موضوع: "بدون موضوع"
قیمت سهام
منظور از قیمت سهام، قیمت بازار یا قیمت معاملاتی، که در برگیرنده ارزشی است که بر حسب توافق خریدار و فروشنده تعیین می گردد. قیمت هر سهم که به طور روزانه در تابلوی بورس اوراق بهادار منعکس می شود قیمت آخرین معامله ای است که بر روی سهم مذکور انجام شده است.
و منظور از تغییر قیمت سهام نیز، تغییرات مختلف در ارزش مبادله ای سهامی است که در بازار بورس اوراق بهادار مورد معامله قرار می گیرد (قائمی، ۱۳۷۹، ۷۶).
۲-۴ سقوط قیمت سهام
موضوع تغییرات ناگهانی قیمت سهام، طی سال های اخیر و به ویژه بعد از بحران مالی سال ۲۰۰۸، توجه بسیاری از دانشگاهیان و افراد حرفه ای را به خود جلب کرده است. این تغییرات، به دو صورت سقوط و جهش قیمت سهام رخ می دهد. با توجه به اهمیتی که سرمایه گذاران برای بازده سهام خود قائل هستند، پدیده ی سقوط قیمت سهام که منجر به کاهش شدید بازده می شود، در مقایسه با جهش بیش تر مورد توجه پژوهش گران قرار گرفته است (فروغی و میرزایی، ۱۳۹۱، ۸۱).
| جهت دانلود متن کامل پایان نامه به سایت azarim.ir مراجعه نمایید. |
تعریف سقوط قیمت سهام دارای سه ویژگی مشخص است:
-
- سقوط قیمت سهام، یک تغییر بسیار بزرگ و غیرمعمول در قیمت سهام است که بدون وقوع یک حادثه ی مهم اقتصادی رخ می دهد.
- این تغییرات بسیار بزرگ به صورت منفی هستند.
- سقوط قیمت سهام، یک پدیده ی واگیردار در سطح بازار است. بدین معنی که کاهش قیمت سهام تنها به یک سهام خاص منحصر نمی شود، بلکه تمام انواع سهام موجود در بازار را شامل می شود.
هر یک از ویژگی های سه گانه فوق، در مجموعه ای از حقایق تجربی، مستدل و قوی ریشه دارد. در رابطه با ویژگی نخست، هانگ و استین (۲۰۰۳) بیان می کنند که بسیاری از تغییرات بزرگی که بعد از جنگ جهانی در شاخص (S & P500) رخ داده است و به ویژه سقوط بازار در اکتبر ۱۹۸۷، به دلیل افشای اخبار مربوط به یک رویداد مهم و قابل توجه نبوده است. ویژگی دوم تعریف فوق، ناشی از یک عدم تقارن تجربی و قابل توجه در تغییرات بازده بازار است. بدین معنی که تغییرات بزرگ در قیمت بیش تر به صورت کاهش و کم تر به صورت افزایش بوده است. سومین ویژگی تعریف سقوط قیمت سهام، این است که سقوط، پدیدهای است که تمام بازار را در بر می گیرد. بدین معنی که این پدیده به تمام انواع سهام موجود در بازار سرایت می کند (همان منبع، ۸۱).
۲-۵ تعیین قیمت سهام
قیمت سهام هر لحظه و بر اثر تغییرات عرضه و تقاضای بازار قابل تغییر است. اگر تعداد خریداران یک سهم از تعداد فروشندگان آن بیشتر باشد، یعنی تقاضای خرید یک سهم بیشتر از میزان عرضه آن برای فروش باشد، قیمت آن سهم افزایش می یابد و برعکس. درک عرضه و تقاضا و تغییرات قیمتی ناشی از آن بسیار آسان است، اما آنچه دشوار است، فهم آن چیزی است که به تغییرات عرضه و تقاضا در بازار سهام می انجامد و سبب می شود برخی خواهان یا خریدار سهم خاصی شوند و برخی دیگر، روی گردان یا فروشنده آن باشند (خاکپور، ۱۳۸۷، ۵۸).
مطابق تئوری اقتصادی الگوی قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای قیمت یک دارایی تابعی از ریسک و نوسانات شرطی آن است. لذا، پیش بینی نوسانات قیمت یا بازدهی سهام اهمیت زیادی در انتخاب پرتفوی، مدیریت دارایی ها و حتی قیمت گذاری سهام شرکت هایی که تازه وارد بورس می شوند دارد. توسعه همه جانبه و تعمق بازار سرمایه به عنوان موتور محرکه توسعه اقتصادی، نیازمند اعتماد عموم مشارکت کنندگان به کارایی و درستی آن در تعیین قیمت عادلانه اوراق بهادار است. یک سهم جدید در بازار هیچ قیمتی ندارد، زیرا هنوز در بازار آزاد معامله نشده است. بنابراین این پرسش مطرح می شود که قیمت مناسب برای این سهم چگونه تعیین می شود؟
تعیین قیمت سهام کار بسیار مشکلی است، بدیهی است شرکتی که این اوراق بهادار را منتشر کرده است می خواهد آن ها را به بالاترین قیمت ممکن بفروشد و خریداران یا کسانی که میخواهند در این سهام سرمایه گذاری نمایند مایلند آن را به پایین ترین قیمت ممکن بخرند. قیمت سهام شرکت ها بیشتر از طریق عرضه و تقاضا و یا توسط کارگزاران، مؤسسات تأمین سرمایه و … تعیین می شود. جهت قیمت گذاری بایستی قیمتی تعیین شود که برای شرکت انتشار دهنده سهام معقول، مناسب و عادلانه باشد و از سوی دیگر نظر خریداران و سرمایه گذاران را هم جلب کند و رغبت و میل به سرمایه گذاری را در آنان بر انگیزاند. تجربه نشان داده است که اگر قیمت سهامی به صورتی «معقول و مناسب» تعیین شود قیمت آن سهام کم کم، در بازار روند صعودی به خود میگیرد (همان منبع، ۱۲۵).
یکی از موارد مهم جهت رشد و توسعه بازار سرمایه، ایجاد دانش عمومی در ارتباط با فرایند تعیین قیمت اوراق بهادار از جمله سهام و عوامل موثر بر قیمت و حجم معاملات سهام و تفسیر رویدادهای مهم از قبیل اعلان افزایش سرمایه از طریق عرضه سهام جدید می باشد. عرضه سهام باعث می شود که سهام بیشتری در دست سهامداران باشد و حجم مبادلات افزایش یابد. حجم مبادلات نیز می تواند به عنوان اطلاعاتی مهم و با ارزش در تصمیم گیری های سرمایه گذاری مورد استفاده قرار گیرد و اطلاعات مفیدی در ارتباط با وضعیت فعلی و چشم انداز آینده قیمت به تصمیم گیرندگان و سرمایه گذاران ارائه نماید. شرکت هایی که حجم معاملاتشان نسبت به دیگر شرکت ها بالاتر است، به دلیل قابلیت نقدشوندگی بالاتر، ریسک کمتری در ارتباط با عدم امکان فروش سهام در بازار خواهند داشت.
– عقب گرد دموکراسی میان اعضاء
– نقض حقوق بشر
نمودار ۴-۵: عوامل مؤثر بر افزایش و کاهش قدرت هنجاری اتحادیه اروپا
نتیجهگیری
پژوهش حاضر در فصول مختلف درصدد بررسی جایگاه فرهنگی (ارزشی) ـ هنجاری اتحادیه اروپا در نظام جهانی بوده است. به کارگیری رویکرد سازهانگاری در مباحث تئوریک، چارچوب مشخصی را برای استخراج و چینش داده ها در راستای اهداف پژوهش، سؤال اصلی و فرضیه مورد نظر فراهم نموده است. عنایت به ساختارهای غیرمادی و اهمیت دادن به آن به میزان ساختارهای مادی، مهمترین گزاره مد نظر نگارنده با رویکرد سازهانگارانه بوده است که در فرایند پژوهش همواره در نظر گرفته شده و با توجه به آن به بررسی جایگاه و نقش هنجاری اتحادیه اروپا در جامعه جهانی پرداخته است.
اتحادیه اروپا یک بازیگر خاص و عجیب و غریب (اگر نگوییم منحصر به فرد) در جامعه جهانی است. یک بازیگر بین المللی که بر خلاف سایر بازیگران تا حدود زیادی تأکید خود را بر قدرت غیر نظامی و ترویج هنجارهای جهانی همچون صلح، حقوق بشر، دموکراسی، توسعه پایدار و غیره گذاشته است. اتحادیه اروپا با پتانسیلها، قدرت ارضی قابل ملاحظه متشکل از ۲۷ عضو و منابع مالی خاص خود تلاش دارد تا مفاهیم مربوط به رفتار قانونی با تکیه بر قوانین بین المللی را در جامعه جهانی ترویج نماید. این اهداف اتحادیه اروپا ذیل عنوان گفتمان قدرت هنجاری اروپا جای میگیرد. به همین علت این قدرت هنجاری هم در درون اتحادیه منجر به تقویت همگرایی اعضاء میشود و هم در بیرون از مرزهای اتحادیه ما شاهد وضعیت برتر هنجاری برای این بازیگر هستیم. در اوایل سال ۱۹۹۰ ریچارد فون ویزساکر[۲۲۱] رئیس جمهور آلمان بر همگرایی ارزشهای اساسی تأکید نمود. هنجارهای مشترک از ملزمات همگرایی اعضای یک مجموعه محسوب میشود. به ویژه که این هنجارها مرتبط با صلح، حقوق بشر، ساختار دموکراتیک، همبستگی اجتماعی و غیره باشد.
در بُعد بین المللی نیز ترویج ارزشها و هنجارهای یک بازیگر به خودی خود یک امتیاز برای آن بازیگر به حساب میآید. زمانی این امتیاز در نقش و جایگاه آن بازیگر مؤثرتر میافتد که بازیگری قدرتمند و صاحب نفوذ در نظام جهانی باشد. اتحادیه اروپا ضمن برخورداری از این مزیتها، در مقام یک بازیگر مهم بین المللی به دنبال جایگاه و نقشی مهم با تأکید بر قدرت هنجاری خود است. قدرت هنجاری به اتحادیه اروپا در ترویج ارزشهای مورد نظر خود در نظام جهانی کمک میکند و نقش و جایگاه هنجاری این بازیگر را در نظام جهانی ارتقاء میبخشد.
این موضوع که امروز نمیتوان منافع هنجاری و ارزشی را از منافع مادی جدا ساخت، گزارهای عقلانی و مورد قبول است. این بدین معنی است که همه بازیگران میزانی از منافع ارزشی خود را در کنار منافع مادی در نظام جهانی پیگیری میکنند. این موضوع در خصوص اتحادیه اروپا پر رنگتر است زیرا به عنوان بازیگری خاص در نظام جهانی و با توجه به تحولاتی که در این اتحادیه به ویژه در دهه ۱۹۹۰ رخ داد، سران این اتحادیه را متقاعد نمود که تمرکز ویژهای را بر روی ساختارهای غیرمادی قدرت نمایند. به همین علت اتحادیه اروپا به عنوان بازیگری قدرتمند در عرصه «قدرت مدنی» یا «قدرت نرم» یا «قدرت اخلاقی» یا همان «قدرت هنجاری» مجال ظهور یافت. سیاستهایی که اتحادیه اروپا در این راستا پیریزی نمود منتهی به افزایش وزن هنجاری در روابط این بازیگر با سایر بازیگران گردید. تشویق و یا فشارهای این اتحادیه در قبول و پیادهسازی ارزشها و هنجارهایی مانند صلح، آزادی، دموکراسی، حقوق بشر، آزادی انتخابات و غیره توسط سایر بازیگران باعث تغییر رویکرد سایر بازیگران در روابط خود با اتحادیه اروپا شده است. در این راستا ابزارهای مختلفی چون دیپلماسی، تشویق، فشار و استفاده از نهادها و سازمانهای بین المللی، در پیادهسازی قدرت هنجاری اتحادیه اروپا مؤثر هستند.
بنابراین و با عنایت به پتانسیلها و ویژگیهای اتحادیه اروپا باید گفت، ارزشهای هنجاری مربوط به دموکراسی، هویت جمعی، دیپلماسی فعال، افزایش نقش در هنجارهای بین المللی، احترام به حقوق بشر و ارتقای آن، احترام به حکومت قانون و غیره، نقش مؤثری در ارتقای جایگاه این اتحادیه در جامعه بینالملل ایفا نمودهاند. بدین ترتیب فرضیه پژوهش حاضر مورد تأیید قرار گرفته و قدرت هنجاری اروپا به عنوان بازیگری اثرگذار در نظام جهانی مورد پذیرش است.
امروز این نکته مهم است که در نظر داشته باشیم، مجموع منابع قدرت اتحادیه اروپا با وجود فقدان سیاستهای امنیتی و خارجی مشترک، بیشتر از مجموع منابع قدرت ایالات متحده آمریکا است. بنابراین اروپا به رغم امکانات و توانایی های سخت افزاری محدود خود خواهد کوشید تا با تکیه بر «قدرت نرم[۲۲۲]» خود، در یافتن راه حل برای بحران های پیش روی این اتحادیه عمل نماید.
| جهت دانلود متن کامل پایان نامه به سایت azarim.ir مراجعه نمایید. |
| ابزارهای کاربردی | نوع قدرت | |
| نظامیگری (نگاه هابزی) |
قدرت مادی | ایالات متحده |
| اقتصاد | قدرت مادی | چین |
| نظامی (نگاه بازدارندگی) |
قدرت مادی | روسیه |
| دیپلماسی ـ فشار عمدتاً اقتصادی (نگاه کانتی) | قدرت هنجاری | اتحادیه اروپا |
جدول ۳-۶: مقایسه نوع قدرت و ابزارهای کاربردی قدرتهای بزرگ در مقایسه با اتحادیه اروپا
(پس از جنگ سرد)
از نظر سران اتحادیه اروپا هنجارهای این اتحادیه منتهی به جهانی بهتر، امنتر و صلحآمیزتر میشود. نکته قابل تأمل و کلیدی در خصوص قدرت هنجاری اتحادیه اروپا این است که اکثر اعضای این اتحادیه در خصوص اهداف هنجاری برای رسیدن به جایگاه ارزشی ـ هنجاری برتر نسبت به سایر بازیگران در عرصه جامعه جهانی توافق دارند. هنجارهایی مانند صلح و ثبات در مناطق مختلف دنیا، حقوق بشر، دموکراسی و غیره مواردی هستند که اعضا در آن اتفاق نظر دارند و پیگیری آنها را به اندازه پیگیری اهداف مادی این اتحادیه مهم میدانند. اما تمامی این موارد در عرصه نظر و در چارچوب قوانین و مقررات اعضا برجسته است و نمیتوان گفت اعضا به صورت صد در صد توجه به ساختارهای غیرمادی و هنجاری را مقدمتر از منافع و انگیزههای مادی میدانند. چه بسا در بسیاری از موارد قدرت هنجاری اتحادیه اروپا در حد لفاظی باقی مانده است. اما با این حال تمرکز بر ارزشها و هنجارها، موقعیت بی بدیلی را برای اتحادیه اروپا میتواند رقم بزند که جلوه یک «بازیگر خوب» یا «بازیگر خَیِر» در اذهان و افکار عمومی جهان پر رنگتر گردد. نکتهای که شاید مهمترین هدف اتحادیه اروپا در تبدیل شدن به یک قدرت هنجاری است. پیشبرد سیاستها با رویکرد نرمافزارانه به جای سختافزارانه این امکان را به اتحادیه اروپا میدهد تا اهداف مورد نظر خود را با کمترین هزینه ها به دست آورد. به عبارتی بهتر، اتحادیه اروپا با درک نظام جهانی و خواستهای آن به این نتیجه رسیده است که به دلیل نبود سیاست نظامی و امنیتی مشترک و مستقل از ایالات متحده در این اتحادیه، میتواند بر خلاف رویکرد سایر قدرتهای بزرگ در نظام جهانی حرکت نموده و به یک بازیگر خوب در نظام جهانی تبدیل شود. این گذار به اتحادیه اروپا این مزیت را میدهد که هزینه کسب منافع را به کمترین میزان تقلیل دهد.
در آخر لازم به ذکر است که تأیید فرضیه بدین معنی نیست که اتحادیه اروپا در راه تبدیل شدن به یک قدرت هنجاری در نظام جهانی با چالش مواجه نیست. بلکه چالشهای مربوط به ترویج ارزشها و هنجارهای اتحادیه اروپا بخش جداییناپذیر عوامل مؤثر بر جایگاه هنجاری اتحادیه اروپا در نظام جهانی است. اولویت منافع مادی بر منافع هنجاری، عدم تعریف جهانی و مورد پذیرش از ارزشها و هنجارها، سیاستهای دوگانه و متناقض در کاربست ارزشها و هنجارها، عدم رعایت حقوق اقلیتها و نژادها و نقض حقوق بشر در میان اعضای اتحادیه اروپا، عقبگرد دموکراسی در برخی از کشورهای عضو این اتحادیه و اختلافات کشورهای مهم اتحادیه از مهمترین چالشهایی است که جایگاه هنجاری اتحادیه اروپا را در نظام جهانی با تهدید مواجه میسازد.
منابع و کتابنامه:
| ای ایستاده در چمن آفتابی معلوم وطن من! ای تواناترین مظلوم تو را دوست دارم ای آفتاب شمایل دریا دل و مرگ در کنار تو زندگی است ای منظومهی نفیس غم و لبخند ای فروتن نیرومند! ایستادهایم در کنار تو سبز و سربلند (هراتی، ۱۳۷۶، ص ۹) |
– مضامین عاشورایی و عرفانی
مضامین عاشورایی و عرفانی در ساختار حماسی شعر جنگ، جایگاه ویژهای دارد. شاعران، جنگ را تجدید حماسهی خونین کربلا میدانند و با بهره گرفتن از واژگان و تلمیحات عاشورایی به این موضوع
میپردازند. واژگان و تعبیرات عرفانی نیز در قالبهای گوناگون شعر برای بیان عارفانه و عاشقانهی مضامین جنگ به کار رفتهاند؛ مثل:
| جهت دانلود متن کامل پایان نامه به سایت azarim.ir مراجعه نمایید. |
| «لا» بود که کشتهی ولا بود شهید با قامت واژ گونه در خونش نیز |
«لا» بود و الست را «بلی» بود شهید تصویر و تجسمی ز «لا» بود شهید (قزوه، ۱۳۷۸، ص ۲۵) |
۴-۳- قالبهای شعر دفاع مقدّس
یکی از ویژگیهای اساسی شعر جنگ، کاربرد قالبهای مختلف شعری، برای بیان مفاهیم و مضامین جنگ و مسائل پیرامون آن است، تا جایی که بیشتر شعرا، در این قالبها به ویژه غزل و رباعی طبع آزمایی کرده و هر یک در جهت دستیابی به زبان و سبکی خاص کوشیده اند.
– غزل
غزل یکی از مرسومترین قالبهای شعر دفاع مقدّس است. شاعران به دلیل ظرفیتی که غزل در پیشینهی خود، برای بیان مفاهیم عرفانی و معنوی نشان داده بود، این قالب را ظرف مناسبی برای بیان بسیاری از عواطف معنوی و روحانی یافتند. این عواطف، با روح حماسه در آمیخت و این آمیختگی ظرفیتهای نوینی را برای غزل به وجود آورد.
«ویژگی اصلی غزل جنگ، سادگی، زلالی، ونزدیکی به زبان محاوره است. درست برعکس
غزل سرایان کلاسیک که درهربیتی چندین صفت لفظی و معنوی را ردیف میکنند.»(ترابی،۱۳۷۵،
ص ۱۶۴) با وجود این ویژگی، گروهی از شاعران جنگ، ضمن اعتقاد به نو آوری و کوشش برای طراوت زبان، نسبت به ابزار و شیوههایی که قلههای پیشین غزل به کارگرفتهاند، بی توجه نماندند و کوشیدند تا از صنایعی چون جناس، مراعات نظیر، اغراق، متناقضنما و ایهام استفاده کنند؛ البته دغدغهی نو آوری و پرهیزاز تکرار، غالباً مانع از این بود که این صنایع به تکلّف و تصنّع بر شعر تحمیل شوند.«صنایع شعر این دوره، به تبع ساخت و بافت زبان به گونهای درخور تازگیهای شعر این گروه، مورد استفاده قرار گرفته است.» (باقری و محمدی، ۱۳۷۲، صص ۲۵-۲۱) زکریا اخلاقی در بیت ذیل برای بیان مفهوم خود از صنعت تناسب استفاده کرده است:
| رشته خونی که دوش از سوزن خنجر گذشت | اطلس دامان سنگر را به گلدوزی گرفت (اخلاقی، ۱۳۷۸، ص ۳۷) |
ترکیب سازی، از جمله اساسیترین نوآوریهای غزل جنگ است. واژگان این نوع غزلها، صلابت خاصی دارند و به گونهای که میتوان گفت در بعضی موارد واژه ها تغزلی نیستند. ضمیر جمع نیز، در غزلهای جنگ بسیار به کار رفته است. با تلفیق حماسه و عرفان، تعبیرات و اصطلاحات عرفانی در غزلیات حماسی- عرفانی جنگ نمود خاصی یافت؛ چنان که بسامد واژگان و ترکیباتی چون شوق، جذبه، تجلّی، باده، بوستان، ملکوت، نغمهی حزن و وادی حسرت قابل توجه است.
سوگ سرودهها، از بهترین غزلهای جنگ هستند، که در رثای شهدا سروده شدهاند. در اغلب این سوگ سرودهها «شهادت» به عنوان حماسهای باشکوه، ظهور پیدا میکند و شهید نیز، به جای محبوب غزلهای کهن مینشیند. این قبیل از اشعار، از عاطفه سرشارند و لطافت خاصی دارند. شاعر در این سوگ سرودهها خود را متهم میکند و از ماندن خود ناراحت است؛ مانند:
شاید از نخستین روزهایی که بشر تغییرات رابطه ارزشی با برابری کالاها در قبال یک دیگر را مشاهده کرد متوجه تاثیرات ناشی از ریسک بازار بر ارزش دارایی ها خود شده بود . با خلق پول و تحولات بعدی در جنبه های اقتصادی ، حتی افراد عادی به فکر مهاراین زیان احتمالی رسیدند زیرا در طول زمان ، بر حجم و عمق بازار افزوده می شود و تغییرات سریع عرضه و تقاضا به ویژه به واسطه عملیات سفته بازی بیش تر جلوه می کرد. در نتیجه مشتریان نهایی کالاها بیش تر از نوسانات قیمت متاثر میشدند. این تحولات علمی در سایر زمینه ها به ویژه آمار, ریاضی, رایانه به متخصصان کمک کرد که این ریسک را به دو رقم بکشند و در قالب کردارهای موثر نشان دهند و به طراحی ابزار مدیریت ریسک و عرضه آن ها به بازار همت گماردند . اصطلاح
ابزار مشتقه بازارهای ارزی وپولی از اواخر دهه هشتاد میلادی مورد استفاده قرار گرفت . البته قبل از آن ابزارها یی نظیر خط ترازنامه, محصولات مالی, ابزارهای مدیریت ریسک و مهندسی مالی استفاده می شد . ابزارهای مشتقه که از بازارهای پایه ای شامل کالا ,انرژی,ارز,پول و سرمایه مشتق شده اند تمامی اصطلاحات قبلی را در بر می گیرند . بسیاری از معاملات مربوط به ابزارهای مشتقه از لحاظ مبلغ و سررسید تسویه ثابت بوده و در بورس های مربوطه (کالا ,انرژی,ارز)انجام می پذیرند که سالها به شیوه اعلام قیمت در صحن بازار انجام می گرفت . از سال ۱۹۹۸ این شیوه جای خود را به اعلام قیمت بر روی صفحات مانیتور داد. در عین حال برخی از بورس ها قدیمی با هم ادغام شده مثل “یورکس ” (سوییس و آلمان )گلوبکس ( فرانسه,سنگاپور, برزیل ,مونترال )و شیکاگوکه یک سامانه معاملاتی مشترک رایانه ای طراحی کرده اند . طراحی و فروش محصولات خارج از بورس با هدف رفع نیاز خاص مشتریان است بر خلاف ابزارهای معامله شده در بورس ها، معاملات اخیر از لحاظ مبلغ ارزش ,سررسید تسویه و نرخ مرجع ,خاص مشتری مربوطه طراحی و انجام می پذیرد.
در این مقاله سعی در معرفی ابزار مشتقه و انواع آن که شامل قرارداد آتی قرارداد اختیار معامله و قرارداد تاخت و . . . .است ,شده است و به بررسی نقش آن در مدیریت ریسک و اقتصاد و سرمایه گذاری پرداخته ایم.
تعریف ابزار مشتقه :
ابزار مالی ای است که ساختار پرداخت و ارزش آن از ارزش اوراق بهادار ,کالاهای اساسی ,نرخ بهره ,و شاخص اوراق بهادارمربوطه نشأت می گیرد. این ابزار به دارنده آن ا ختیار و یا تعهد خرید یا فروش یک دارایی مالی را می دهد . ارزش آن از ارزش دارایی های مالی مربوطه مشتق می شود.
بنا به تعریف ابزارهای مشتقه معاملاتی هستند که اصل دارایی در آن جابه جا نشده و عملکرد قیمت ابزارهای مشتقه ناشی از تغییرات قیمت کالای مربوطه است. به دیگر سخن ,رفتار این ابزارها از رفتار دارایی مربوطه در بازار ناشی می شود . البته دربسیاری از موارد ,دارایی معامله نشده و فقط مابه التفاوت قیمت ها و یا حق بیمه بین طرفین تسویه می شود . معاملات اخیرصرفا برای کسب سود یا سفته بازی بوده و به منظور انجام معاملات در بورس و خارج از بورس انجام می پذیرد.
| جهت دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت jemo.ir مراجعه نمایید. |
ابزار مشتقه گونه ای از ابزار مالی است که فقط متخصصان فن ازچند و چون عملکرد آنها آگاهی کامل دارند و معمولاخبرگان حرفه ای روی آن ها سرمایه گذاری می کنند . به طور کلی مشتقه ها قراردادی بین دو یا چند طرف است که پرداخت های آن بر اساس موقعیت سنجی تعیین می شود در واقع مشتقه ها ابزارهایی برای کاهش یا انتقال ریسک به شمارمی روند . برخی از مشتقه ها که توسط شرکت های بزرگ صادر شده اندبه صورت استاندارد و تضمین شده در بورس سازمان یافته و معامله می شوند و برخی در حاشیه بورس و به صورت خارج از بورس با توافق و مذاکره دو طرف انجام می گیرد.
خصوصیات ابزار مشتقه :
- قیمت اوراق مشتقه مانند سایر کالاها و اوراق به عرضه و تقاضا بستگی ندارد بلکه به قیمت دارایی پشتوانه اوراق وابسته است.
- مصون سازی در بازار نقد یا تحویل فوری برای آینده کپی می شود یعنی آن چه در بازار امروز وجود دارد با همان شرایط در آینده بدست می آورد.
- بدهی در اوراق مشتقه یک ادعای اقتضایی در زمانی مشخص است که آن ها را به مثابه یک اهرم بسیار قوی مطرح می کند. بدهی بیان گر تعهد در مقابل خریدار است.
- محلی که طرفین برای مبادله اوراق مشتقه غیر استاندارد حضور می یابند بازار خارج از بورس است که برای یکی ریسک رخ می دهد و دیگری مصون می ماند در این بازار تسویه حساب طرفین در زمان مقرر صورت می گیرد و پرداخت های لازم انجام می پذیرد.
نقش اقتصادی ابزار مالی مشتقه :
- انتقال خطر بازار
الف) کنترل بدره دارایی های مالی
ب)محدود کردن دامنه تغییرات قیمت یا نوسان پذیری قیمت ها
ج )کنترل خطر انتشار دارایی های مالی
- کاهش هزینه های تامین مالی وام گیرندگان
- تغییر کارامد نسبت بدهی های ثابت به بدهی های با نرخ شناور
- افزایش بازده دارایی
- تعدیل سریع ساختار جریان نقدی دارایی ها برای انطباق بیش تر با وضعیت شرکت در بازار
- گریز از مالیات و دور زدن مقررات
امتیازات بازارهای اوراق مشتقه نسبت به بازارنقدی :
- انجام معامله در آن برای تعدیل خطری که پرتفوی سرمایه گذاران با آن روبروست هزینه کم تری در بازار نقدی دارد.
- معاملات سریع تر صورت می گیرد
- برخی از بازارهای مشتقه می توانند معاملات دلاری بزرگ تری را بدون تاثیرگذاری نا مناسب بر قیمت اوراق مشتقه جذب کنند یعنی بازار اوراق مشتقه می تواند نقد شوندگی بیش تری از بازار نقدی داشته باشند.
انواع ابزار مشتقه :
قرارداد سلف:
قراردادی است که به موجب آن دو طرف متعهد می شوند در یک تاریخ مشخص و قیمت مشخص کالایی با کیفیت مشخص را که بر اساس توافق طرفین تعیین خواهد شد را مبادله کنند . در این قرارداد هم پیش شرط این است که تفاوت دیدگاه نسبت به قیمت آینده برای خریدار و فروشنده وجود داشته باشد بر اساس قرارداد سلف تمامی مبلغ بایستی قبلاپرداخت و کالا در سررسید تحویل شود بدین ترتیب در معاملات غالبا با پول نقد رد و بدل می شود یا اسنادی که معادل پول نقد به شمار می آیند. یکی از دارایی هایی که معامله سلف آن ها بسیار متداول است نفت خام است.
قرارداد فوروارد:
این قرارداد همانند قرارداد سلف است اما معمولا به علت اعتبار بالای دو طرف معامله کل مبلغ در زمان تحویل کالا درسررسید پرداخت می شود و معمولا در بازارهای خارج از بورس استفاده می شود.
قرارداد استصناع :
این قرارداد همانند قراردادهای گذشته است ولی در این قرارداد کل مبلغ مورد معامله به صورت قسطی تا سررسید به تحویل دهنده کالا پرداخت می شود.
قرارداد آتی :
قرارداد آتی و پیمان آتی به نوعی از قراردادها گفته می شود که طرفین معامله را به انجام معامله ای در آینده متعهد میسازد که خریدار و فروشنده متعهد می شود کالا و قیمت آن را در تاریخ سر رسید به یک دیگر منتقل کنند.در این قراردادها دو گروه افراد وجود دارد :
- افرادی که برای کاهش عدم اطمینان , ریسک و بی ثباتی قیمت ها در دو ره های آتی سراغ این قراردادها می روند . این افراد با خرید قرارداد آتی مطمئن می شوند که قیمت ها در آینده مشخص بوده و از نوسانات نامطلوب به دور خواهند بود.فروشندگان نیز به دنبال چنین اطمینانی هستند.
- افراد سوداگرا یا سفته باز هستند که سود آن ها از عدم اطمینان قیمت های آینده ناشی می شود . معاملات قراردادهای
تحویل آتی در بورس انجام می شود . اتاق پایاپای ,در مقابل خریدار مسولیت فروش و تحویل جنس ,و در برابر فروشنده,مسولیت خرید و پرداخت وجه را به عهده دارد که هر نوع کالای مورد معامله حساب ویژه ای در دفاتر اتاق پایاپای دارد.
تفاوت قرارداد آتی و پیمان آتی
- تفاوت در ساز و کار عملیاتی و حسابداری :در قرارداد آتی ارزش فعلی بازار هنگام قرارداد صفر است و در طول زمان توسط انتظارات مثبت و منفی می شود و هیچ جریان نقدی تا روز تسویه وجود ندارد اما در پیمان آتی برای ماندن در ارزش صفر هر روز بر اساس تغییر قیمت بازار کالا تجدید و اصلاح می شود و تا به قیمت روز قرارداد آتی ، استاندارد تعدیل است و دراین امر جریان نقدی از روزی به روز دیگر متفاوت است.
- پیمان آتی نوعی نظام یافته و استاندارد شده قرارداد آتی است و میزان کنترل آن بیش تر است.
- پیمان آتی در بورس های آتی معامله می شود در حالی که قرارداد آتی در بازار خارج از بورس
- در پیمان آتی واسطه ای به عنوان موسسه پایاپای وجود دارد و لذا طرفین قرارداد در قبال هم مسولیتی ندارند ولی درقرارداد آتی چنین نیست.
- در پیمان آتی به منظور اطمینان از اجرای قرارداد طرفین مبلغی به عنوان تضمین پرداخت می کنند به صورت کلی درپیمان آتی چارچوب قراردادی وجود دارد در حالی که در قرارداد میزان اعتبار طرف مقابل مورد توجه است و به طور طبیعی ریسک آن بیش تر است.
قرارداد آتی:
قرارداد آتی عبارت است از توا فق طرفین قرارداد برای انجام معامله در تاریخ مشخص از آینده که مقدار کالا و قیمت آن نیزدر قرارداد مشخص می شود. که شامل قرارداد آتی خرید و فروش است که درقرارداد آتی خرید این امکان وجود دارد که درتاریخ مشخصی از آینده دارایی خاصی را با قیمت توافق شده هنگام قر ارداد خریداری کنید و قرارداد آتی فروش نیز در مقابل به شما امکان فروش دارایی خاصی را در تاریخ مشخصی از آینده و به قیمت قرارداد می دهد.
انواع قرارداد آتی
- قرارداد آتی نرخ ارز:
بازار قرارداد آتی نرخ ارز یکی از بازارهای نظام یافته بازار قرارداد آتی است که افراد برای پوشش ریسک نرخ ارز به آن مراجعه می کنند بسیاری از معامله گران ارز خارجی که شامل بانک و موسسات غیر بانکی نیز می شوند که میز قرارداد آتی دارند که در اتاق مبادلات قرار دارد و از آن به منظور مدیریت ریسک و سفته بازی استفاده می کنند ,میز قرارداد آتی معمولا نرخ های قرارداد آتی ارز برای سررسیدهای مختلف را تعیین و بر آن اساس معامله گران دست به مبادلات می زنند ,قرارداد آتی نرخ از دیر باز مورد استفاده بوده و در عین حال از دهه ۱۹۷۰ به علت از بین رفتن ثبات نرخ ارز در جهان اقتصاد استفاده از آن بسیار بیش تر شده است و افراد با بهره گرفتن از پیش بینی خود از آن استفاده می کنند که باعث ثبات نرخ ارز خواهد بود.
- قراداد آتی نرخ سود :
این قرارداد در سال ۱۹۸۳ توسط نظام بانکی لندن به وجود آمد و هنوز هم در انگلیس مورد استفاده است. این قرارداد از قرارداد آتی در آتی مشتق می شود . در بانک های بزرگ رایج است که به صورت سرمایه گذاری بانک ها در یک دیگر مورد استفاده قرار می گیرد. در توافق نامه بانک ها زمان و مقدار و سود سپرده مشخص می شود و بانک سپرده گذار وجوه مورد توافق را سپرده گذاری می کند ,این قرارداد نوع ساده قرارداد آتی در آتی است زیرا اصل وجوه مورد نیاز است و مابه التفاوت نرخ سود و نرخ سود ارز منتقل می شود . در قرارداد آتی نرخ سود در مورد میزان اصل سپرده به همراه نرخ قرارداد و نیز نرخ مرجع که عمدتا “لایبور” است توافق می شود و البته نرخ مرجع می تواند سایر اوراق مانند اوراق خزانه باشد .
انعقاد قرارداد نرخ سود تغییرات مثبت و منفی نرخ سود را از بین می برد و در حقیقت هزینه مالی بانک را تثبیت می کند.
V=(r f – r c ) *NP*dc/dy
اصل سپرده =NP, نرخ قرارداد = r c , نرخ مرجع = r f , مابه التفاوت سود وزیان =v
تعداد روز سال = dy , تعداد روز قرارداد = dc
V/(1+dc/dy*rf ) PVV=
نرخ تنزیل سود و زیان , ارزش فعلی ما به التفاوت
در این قرارداد پرداخت یا دریافت مابه التفاوت در ابتدای دوره وام دهی انجام می شود نه در تاریخ سررسید . به همین علت ارزش زمان انتقال برای مبلغ در تاریخ سررسید به صورت ارزش فعلی محاسبه می شود.
- قرارداد آتی اوراق بهادار :
بازار اوراق بهادار در امریکا و اروپا و آسیای شرقی صورت می گیرد . در بسیاری از بنگاه های معامله گر اوراق قرضه دولتی وشرکتی را معامله می کنند . بنگاه های کارگزاری نیز در بازار فعال حضور دارند و باستفاده از شبکه الکترونیک ,خریداران وفروشندگان را گرد هم آورده به یک دیگر معرفی می کند و معاملات نقدی و قرارداد آتی زیادی را روی اوراق بهادار دولتی به انجام می رسانند.
- قرارداد آتی روی کالاها:
طرفین قرارداد تحویل کالای خاص با قیمت معین را در زمان مشخص از آینده تعیین می کنند. مشخصات کالا و بهای آن مشخص می شود و می توان ریسک تغییرات قیمت انواع کالاها از ماشین آلات و مواد اولیه را پوشش داد . با این قرارداد امکان استفاده از کالایی در آینده دارید در حالی که تنها هزینه پرداختی، قیمت آتی کالا خواهد بود.
رابطه نرخ نقد و نرخ آتی و ساختار سازمانی نرخ سود :
نرخ آتی نشان دهنده انتظارات سرمایه گذاران از روند آتی نرخ سود است که البته با توجه به تغییر تاریخ سررسید متغیراست. به عنوان مثال سرمایه گذاری بلندمدت دارای ریسک بیش تری است بنابراین بازدهی بیش تری را طلب می کند. در حالت صعودی هر چه به سررسید نزدیک می شویم ، بازدهی نیز افزایش می یابد . در عمل هر سه حالت می تواند وجود داشته باشد .
مثلا در سال ۱۹۷۴ به علت بحران و افزایش نرخ سود کوتاه مدت بازدهی اوراق کاهش یافت (منحنی نزولی ) و در سال ۱۹۹۱اوراق خزانه با بازدهی صعودی مواجه شدند در حقیقت ساختار سازمانی نرخ سود به مفهوم رابطه بین بازدهی اوراق با درآمدثابت با سررسید این دارایی هاست . بررسی این نظریه درک عمومی از بازار مالی و نقش آن در جامعه اقتصادی و مهندسی مالی کمک می کند.
مشکلات قرارداد در بازار قرارداد آتی :
در این قراردادها چون ساختار نظام یافته وجود ندارد امکان دارد افرادی به طور غیر مستقیم بر آن اثر منفی می گذارند.
- حجم قرارداد و تاریخ سررسید :مشارکت کنندگان در بازار آتی هر یک بر اساس نیاز خود ,حجم قرارداد و تاریخ سررسیدخاصی را اعلام می کند.
- ریسک نکول : چون این قرارداد ساختاری مدون ندارد ضمانت اجرایی قوی ندارد و پوشش ریسک به وسیله این قراردادخود با ریسک نکول همراه است.
- نقدینگی : عدم امکان پرداخت نقدی و ایفای تعهدات ریسک نقدینگی است و بازار آتی را در شرایط عدم اطمینان قرارمی دهد.
پیمان آتی :
پیمان آتی نوع ی استاندارد قرارداد آتی است . در این قرارداد تحویل کالا و پرداخت قیمت آن در زمان آینده انجام می شودو در خصوص ماهیت و قیمت کالا ، در زمان عقد قرارداد همه چیز تعریف می شود . قیمت مورد توافق ,قیمت آتی و تاریخ تحویل مورد معامله ,تاریخ سررسید یا تاریخ تحویل ن امیده می شود که از طریق نهادهای واسطه با عنوان موسسه پایاپای انجام می گیرد . لذا ریسک کم تری را می طلبد . در این قرارداد خریدار و فروشنده مبلغی را برای ضمانت اجرای قرارداد نزد اتاق پایاپای می گذارند . در صورت کاهش ریسک ودیعه ۵ تا ۷ درصد ارزش کل قرارداد و در صورت بورس بازی ۱ تا ۳ درصد تقلیلمی یابد. پیمان آتی از سال ۱۹۷۲ شروع شد و در سال ۱۹۷۵ هیات بازرگانی شیکاگو اولین پیمان آتی را روی اوراق بهادار باانجام داد.
(Government National Mortgage Association) GNMA پشتوانه رهن وامروزه پیمان آتی روی انواع اورا ق بهادار از قبیل اوراق قرضه , اوراق خزانه , اوراق تجاری , گواهی سپرده بانکی و هم چنین و سایر شاخص ها انجام می گیرد. بازارهای نظام یافته که در سر تاسر جهان S&p روی انواع شاخص های سهام از جمله ۵۰۰ به انجام پیمان آتی می پردازند شامل :
بورس مر کانتیل شیکاگو، بورس کالای امکس (IMM) -2 بازار بین المللی پول (CBT) -1 هیات تجاری شیکاگو بورس اوراق بهادار تورنتو بورس بین المللی (NYFE ) -5 بورس آتی نیویورک (COMEX ) -4 بورس کالا (ACE )پیمان آتی مالی لندن ۸- بورس پیمان آتی سیدنی
یک ویژگی پیمان آتی قابل فسخ بودن قرارد اد در طول دوره تا سررسید است در حقیقت طرفین با پرداخت وجه یا باپرداخت وجه ودیعه به عنوان جریمه، قادر به فسخ قرارداد خواهندبود.
نقش موسسات پایاپای :
- ضمانت طرفین معامله
- بازی کردن نقش موقعیت مقابل در معامله
- موسسه پایاپای نقش خریدار را برای فروشندگان و نقش فروشنده را برای خریدار بازی می کند و در حقیقت بعد ازانجام اولین قرارداد بین طرفین معامله رابطه آن ها قطع می شود. پس مشارکت کنندگان این بازار قبل از تاریخ سررسید بدون توجه به تمایل طرف مقابل و ریسک نکول و یا هر عامل دیگری قادر خواهند بود پیمان آتی خود را تبدیل به نقد کنند.
پرداخت ودیعه :
سرمایه گذاران در بازار پیمان آتی سپرده ای را تحت عنوان ودیعه هنگام عقد قرارداد نزد موسسه پایاپای می گذارند که مقدار آن توسط بورسی که قرارداد در آن منعقد می شود تعیین می شود . ودیعه باید به صورت نقد باشد و اگر ۲۴ ساعت ازقرارداد بگذرد قرارداد فسخ خواهد شد و ودیعه مزبور قبل از تاریخ سررسید به صورت روزانه با نرخ روز قابل نقد شدن است.
کارکرد پیمان آتی :
- پوشش ریسک :استفاده ازاختیار فروش و خرید می تواند ریسک ناشی از تغییرات قیمت کالا و انواع نرخ ها را از بین ببرد.
- بورس بازی : در بورس بازی دو گروه وجود دارند که یک گروه به دنبال بورس بازی و استفاده از فرصت های بازار برای رسیدن به حداکثر سود هستند. این گروه به وسیله نوسانات قیمت ها به دنبال سودند و گروهی دنبال کاهش ریسک.
انواع پیمان آتی :
- پیمان آتی نرخ ارز: روشی برای کاهش ریسک نرخ ارز است که یکی از مهم ترین آن بورس بازار بین المللی پول وابسته به بورس مرکنتایل شیکاگو است و اولین آن نیز در سال ۱۹۷۲ ، انجام گرفت.
- پیمان آتی نرخ سود : این پیمان در مورد اوراق دولتی به کار می رود در امریکا و در اکثر کشورها اوراق بهادار با درآمد ثابت از طرف این قراردادها معامله می شود.
اسناد خزانه :نوعی اوراق قرضه دولتی است که با کسر به فروش می رسد و در تاریخ سرر سید با قیمت اسمی بازخرید می شود. در این صورت سودی پرداخت نمی شود و ما به التفاوت فروش و باز خرید، سود دارنده اوراق است.
قیمت فروش این اوراق از طریق نرخ تنزیل مشخص می شود
Dy=(F-P/F)*360/TY
تعداد روز قرارداد =TY قیمت فروش =P, قیمت اسمی =F, نرخ تنزیل =Dy
P=F(1-dyTy/360)
قیمت اسناد خزانه =P
BEY=F-P/P *365/TY
نرخ بازدهی اسناد خزانه =BEY
- پیمان آتی شاخص سهام : مشخصه آن عدم تحویل دارایی تعهد شده است البته از آن جا که شاخص سهام خودیک دارایی مشهود نیست و ارزش مجموعه ای از سهام است ، لذا تحویل آن غیر ممکن است . در امریکا ۴ شاخص سهام وجود دارد که شامل : S&500 نیویورک ,ولیولاین ,میجر مارکت ,
قیمت قرارداد / پیمان آتی :
قیمت آتی یک دارایی عبارت است از ، پیش بینی بازار مالی از قیمت آن دارایی در تاریخ مشخصی از آینده . قیمت آتی بر اساس انتظارات بازار پیمان آتی و مشارکت کنندگان در آن مشخص می شود بنابراین قیمت عادلانه ای وجود دارد . اما مشارکت کنندگان در بازار تنها به دنبال قیمت عادلانه نیستند بلکه به قصد پوشش ریسک و گروه دیگری به قصد بورس بازی و انتفاع در این بازار حضور می یابند در هر حال هر فرد به دنبال قیمت پیمان است.
بر این اساس قیمت قرارداد/پیمان آتی با وجود سه دسته اطلاعات زیر قابل محاسبه است :
- قیمت اوراق قرضه در بازار نقد
- نرخ سود اوراق قرضه یا سود دارایی مورد معامله(نرخ بازدهی )
- نرخ سود بازار برای دریافت وام تا تاریخ سررسید (نرخ هزینه تامین مالی )
بدون توجه به انتخاب وضعیت خرید یا فروش پیمان آتی قیمت اوراق را می توان از رابطه زیر بدست آورد.
F(t)=P+Tp(c-r(
بنابراین قیمت آتی یک دارایی عبارت است قیمت نقد دارایی به علاوه یک جز که مثبت یا منفی است . بنابراین پیمان آتی رابطه بین نرخ تامین مالی کوتاه مدت و بازدهی جاری اوراق قرضه را نشان می دهد . این فرمول فوق برای زمان کم تراز یک سال مورد استفاده بوده و سود دریافتی به صورت سود ساده است . در مدت زمان بیش از یک سال و زمانی که تقسیم سود انجام نمی شود از رابطه زیر استفاده می کنیم.
F=P+P (1+C/K)Kt-(1+r/k)kt
تفاوت قیمت آتی با قیمت نقد جاری عبارت است از هزینه نگهداری دارایی تا زمان تحویل . که معامله گران برای کسب سود نمی گذارند که اختلاف این دو قیمت از هزینه نگهداری آنان بیش تر شود.
قیمت آتی و قیمت نقد مورد انتظار نیز با هم در ارتباطند و در صورت اختلاف واضح بین آن ها از معاملات آربیتراژی استفاده می شود تا به سوی هم میل کنند.
ارزش قرارداد/ پیمان آتی:
در زمان های مختلف ارزش قرارداد / پیمان آتی برابر صفر است چرا که در صورت اختلاف قیمت شرایط آربیتراژی به وجودمی آید و معامله گران بازار بعد از انجام معاملات آربیتراژی بازار را به تعادل می کشانند در تاریخ سررسید ارزش قرارداد آتی برابر است با قیمت نقد دارایی تعهد شده و این همان خاصیت هم گرایی است.
ارزش قرارداد /پیمان آتی را در تاریخ سررسید به صورت زیر است.
Vt=Pt-F
قیمت آتی = F, قیمت نقد = p t , بازدهی قرارداد تا تاریخ سررسید =Vt
رابطه ارزش قرارداد در طول دوره قرارداد به صورت زیر است.
Vt=Ft-F/(1+r)(T-t)=(Ft-F)(1+r)-(T-t)
نرخ سود بدون ریسک =r قیمت تعیین شده در قرارداد = F , t قیمت قرارداد در تاریخ = Ftزمان باقیمانده تا سررسید = t
اگر سود به طور پیوسته محاسبه شود ارزش قرارداد آتی در طول دوره قرارداد را می توان به صورت فوق نوشت.
قرارداد اختیار معامله :
توافقی است بین فروشنده و خریدار دارایی تهعد شده , بدین صورت که دارنده اختیار حق خرید یا فروش دارایی را باقیمت مشخص و در تاریخ معین در زمان آینده خواهد داشت.
انواع اختیار معامله :
اختیار خرید : دارنده اختیار خرید می تواند در قبال ارائه اختیار در تاریخ مشخصی از آینده سهام خاص را با قیمت توافقی خریداری کند.
اختیار فروش : دارنده اختیار در قبال ارائه اختیار در تاریخ مشخصی از آینده ، می تواند سهام مورد نظر را با قابلیت توافقی به فروش برساند.
علاوه بر دو نمونه فوق اختیار معامله امریکایی و اروپایی نیز داریم . اختیار معامله امریکایی می گوید : در هر زمان اختیارمعامله پیش از سررسید قابل اعمال است و اختیار معامله اروپایی می گوید که اگر تنها در تاریخ انقضا قابل اعمال باشد . اگرپیش بینی دارنده اختیار معامله در مورد قیمت های آتی درست نباشد آن را اعمال نمی کند و تنها هزینه اندکی و به اندازهمبلغ اولیه خواهد پرداخت.
سازوکار بازار اختیار معامله :
معاملات اختیار در بازارهای مختلف به صورت معاملات اختیار در بورس شیکاگو است که در سال ۱۹۷۳ در امریکا شروع به کار کرد.
اختیار خرید در این بازارها از طریق کارگزار بورس صورت می گیرد که به عنوان نماینده است برای خرید با بهترین قیمت است. انجام معاملات از طریق مسول اجرای سفارشات ,بازارساز ,یا کارگزاران دیگر انجام می شود . سفارش به دو نوع قیمت بازار و قیمت معین است. قیمت بازار بهترین قیمت ممکن و قیمت معین قیمتی است که حداکثر سود را به سفارش دهنده برسانند.
انجام معاملات اختیار توسط موسسه پایاپای اختیار معامله صورت می گیرد . این موسسه نقش تضمین کننده برای دو طرف دارد و در هنگام معامله از طریق سپرده که ریسک نکول و ریسک نقدینگی را به حداقل می رساند صورت می گیرد.
رابطه بین اختیار معامله و پیمان آتی :
- مهم ترین تفاوت آن ها این است که منحنی سود و زیان اختیار معامله به صورت متقارن است . عدم تقارن به خاطر وجودقیمت توافقی است و در منحنی پیمان آتی ، ادامه منحنی زیر محور افقی، زیان است که در منحنی اختیار معامله به سمت محور افقی جمع می شود و نقطه شکست آن به خاطر قیمت توافقی است که عدم تقارن را باعث می شود.
- خرید هم زمان اختیار خرید و فروش در کنار پیمان آتی
- ساختار معاملاتی : در پیمان آتی قیمت در تاریخ تحویل ثابت است در حالی که در اختیار معامله قیمت های توافقیزیادی وجود دارد.
مقایسه منحنی عایدی در اختیار معامله و پیمان آتی
الف) سود و زیان اختیار خرید
ب) سود و زیان پیمان آتی خرید
ج) سود و زیان اختیار فروش
د) سود و زیان پیمان آتی فروش
استراتژی اختیار معامله :
-۱ ترکیب اختیار دو طرفه یکسان :
تحصیل یک اختیار خرید ویک اختیار فروش که دارای سررسیدهای یکسان و قیمت ها ی توافقی یکسان است . بنابراین خریدار ترکیب اختیارهای دو طرفه یکسان ، انتظار نوسانات زیادی در قیمت آینده سهام دارد. البته سرمایه گذار از آن اطلاعی ندارد و فقط به پیش بینی افزایش یا کاهش قیمت ها می پردازد . چون انتظارات افراد و پیش بینی آنان متفاوت است ,تلاقی این انتظارات بازار خرید و فروش ترکیب اختیار را مهیا می کند.
-۲ ترکیب خاص اختیار دوطرفه :
اختیار خرید و فروش با سررسید یکسان تحصیل می شود و قیمت توافقی در اختیار خرید بیش از قیمت توافقی دراختیار فروش است و خرید و فروش قرینه یک دیگرند یعنی زیان فروشنده مساوی است با سود خریدار وبر عکس.
- ترکیب اختیارهای تفاضلی (رونق و رکود)
در این بازار ترکیبی از دو اختیار خرید است که دو اختیار مزبور سررسیدهای یکسان با قیمت توافقی متفاوت دارند .یکی از آن دارای قیمت توافقی بالاتر از قیمت جاری و دیگری پایین تراز قیمت حاری است که در اولی اختیار خرید واگذار ودر دومی تحصیل می شود . و این استراتژی هنگامی اجرا می شود که سرمایه گذار دارای انتظارات قیمتی افزایشی و وقتی
انتظار کاهشی باشد از حالت رکود استفاده می کند و عکس حالت بالاست.
۴٫ترکیب اختیارهای تفاضلی پروانه ای :
تحصیل و واگذاری هم زمان اختیار خرید در این حالت صورت می گیرد . بدین صورت که دو اختیار خرید یکی با قیمت پایین و دیگری بالا تحصیل می شود و هم زمان یک اختیار با قیمت توافقی بین این دو اختیار واگذار می شود.
کاربردهای اختیار معامله :
- پوشش ریسک احتمالی (فروش ریسک )
- بورس بازی و استفاده از این ابزار برای حداکثر کردن منافع و بازدهی هنگام تغییر قیمت
- آربیتراژ,استفاده از اختلاف قیمت ها در بازارهای مختلف و استفاده از این ابزار برای ایجاد دارایی های بدون ریسک
-۴ ایجاد درآمد از طریق واگذاری اختیار معامله
ارزش ذاتی اختیار معامله :
ارزش ذاتی اختیار معامله عایدی ناشی از اعمال اختیار تعریف می شود . تفاضل ارزش معاملاتی دارایی تعهد شده وقیمت توافقی
Max(Is-KI,0)
قیمت توافقی = K, قیمت جاری بازار دارایی تعهد شده =S
اختیار خرید اعمال و با قیمت توافقی دارایی با قیمت کم تری از قیمت جاری بازار خریداری شود، دارایی به S>K اگر
سود این معامله عاید خواهد شد. S-K قیمت جاری فروخته شده و به اندازه
دارایی با قیمت کم تری در بازار قابل خرید باشد و اختیار خرید اعمال نشود، ارزش ذاتی اختیار صفر خواهد S<=””>
شد بنابراین ارزش ذاتی عبارت است از
Max (s-k),0
دارایی با قیمت بیش تری در بازار به فروش رسد، اختیار فروش اعمال نمی شود. s>k در اختیار فروش اگرخریداری شود و دارایی خریداری شده طبق اختیار فروش به s باشد دارایی مورد نظر در بازار به قیمت s<=”” k=”” برابر=”” آن=”” از=”” ناشی=”” سود=”” رسد،=”” فروش=”” به=”” s-k=”” است=”” عبارت=”” ذاتی=”” ارزش=”” بنابراین=”” اگراست.=””>
Max (s-k),0ارزش زمانی+ارزش ذاتی =ارزش کل
ارزش زمانی عبارت است ازاحتمال کاهش قیمت سهام و درنتیجه افزایش ارزش اختیار که اح تمال وقوع آن تا تاریخ سررسید باشد.
علت این نامگذاری این است که زمان فرصت احتمال فروش را به دارنده می دهد و به همین علت ارزش کل برابر با ارزش ذاتی +ارزش زمانی است. در تاریخ سررسید ارزش زمانی صفر و ارزش کل برابر با ارزش ذاتی می شود.
عوامل موثر بر قیمت اختیار معامله :
- قیمت جاری بازار دارایی تعهد شده :
اگر قیمت جاری افزایش یابد با اعمال اختیار ,اختیار سود آور بوده و ارزش اختیار زیاد می شود وچون ارزش اختیار ازقیمت دارایی تعهد شده نیز بیش تر نمی شود ارزش اختیار صفر و کوچک تر از آن نمی شود.
- قیمت توافقی اختیار معامله :
کاهش قیمت توافقی اختیار باعث افزایش عایدی اختیار خواهد شد و بر عکس.
- تغییر پذیری اختیار دارایی تعهد شده :
احتمال تغییرات قیمت یا نوسانات از طریق نماد واریانس قیمت در دوره مشخص از زمان قابل تعریف است.
- زمان تا سررسید :
در اثر طولانی شدن زمان احتمال نوسانات افزایش می یابد چون شرایط عدم اطمینان قوی تر را باعث می شود
-۵ نرخ سود بدون ریسک :
افزایش این نرخ باعث افزایش نرخ پول و به دنبال آن افزایش نرخ عایدی مورد انتظار سهام و یا دارایی می شود
r =Ln(1+i)
نرخ سود موثر سالانه = I, نرخ سود بدون ریسک = r
- تعادل اختیار خرید و فروش:
در رابطه تعادل اختیار خرید و فروش بحث براعمال اختیار در تاریخ سررسید است و بنابراین این رابطه برای اختیارمعامله اروپایی صادق است و اختیار معامله امریکایی چنین تعادلی ندارد
روش دو جمله ای اختیار معامله :
- نمونه دوجمله ای یک دوره ای :
در نمونه دو جمله ای سهام در پایان دوره می تواند افزایش یا کاهش یابد و اگر نرخ سود بدون ریسک کوچک تر ازقیمت سهام باشد سرمایه گذار با نرخ بدون ریسک وام گرفته و در دارایی سرمایه گذاری کرده و در پایان دوره بدون توجه به نرخ قیمت ها سود می برد . به عکس آن حالت هیچ سرمایه گذاری در سهام ریسکی سرمایه گذاری نخواهد کرد . البته در شرایطی که سرمایه گذاران نسبت به ریسک خنثی باشند سرمایه گذاری در تمام دارایی ها دارای ارزش فعلی با نرخوبدون ریسک خواهد بود.
C=pcu+(1-p)cd/(1+r)
ارزش اختیارخرید اگر قیمت سهام افزایش یابد = cu , احتمال افزایش قیمت سهام =P
ارزش اختیار خرید اگر قیمت سهام کاهش می یابد. = cd 1- =احتمال کاهش قیمت سهام p
- نمونه دو جمله ای دو دوره ای :
این روش همان نمونه یک دوره ای است که در دو مرحله صورت می گیرد در دوره دوم باید ما به التفاوت سهام
خریداری شده یا وام گرفته شده و مورد نیاز خریده شود.
CT-2=p2CT,uu +2p(1-p) ct,ud+(1-p)2cTdd/(1+r)2
یکی از روش های بررسی روابط علّی بین متغیرها مدل معادلات ساختاری می باشد. از این روش تحت عنوان مدل علّی یاد شده است. هنگامی که داده های به دست آمده از نمونه به صورت ماتریس همبستگی یا کوواریانس درآید و توسط مجموعه ای از معادلات رگرسیون تعریف شود، مدل را می توان با بهره گرفتن از نرم افزار لیزرل تحلیل نمود و برازش آن را برای جامعه ای که نمونه از آن استخراج شده آزمود ( آذر،۱۳۸۱ ، ۶۰-۶۱) . در واقع اساس تحلیل در برنامه لیزرل بر مبنای ماتریس کواریانس یا همبستگی بین متغیرها می باشد (وظیفه دوست و فرخیان،۱۳۸۸ ، ۱۴۸) . لذا در تحقیق حاضر همبستگی میان متغیرهای تحقیق محاسبه گردید که نتایج آن در جدول ۴-۱۲ ارائه شده است. نتایج نشان می دهند که بین همه متغیرهای موجود در مدل تحقیق در سطح خطای ۵ درصد همبستگی وجود دارد. بنابراین هرگونه تغییر در یکی از متغیرها با تغییری هم جهت در سایر متغیرها همراه خواهد بود. با توجه به وجود همبستگی بین متغیرهای مدل، در ادامه برای تعیین نوع و میزان اثر هر یک از متغیرها بر یکدیگر از روش مدل سازی معادلات ساختاری استفاده میشود.
جدول ۴-۱۲- ماتریس همبستگی متغیرهای تحقیق
| برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت fotka.ir مراجعه نمایید. |
