وبلاگ

قبول یا پذیرش ریسک های سنگین ( که باعث کاهش دوام امتیازات شرکت خواهد شد) می تواند بر روابط گروه های ذی نفع در شرکت آثار معکوس داشته باشد و در نتیجه دارایی هایی که حاصل فعالیت شرکت بوده است به مخاطره افتد لذا به دنبال افزایش ریسک کل شرکت جریانات نقدی عملیاتی به خاطر کاهش فروش و یا افزایش هزینه های عملیاتی کاهش خواهد یافت.
بنابراین اگروضع به گونه ای باشد که یکی از اجزای تشکیل دهنده ی ریسک افزایش یابد مدیریت سعی خواهد کرد تا زمانی که هزینه ی رهایی از ریسک بیش از حد نیست آن را از بین برده، یا آن را به شخص دیگری منتقل نماید. پس می توان گفت که مدیریت بایستی با توجه به ریسکی که هر کدام وجه در برخواهد داشت از آن برای تامین مالی استفاده نماید.
کنترل[۱۰]
کنترل شرکت نیز مورد علاقه و توجه سهامداران می باشد. چنانچه اکثریت سهام یک موسسه در حال حاضر در تملک تعداد اندکی از سهامداران باشد که واحد مزبور را کنترل نمایند حفظ این کنترل در تصمیم گیری های مرتبط با انتخاب بین روش های مختلف تامین مالی و هر یک از روش ها برآن مورد توجه خاص قرار خواهد گرفت، اما شرکت های بزرگ که سهامداران متعددی دارند، معمولا عامل کنترل تاثیر چندانی برتصمیمات مالی نخواهد داشت. ( شباهنگ، ۱۳۷۲ ، ۲۲)
پس می توان گفت اگر حفظ کنترل برای سهامداران عادی موضوع مهمی باشد آنها ترجیح می دهند که قسمت عمده منابع مالی مورد نیاز شرکت را از طریق وام با انتشار سهام ممتاز بدست آورند زیرا این گروه ها دارای نقش بسیار کمی به جز در مو ارد استثنایی که در کنترل شرکت دارند. البته زیاد از وام درتامین مالی این احتمال را افزایش می دهد که شرکت در سال های آتی بتواند اصل و فرع وام را بازپرداخت نماید، لذا احتمال توقیف دارایی ها از طرف طلبکاران افزایش پیدا میکند و ریسک ورشکستگی شرکت افزایش پیدا می کند و به این ترتیب برای کاهش این ریسک شرکت بوسیله ی انتشار سهام عادی برای تامین وجوه مورد نیاز خود کنترل را کاهش می دهد.
قابلیت انعطاف[۱۱]
به تاثیر تصمیمات جاری تامین مالی مختلف تامین مالی در دوره های آتی اشاره دارد. استفاده از یک روش تامین مالی مشخص در زمان حاضر ممکن است روش های تامین مالی قابل استفاده در زمان های آینده را محدود کند. مثلا استفاده از یک فقره تسهیلات مالی در حال حاضر می تواند محدودیت هایی را از لحاظ استقراض مجدد در آینده برای شرکت تحمیل و آن را ناگزیر کند تا به منظور تامین وجوه مورد نیاز، روش ارزان و سهام عادی را مورد استفاده قرار دهد به این ترتیب چنانچه واحد انتفاعی در سال آینده تامین مالی از منابع خارجی را انتظار داشته باشدتصمیم مربوط در حال حاضر وانتشار سهام در سال آینده از یک سو و انتشار سهام در حال حاضر واستقراض درآینده از سوی دیگر خواهد بود.
شرکت ها علاوه بر نیازمندی های پولی ، برای تامین مالی پروژه های سرمایه ای مورد انتظار، به در اختیار داشتن منابع احتیاطی تامین مالی و ظرفیت استقراض نیز اهمیت می دهند تا بتوانند به موقع از مزایای فرصت های غیرمنتظره بهره مند شوند یا در مقابل زیان های غیرمترقبه پایداری کنند.
زمانبندی[۱۲]
زمانبندی نیز یکی ازعوامل بسیار مهم و با اهمیت در تحلیل روش های تامین مالی محسوب می شود اهمیت عامل مزبور به نوسانات بازار سهام و اوراق قرضه بستگی دارد و هر چه این نوسانات شدید تر باشد اهمیت عامل زمان بندی نیز بیشتر خواهد بود. نکته قابل توجه این است که وضعیت بازار سرمایه، عامل مهمی در انتخاب نوع روش تامین مالی می با شد به فرض اگر ببینیم که در آینده حالت تورم وجود دارد بهتر است برای تامین وجوه مورد نیاز از منابع بلندمدت بخصوص وام( اوراق قرضه) استفاده گردد. درموقع رکود بهتر است از منابع کوتاه مدت استفاده گردد( اریچ هلترن،۲۰۰۵ ، ۳۰۹ -۳۰۳).
۲-۳ عوامل موثر در انتخاب استراتژی تامین مالی:
بطور کلی در انتخاب یک استراتژی مناسب جهت تامین مالی مورد نیاز می بایست به موارد زیر توجه شود:
۱- مورد مصرف منابع
۲- هزینه وریسکی که در هر یک از روش های تامین مالی وجود دارد و تاثیرآن برهزینه سرمایه موسسه
۳- ساختار مالی موسسه ( نسبت بدهی ها به حقوق صاحبان سهام)
۴- شرایط بدهی های فعلی موسسه ( سررسید بدهی های موجود)
۵- شرایط اختصاصی هر یک از طرق تامین منابع ( نوع تضمین و یا وثیقه مورد نظر اعطا کنندگان اعتبار و شرایط خاص سرمایه گذاران و حقوق اختصاصی مورد نظر آنان)
۶- شرایط اختصاصی و چشم انداز تحولات احتمالی در آن
۷- وضعیت سودآوری و نقدینگی موسسه ( بختیاری، ۱۳۷۹، ۱۵۱-۱۵۲)
۲-۳-۱ تاثیر روش های تامین مالی بر سود سهامداران
تا اینجا انواع روش های مختلف تامین مالی تشریح شد، حال می خوا هیم بدانیم که هر کدام از این روش ها چه تاثیری بر روی شرکت دارند. وقتی مدیر یک شرکت، یک تصمیم الی اتخاذ می نماید در این رابطه سوالات زیادی برای وی مطرح می گردد.
۱- اثرات روش تامین مالی بر روی ریسک و سود سهامداران چگونه است؟
۲- ارتباط بین روش های تامین مالی و ارزش شرکت و هزینه سرمایه به چه شکلی است؟
۳- عوامل تعیین کننده نوع روش تامین مالی کدام ها می باشد؟
۲-۳-۲ تاثیر روش های تامین مالی بر روی ریسک وسود
به منظور روشن نمودن تاثیر روش های تامین مالی بر سود و ریسک سهامداران ابتدا واژه ی اهرم مالی مورد نیاز یک شرکت بوسیله ی بدهی و سهام تعریف می گردد.
هم چنان که قبلا توضیح داده شد، منابع مالی مورد نیاز یک شرکت بوسیله ی بدهی و سهام تامین می گردد، نرخ بهره بدهی معمولا ثابت است، و شرکت تعهد قانونی درپرداخت بهره ی آن دارد.
نرخ سود سهام ممتاز نیز ثابت است ولی شرکت موقعی آن را می پردازد که سودی را کسب نموده باشد، و بقیه درآمد نیز متعلق به سهامداران عادی می باشد. یعنی سود بعد از کسر بهره و مالیات وپرداخت سود سهام ممتاز به سهامداران عادی تعلق دارد و نرخ آن ثابت نیست و بستگی به خط و مشی های تقسیم سود شرکت دارد. استفاده از منابع تامین مالی با هزینه ی ثابت همانند بدهی و (یا سهام ممتاز) به همراه سهام عادی در ساختار سرمایه به عنوان اهرم مالی توصیف می گردد اهرم مالی توسط یک شرکت به منظور کسب درآمد بیشتر نیست به پایین بودن هزینه منابع مالی با هزینه ی ثابت بکار گرفته می شود، و بکارگیری این اهرم باعث افزایش یا کاهش بازده سهامداران خواهد گردید، اگر نرخ بازده دارایی بالاتر از نرخ بهره باشد به سود سهامداران افزوده خواهد شد( رحمانی، ۱۳۷۴ ، ۲۵).
۲-۳-۳ تاثیر اهرم مالی بر سود ( بازده ) سهامداران
منظور اصلی موسسه در استفاده از اهرم مالی افزایش بازده سهامداران در شرایط مساعد می باشد نقش اهرم مالی در افزایش بازده سهامداران براساس این فرض قراردارد که وجوه مورد نیاز را می توان با هزینه ثابت (مانند وام دریافتنی از بانک یا دیگر موسسات یا اوراق قرضه) با هزینه کمتری نسبت به بازده دارایی ها بدست اورد. بنابراین تفاوت بین درآمد حاصل از دارایی ها و هزینه وا م های با هزینه ثابت بین سهامداران تقسیم میگردد و به این ترتیب درآمد هر سهم (EPS) و بازده روی سرمایه صاحبان سهام (ROE) افزایش خواهد یافت، در هر صورت EPS,ROE کاهش خواهد یافت. اگر شرکت وام با هزینه ی بیشتر از نرخ دارایی ها بدست آورد بنابراین EPS,ROE ازعوامل مهم درتاثیر اهرم مالی می باشند.
یکی ازعوامل اساسی که در تحلیل روش های مختلف تامین مالی مد نظر قرار می گیرد تاثیر روش های مختلف مالی بر سود ( بازده ) سهامداران فعلی است. یک تفاوت عمده بین استقراض و سهام ( سهم عادی و ممتاز) این است که هزینه ی استقراض از لحاظ محاسبه ی سود مشمول مالیات، هزینه ی قابل قبول است در حالی که سود سهام چنین نیست. تاثیر صرفه جویی مالیاتی ناشی از هزینه ی بهره بر روی سود صاحبان سهام اهرم مالی نامیده می شود. به منظور تشریح تاثیر روش های تامین مالی بر روی سود سهامداران ابتدا مفهوم اهرم مالی بیان می گردد.
۲-۴ تغییرات اهرم مالی و کاربرد آن
تغییرات درجه ی اهرم مالی در مقابل تغییرات سود قبل از بهره و مالیات چگونه است. برای پاسخ دادن به این سوال لازم است ابتدا نقطه ی سربه سری محاسبه شود. نقطه ی سر به سری مالی مقداری از سود قبل از بهره و مالیات است که به ازای آن سود صاحبان سهام عادی صفر شود. نقطه ی سر به سر مالی به شرح زیر تعریف می شود:
رابطه (۱-۲) : 
EBIT : سود قبل از بهره و مالیات در نقطه ی سربه سری مالی
I : هزینه ی بهره
T: نرخ مالیات
Dp: سود سهام ممتاز
به عنوان مثال چنانچه در شرکت آلفا هزینه بهره برابر ۲۰۰۰۰ ریال و سود سهام ممتاز برابر ۱۰۰۰۰ ریال و نرخ مالیات بردرآمد ۵۰۰۰۰ریال باشد، نقطه ی سربه سری مالی برابر خواهد بود با :
EBIT*=20000+10000|50%=40000
تغییرات درجه ی اهرم مالی را با بهره گرفتن از مفروضات شرکت آلفا در چند سطح مختلف سود قبل از بهره و مالیات محاسبه می کنیم:
۱) EBIT*= 10000
2) EFL = 10000|10000-20000-10000|50%=33%
3) EBIT*=40000
4) DFL = 40000|40000-20000-10000|50%=∞
به طور کلی در رابطه با تغییرات در اهرم مالی می توانیم بگوییم:
۱- برای هر سطحی از سود قبل کسر بهره و از مالیات درجه ی اهرم مالی خاصی وجود دارد.
۲- درجه ی اهرم مالی در این ترازنقطه ی سربه سری مالی منفی است( البته به این معنی نیست که با افزایش سود قبل از بهره مالیات، سود سهامداران عادی کاهش پیدا کند).
۳- درجه ی اهرم مالی در نقطه ی سربه سر تعریف نشده است.