دانشگاه می‌تواند و انتظار می رود که با تکیه بر رسالت اصلی خود یعنی آموزش و پژوهش، در تسهیل مسیر کارآفرینی نقش بسزایی داشته باشد. برای تبدیل انسان‌های عادی به انسان‌های کارآفرین و پشتیبانی همه جانبه ازآنها نیاز به یک جهاد فراگیر در آموزش گسترش زمینه‌های فناورانه و پشتیبانی مالی می‌باشد.در همین راستا وبا هدف بهره وری و بهبودکیفی وکمی برگزاری اینگونه دوره های آموزشی ضرورت انجام تحقیق با محوریت بررسی اثربخشی دوره های آموزشی کارآفرینی بر دانش کسب وکار، انگیزش و رغبت شغلی دانشجویان ضروری می‌باشد .

۱-۴-اهداف تحقیق

 

هدف اصلی: شناخت میزان اثر بخشی دوره های آموزشی کارآفرینی بر روی دانش مدیریت کسب وکار، انگیزش و رغبت شغلی دانشجویان

 

اهداف ویژه:

 

تعیین میزان اثرگذاری آموزش مهارت‌های کارآفرینی بر دانش کسب و کار دانشجویان

 

تعیین میزان اثرگذاری آموزش مهارت‌های کارآفرینی بر انگیزش شغلی دانشجویان

 

تعیین میزان اثربخشی آموزش مهارت‌های کارآفرینی بر رغبت شغلی دانشجویان

 

 

 

۱-۶-فرضیه‌های تحقیق

 

۱- دانش کسب و کار دانشجویان شرکت کننده در دوره های آموزشی مهارت های کارآفرینی بیشتر از دانشجویان است که در این دوره ها شرکت نکرده اند.

 

۲- انگیزش شغلی دانشجویان شرکت کننده در دوره های آموزشی مهارت‌های کارآفرینی بیشتر از دانشجویانی است که در این دوره ها شرکت نکرده اند.

 

۳- رغبت شغلی دانشجویان شرکت کننده در دوره های آموزشی مهارت‌های کارآفرینی بیشتر از دانشجویانی است که در این دوره ها شرکت نکرده اند.

 

۱-۱۲-متغیرها و تعریف عملیاتی آن ها

 

خلاقیت^[۱] : یعنی به کار گیری توانایی‌های ذهنی برای ایجاد یا تبلور یک فکر یا مفهوم جدید است و نیز برخی خلاقیت را به ترکیب ایده ها یا ایجاد پیوستگی بین ایده ها تعبیر نموده اند

 

نوآوری^[۲] : نوآوری به کار گیری ایده های نوین ناشی از خلاقیت می‌باشد د ر واقع نو آوری عملی ساختن ایده ناشی از خلاقیت را امکان پذیر می‌سازد و آن را به صورت یک محصول جدید یا خدمت تازه ارائه می کند .

 

کارآفرینی^[۳]: بنابر تعریف واژه نامه وبستر کارآفرین کسی است که متعهد می شود یک فعالیت اقتصادی را سازماندهی، اداره و تقبل نماید.از دیدگاه روانشناسان معتقدند کارآفرین کسی است که به وسیله نیروهای شخصی خود به پیش می رود، نیروهایی از قبیل نیاز به کسب کردن یا رسیدن به چیزی، تجزبه نمودن، انجام دادن یا شاید فرار از قدرت اختیار دیگران. از دیدگاه مدیران فرایند اداره و راهبری سازمان و ایجاد جو و محیط کارآفرینانه را کارآفرینی می‌نامند.

رغبت شغلی : میزان خشنودی فرد از محتوی و شرایط شغلش ، به ویژه از جهت انگیزه های درونی شغل.جنبه‌های مثبت یا منفی طرز تلقّی فرد نسبت به شغلش.

 

دانش کسب و کار: مجموع اطلاعاتی می‌باشد که به شخص جویای کار کمک می‌کند تا بامحیط اقتصادی وشرایط کسب وکار پیرامون خود آشنا شود ‌و بهتر بتواند در فضای جامعه به شغل مورد نظر خود بپردازد، این اطلاعات می‌تواند در زمینه قوانین تجارت،قوانین مالیاتی،مدیریت مالی ‌و حسابداری واصول ثبت شرکت و سایر فنون و قوانین باشد.

انگیزش : حالتی در افراد که آنان را به انجام رفتار وعمل خاصی متمایل می‌سازد.

 

 

فصل دوم

 

 

ادبیات و پیشینه پژوهش

 

۲-۱-مقدمه

 

مباحث مربوط به کارآفرینی به ویژه کارآفرینی دانشی عمر چندانی ندارند. در کشور ما، با عنایتی که برنامه ی سوم توسعه ی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور به موضوع کارآفرینی داشته است، تصویب طرح توسعه ی کارآفرینی در ‌دانشگاه ه های کشور (کاراد( انجام شده که به فعالیت‌هایی در سطح برخی از ‌دانشگاه ههای کشور منجر شده است. اگرچه آموزش به تنهایی زمینه ساز توسعه ی کارآفرینی و ایجاد کسب و کار مؤثر نیست اما به عنوان جزئی از یک سیستم توسعه بسیار حائز اهمیت است.

بررسی های انجام شده در ایالات متحده، اروپا و کشورهای جنوب شرقی آسیا نشان می‌دهد که اگر آموزش های کارآفرینی در کنار سایر اقدامات ترغیب کننده و تسهیل کننده قرار گیرند، اثربخشی قابل توجهی خواهند داشت. (شهرکی پور، بنی سی:۱۳۸۴)

 

در دهه ی ۷۰ میلادی دانشگاه های آمریکا به خاطر چیرگی بر توسعه ی فناوری های جدید و عدم انتقال آن به شرکت ها و بخش خصوصی مورد انتقاد قرار گرفتند. تا اینکه کنگره ی آمریکا قانون “بای دل” را جهت “یکسان سازی حق امتیاز” تصویب کرد.این قانون محدودیت بهره گیری از مالکیت حق امتیاز را برای دانشگاه هایی که از کمک های دولتی استفاده می‌کردند مرتفع می ساخت( فردمن و دیگران^[۴] ، مترجم طالبی ، زارعی یکتا ، ۲۰۰۲)

 

بررسی ها نشان داد که این قانون ، دانشگاه را به نیروهای اجرایی و کارآفرینانی که به دنبال تجاری سازی تکنولوژی های دانش بنیان هستند ، نزدیک تر می‌کند(جنسون و ترسبی^[۵] ۲۰۰۱: ص ۹۱) .

 

دنبال این قانون بسیاری از دانشگاه ها برای مدیریت و حفاظت از دارایی فکریشان،دفاتر انتقال تکنولوژی راه اندازی کردند. نقش این دفاتر که گاهی دفاتر حق امتیاز تکنولوژی نیز نامیده می‌شوند، تسهیل انتقال دانش تجاری (گسترش تکنولوژیک ) ازطریق دادن حق امتیاز اختراعات و سایر شکل های دارایی فکری منتج از تحقیقات دانشگاهی به صنایع بود، به طوری که حق امتیاز دانشگاه ها از۳۰۰ مورد در سال ۱۹۸۰ به۳۷۰۰مورد در سال ۱۹۹۹ رسید. مهم تر از آن، محصولات زیادی از صنایع کلیدی استراتژیک یا فناوری بالا از جمله رایانه، داروسازی، بیوتکنولوژی و … از طریق فرایند انتقال تکنولوژی از دانشگاه به صنعت توسعه پیدا کرده‌اند.(طالبی ، زارعی یکتا ، ۱۳۸۷)

 

از این رو در این تحقیق مطالب مورد نظر را در چهار بخش مجزا شامل کارآفرینی ، دانش کسب و کار ، انگیزش و رغبت شغلی مورد بررسی قرار می‌دهیم .

 

۲-۲- بخش اول : کارآفرینی

 

۲-۲-۱-کارآفرینی چیست؟

 

‌در مورد تعریف کارآفرینی دیدگاه های مختلفی وجود دارد و درک کامل مفهوم و موضوع ” کارآفرینی ” نیازمند اطلاع از دیدگاه های بین رشته ای می‌باشد. کارآفرینی برحسب ماهیت خود و توجه محققان رشته‌های مختلف از نظر روانشناسی، جامعه شناسی، اقتصاد، صنعت و حتی تاریخی تعریف شده است.

واژه کارآفرینی از کلمه فرانسوی “Entrepreneurs” به معنای “متعهد شدن” نشأت گرفته است. کارآفرینی اولین بار مورد توجه اقتصاددانان قرار گرفت و تمامی مکاتب اقتصادی از قرن ۱۶ میلادی تا کنون به نحوی کارآفرینی را در نظریه های اقتصادی خویش تشریح نموده اند.

 

کارآفرینی از مباحثی است که در تمامی ابعاد توسعه اقتصادی و اجتماعی از حدود ۲۰ سال ‌به این طرف عملاً در دنیای تجارت و کسب و کار مطرح شده است. از جمله تعاریف کارآفرینی می توان به موارد زیر اشاره نمود:

 

ژوزف شومپیتر^[۶]( ۱۹۳۴) فرایند کارآفرینی را ” تخریب خلاق” می نامد به عبارت دیگر ویژگی تعیین کننده در کارآفرینی همانا انجام کارهای جدید و یا ابداع روش های نوین در امور جاری است. روش نوین همان “تخریب خلاق” می‌باشد. از نظر وی نوآوری در هر یک از زمینه‌های ذیل کار آفرینی محسوب می شود:

 

۱-ارائه کالای جدید.

 

۲-ارائه روش جدید در فرایند تولید.

 

۳-گشایش بازاری جدید.