و اهل آن هجرت کردهاند.[۷۵] و [۷۶]

9. القَطِیف

۲-۲-۳-۸) اهدف مدیریت دانش

ایجاد یک سازمان یادگیری و شراکت با ایجاد جریانی بین مخازن اطلاعات ایجاد شده توسط افراد قسمت های مختلف شرکت (مالی، عملکرد، هوش رقابتی و غیره؟ ) و مرتبط کردن آنها به یکدیگر است . بیشتر افراد و سازمان ها
مدیریت دانش را به دلایل ذیل به کار میگیرند:

• افزایش همکاری.
• بهبود بهره وری .
• تشویق و قادر ساختن نوآوری.
• غلبه بر اطلاعات زیادی و تحویل فقط آنچه مورد نیاز است.
• تسهیل جریان دانش مناسب از تأمین کنندگان به دریافت کنندگان بدون محدودیت زمان و فضا.
• تسهیل اشتراک دانش میان کارمندان و بازداشتن آنان از اختراع دوباره چرخ به کرات.
• تصرف و ثبت دانش کارکنان قبل از اینکه آنان شرکت را ترک نمایند، اطمینان یافتن از اینکه دانش با ارزش بهنگام ترک کارمند از دست نمی رود.
• افزایش آگاهی سازمانی از خلأهای دانش سازمان .
• کمک به شرکت ها که سبقت جو باقی بمانند با افزایش آگاهی آنان از استراتژی ها، محصولات و بهترین کارکردهای رقیبانشان.
• بهبود خدمات مشتری (نگودری و یعقوبی،۱۳۹۰).

۲-۲-۳-۹)موانع ایجاد مدیریت دانش در سازمان ها

بسیاری از سازمان ها ظاهراً برای دانش ارزش و اعتبار قائل هستند؛ اما باور قلبی برای اجرای آن ندارند. مدیریت دانش در سازمان ها موفق نخواهد شد، مگر اینکه عزمی جدی و اقدامی عملی برای برطرف کردن موانع موجود در برسر راه آن برداشته شود. این موانع به پنج دسته تقسیم می شوند که می توانند موانع ایجاد مدیریت دانش در سازمان های آموزشی نیز شوند:

1. موانع انسانی :

انسان ها ممکن است به هر علتی نخواهند دانش خود را تسهیم کنند و بخواهند از آن فقط برای پیشرفت شخصی خود استفاده کنند.زیرا ممکن است این تصور غلط وجود داشته باشد که دانش قدرت است و بنابراین ، نباید آن را از دست داد.شاید بتوان گفت موانع انسانی مدیریت دانش بیش از سایر موارد دیگر حایز اهمیت است. زیرا دانش ماهیتی انسانی و اجتماعی دارد و فقط در صورت تعامل و اعتماد می تواند رشد کند.

2. موانع سازمانی:

موانع سازمانی عبارت است از : اشکال در ساختار(برای مثال ، ساختارهای غیر منعطف به سلسله مراتبی و ساختارهایی که امکان برقراری ارتباط کارکنان با محیط سازمان را به سادگی امکان پذیر نمی کند، عدم توجه به جنبه های غیر رسمی ساختار سازمان و …)، اشکال در سیستم مدیریت (عدم حمایت مدیران عالی از برنامه های مدیریت دانش،کوتاه نگری و جزئی نگری مدیران، استفاده از سبک های نا مناسب رهبری)،اشکال در سیستم حقوق و مزایای کارکنان( کارکنان زمانی توزیع دانش می کنند که انگیزه ی کافی داشته باشند) اشکال در سیستم آموزش ( تبدیل سیستم های سنتی آموزش به سیستم سازمان یادگیرنده با برنامه های آموزشی نامناسب) و اشکال در سیستم شغلی (مشاغل مبهم و تکراری و روزمره و شغل های نامناسب، ابهام و تعارض در نقش و غیره…).

3. موانع فرهنگی:

مدیریت دانش بدون وجود فرهنگ مشارکتی مناسب و مبتنی بر اعتماد موفق نخواهد بود اگر فرهنگ توزیع و تسهیم دانش تشویق نشود، مدیریت دانش با چالشهایی روبرو خواهد شد. تأثیر عوامل فرهنگی بر اثر بخشی برنامه های مدیریت دانش انکارناپذیر است. فرهنگ هر جامعه به علت در برگرفتن نظام ارزشی، رفتار افراد را تحت تأثیر قرار می دهد. اگر در فرهنگی توزیع دانش ارزش تلقی شود مردم برای کسب دانش تلاش خواهند کرد.

4. عوامل سیاسی:

دانش منبع قدرت است و شخص قدرتمند می تواند اعمال نفوذ کند و قدرت سیاسی را به دست آورد، بنابراین از توزیع آن جلوگیری می کند. دو عامل قدرت دانش و قدرت سیاسی مانع توزیع مناسب در سازمان است که در اینجا نیز مدیریت دانش که به توزیع گسترده ی دانش در سازمان نیاز دارد با چالشی جدی روبرو خواهدشد. ثبات مدیریت در سازمان ها ( ناشی از ثبات فضای سیاسی ) مدیریت دانش را نیز تحت تأثیر قرار می دهد، از جمله وجود فضای بازی که افراد به راحتی بتوانند اظهارنظر کنند.

5. عوامل فنی و تکنولوژیکی:

دانش باید با روش های تخصصی، حفظ و نگهداری، سپس سازمان دهی و توزیع شود. استفاده از فناوری های مناسب در سازمان، گامی موثر در نگهداری دانش آشکار تلقی می شود. در غیر این صورت بخش عمده ای از دانش های ایجاد شده از بین خواهد رفت ( یوسفی،۱۳۹۱).

۲-۲-۳-۱۰) سطوح دانش در سازمان

چنانچه در جدول (۲-۱) مشخص شده است، هفت سطح دانش در سازمان ممکن است وجود داشته باشد.

جدول (۲-۱) هفت سطح دانش در سازمان