وبلاگ

– اقدامات سازمان ملل متحد

سازمان ملل متحد در جهت اصل فردي كردن مجازات در قلمرو كيفر سالب آزادي بدواً ابزاري را كه متضمن اين اصل و براي اصلاح مجرمين و پيشگيري از جرم مفيد واقع شوند پيش‌بيني و تدوين نموده است.  سپس با عنايت به عدم توفيق زندان‌ها و مؤسسات مربوطه در اصلاح بزهكاران و افزايش تكرار جرم و طرح انديشه زندان‌زدايي در مراجع علمي و قانون‌گذاري برخي كشورها به بررسي ابزارهايي كه متضمن تدابير غيرسالب آزادي مبتني بر سياست جايگزيني هستند مبادرت و در قالب قواعدي مستقل به دولت‌هاي عضو توصيه نمود.

4-1-1- گفتار اول – سير تاريخي اقدامات سازمان ملل متحد

«معايب زندان‌هاي كوتاه‌مدت از هنگام تشكيل اتحاديه بين‌المللي حقوق كيفري در 1889 تا آخرين كنگره‌اي كه كميسيون بين‌المللي كيفري و زندان‌ها در 1950 برگزار نموده همواره گوشزد شده و حتي در كنگره اخير ممنوعيت مطلق توسل به آن پيشنهاد گرديده است». [1]

موضوع تدابير جايگزين براي مجازات سالب آزادي حتي در قديمي‌ترين كنگرة بين‌المللي نيز مورد بحث بوده است.  «كنگرة بين‌المللي پيشگيري و سركوبي كه در سال 1872 در لندن تشكيل شد… موضوعاتي چون ادارة زندان‌ها، يافتن تدابير جايگزين براي كيفري سالب آزادي، روش‌هاي بازپذير ساختن اجتماعي بزهكاران… به طور مفصل مورد بحث و تبادل‌نظر قرار گرفت». [2]

بدين ترتيب عدم كارايي زندان و نامناسب بودن آن حتي در زمان مكاتب كلاسيك نيز مطرح بوده است و چنانكه قبلاً نيز گفته شده آزادي مقدماتي پيشنهادي بن ويل دومارسنگي در سال 1846 بعدها تحت عنوان آزادي مشروط يا پارول مورد شناسايي قرار گرفت.

«بعد از اين كه سازمان ملل متحد در سال 1950 كميسيون قديمي كيفري و امور زندان‌ها را جذب خود كرد تشكيل منظم كنگره‌هاي بزرگ را كه قبلاً وظيفه اين كميسيون بود به عهده گرفت.  اين كنگره‌ها هر 5 سال يك بار با موضوعاتي دربارة پيشگيري از بزهكاري و اصلاح بزهكاران ترتيب مي‌يابد». [3]

اندكي پس از تشكيل سازمان ملل در نخستين كنگره پنج سالانة سازمان ملل متحد مجموعه قواعد و مقررات حداقل ملل دربارة طرز رفتار (اصلاحي) با زندانيان در سال 1955 در ژنو به اتفاق آراي شركت‌كنندگان به تصويب رسيد. [4] متعاقباً در 31 ژوئيه 1957 در قالب قطعنامه شماره 663 مورد تثويب شوراي اقتصادي اجتماعي نيز قرار گرفت. [5] قبلاً نيز در سال 1934 دسته‌اي از قواعد مربوط به رفتار با زندانيان توسط كميسيون بين‌المللي زندان‌ها و حقوق كيفري تهيه شده بود. [6] كه مورد پذيرش كنگرة مزبور واقع شد.  شوراي اقتصادي اجتماعي در قطعنامه 25 مه 1984 مقررات ناظر به تضمين اجراي مؤثر مجموعه قواعد و مقررات حداقل دربارة طرز رفتار (اصلاحي) با زندانيان را تصويب نمود. [7] نظر به اهميت اصلاح بزهكاران كه از اهميت مهم اصل فردي كردن مجازاهاست، به توصيه كنگره هشتم 1990 در كوبا مجمع عمومي در 14 دسامبر 1990 اصول اساسي راجع به اصلاح بزهكاران را به تصويب رساند. [8] «جانشين‌هاي حبس در سطح سازمان ملل نيز از ابتدا در قطعنامه شماره 8 كنگرة ششم (1980) مورد توجه قرار گرفت.  سپس در (قطعنامه شماره 16) كنگره هفتم (1985) تقليل تعداد زندانيان، راه حل‌هاي جايگزين و بازسازي اجتماعي بزهكاران مورد بررسي و تبادل‌نظر قرار گرفت.  با توجه به يافته‌هاي تحقيقات انجام شدة شوراي اقتصادي اجتماعي در بخش ششم قطعنامه شماره 10/1986 مورخ 21 مه 1986 در مورد كيفرهاي جايگزين مجازات زندان از دبيركل خواست تا گزارشي را در مورد (جايگزين‌هاي زندان) براي كنگره هشتم (1990) تهيه تا مورد بررسي و تصويب قرار گيرد». [9]

در اجلاس تداركاتي بين منطقه‌اي كنگرة هشتم كه در توكيو برگزار شد متن قواعد حداقل ملل متحد دربارة تهيه و تنظيم اقدامات غيرسالب آزادي مورد بررسي و تصويب قرار گرفت و سپس به تصويب كنگرة هشتم نيز رسيد.  اين قواعد در قالب قطعنامه شماره 110/45 مورخ 14 دسامبر 1990 به تصويب مجمع عمومي سازمان ملل متحده رسيده و اجراي آن به دولت‌هاي عضو توصيه گرديده است. [10]

مجموعه قواعد حداقل ملل متحد دربارة مديريت و اعمال عدالت كيفري صغار يا قواعد بيجينگ نيز (كه در كنگرة هفتم (1985) پذيرفته و به موجب قطعنامه‌اي در 29 نوامبر 1985 به تصويب مجمع عمومي نيز رسيد)، در بخش سوم نوع اقدام‌ها و تناسب آنها با جرم ارتكابي صغار و توسل حداقل به «محيط بسته» (زندان بسته) و نهادهاي رسمي براي اعمال تصميمات قضائي دربارة صغار (و در عوض استفاده از محيط باز با جنبه‌هاي تربيتي آموزشي) مورد تأكيد قرار گرفته است. [11]

همچنين بخش اول قواعد ملل متحد راجع به حمايت از صغار محروم شده از آزادي كه در كنگرة هشتم از تصويب گذشت و طي قطعنامه مورخ 14 دسامبر 1990 به تصويب مجمع عمومي نيز رسيد، سلب آزادي از صغار متهم يا بزهكار را به عنوان آخرين راه حل توصيه مي‌نمايد. [12]

و در نهايت سازمان ملل متحد در جهت قواعد مصوب قبلي در كنگرة نهم (1995) و به موجب قطعنامه «صغار به عنوان قربانيان و مباشران جرايم و برنامه ملل متحد در قلمرو عدالت كيفري: از تصويب تا اعمال و اقدام» بر پيشبرد اقدام‌هاي جايگزين كيفر سالب آزادي، غيرقضائي كردن رسيدگي به بزهكاري صغار، روش‌هاي جديد حل و فصل اختلافات در قلمرو جرايم اطفال و نوجوانان. . .  تأكيد كرده است. [13]

[1] – مارك آنسل، پيشين، ص 93.

[2] – علي حسين نجفي ابرند آبادي، پيشين، ص 293.

[3] – مارك آنسل، پيشين، ص 41.

[4] – در خصوص متن اين قواعد رك:

Standard Minimum rules for the Treatment of Prisoners United Nations Department of Public information New York 1984.

[5]- علي حسين نجفي ابرند آبادي، همان، ص 334.

[6] – Ibid.P.1.

[7] – علي حسين نجفي ابرند آبادي، پيشين، ص 336.

[8] – پيشين، ص 338.

[9] – پيشين، ص 338.

[10] – علي حسين نجفي ابرند آبادي، همان، ص 338.

[11] – پيشين، ص 346.

[12] – پيشين، ص 347-348.

[13] – پيشين، ص 348.

مبانی  نظری  جایگزین  های  کیفر حبس در حقوق  کیفری ایران با ملاحظه  قانون  مجازات  اسلامی 1392

پیشگیری از سرقت رایانه­ای

هر چند برخی بر این باورند که اصلاح قوانین سنتی جزایی پاسخگوی نیازها در برابر جرایم سایبری است در مقابل عده ای معتقدند دنیای مجازی دنیای جدیدی است و مجرمان سایبر از لحاظ  جرم شناسی از مجرمان دیگر متفاوتند و مجازات ها و درمان های متفاوتی را نیز نیاز دارند.

استاد گسن‌ پيشگيریی درمعنای‌ جرم‌شناسی‌ پيشگيرانه‌ را مجموعه‌ تدابير سياست‌ جنايی‌ به‌ استثنای‌ تدابير معمول‌ به‌ هنگام‌ مداخله ‌نظام‌ كيفری تعريف‌ می‌كند كه‌ هدف‌ انحصاری‌ يا لااقل‌ اصلی‌ آنها محدود كردن‌ امكان‌ وقوع‌ مجموعه‌ای‌ از اعمال‌ مجرمانه‌، از طريق‌غير ممكن‌ كردن‌، دشوارتر كردن‌ يا كاهش‌ احتمال‌ آنهاست‌.[1]

4-2-1- پیشگیری غیر کیفری سرقت رایانه­ای

پیشگیری تنها به حوزه علوم جنایی محدود نمی­شود و در هر حوزه­ای  که یک سری ناهنجارها وجود داشته باشد،  سعی می شود از طریق اتخاذ تدابیر پیشگیرانه  از قوع آنها جلوگیری  شود، چرا که این اتفاق نظر وجود دارد که «پیشگیری بهتر از درمان است».[2]

در این راستا، برای پیشگیری از سرقت رایانه­ای الگو های گوناگونی از رشته­های مختلف در حوزه علوم جنایی پیاده شده­اند که البته هر یک بعد خاصی را مد نظر قرار داده اند و به همین خاطر با نواقصی مواجه می­باشند. اما کاملترین الگویی که تا به حال ارائه شده پیشگیری اجتماعی  و وضعی از این جرم است.[3]

4-2-1-1- پیشگیری اجتماعی[4] از سرقت رایانه­ای

پیشگیری اجتماعی شامل اقدام­هایی است که به طور مستقیم یا غیر مستقیم، هدفشان تاثیرگذاری بر شخصیت افراد است تا از سامان دادن فعالیت خود حول انگیزه­های بزهکارانه بپرهیزد و بیش از ارتکاب جرم صورت می­گیرد و از این طریق خلاءها و ناهنجاری های وی را بر طرف می­کند.[5]

محور اقدامات در این نوع پیشگیری فرد است، زیرا کلیه اقدامات روی فرد یا محیط وی صورت  می­گیرد تا ریشه های سرقت را نشانه گرفته و مانع از شکل گیری علل بزهکاری گردد.

4-2-1-1-1- تبیین پیشگیری اجتماعی سرقت رایانه­ای

با این توضیح، باید گفت پیشگیری اجتماعی در حوزه جرایم سایبری از جمله سرقت سایبری از اهمیت قابل توجهی برخوردار است و در توجیه آن حداقل می توان دو دلیل اشاره کرد.

1-سرقت رایانه ای از ویژگی هایی برخوردار است که اتخاذ تدابیر پیشگیرانه  وضعی را تا حد زیادی خنثی می­کنند.

2- طیف وسیعی از مجرمان  و بزه دیدگان این جرایم را افراد کم سن و سال  تشکیل می­دهند و همان طور که گفته شداین گروه مخطبان اصلی تدابیر پیشگیرانه اجتماعی هستند .به این ترتیب، چنانچه یک برنامه منسجم و کارآمد برای این گروه طرح ریزی شود و آنها با این دنیای جدید و خطرات بالقوه آن آشنا شوند، تا حد زیادی می­توان از الحاق آنها به طیف مجرمان و بزه دیدگان جلوگیری کرد.[6]

البته باید خاطر نشان ساخت که آموزش و آگاه سازی افراد بزرگ سال از خطرات و آسیب پذیری های این دنیا جدید نیز امری ضروری است .

چرا که بخش بزرگی از بزهدیدگی سرقت رایانه­ای به خاطر آشنایی یا کمی آگاهی از فضای تبادل اطلاعات است و بنابراین می­توان گفت، پیشگیری اجتماعی در سرقت رایانه ای نسبت به افراد بزرگسال نیز نتیجه بخش است.[7]

پیشگیری اجتماعی به دو نوع تقسیم می شود:

1- پیشگیری اجتماعی رشد مدار[8] که این نوع پیشگیری جنبه تربیتی و فنی دارد. اختلالات رفتاری و روانی طفل هدف قرار می­گیرد، و سعی دارد چنانچه کودکی به هر دلیلی از خود مظاهر بزهکاری را بروز داد با مداخله زودرس در وی و پیرامونش از مزمن شدن بزهکاری در آینده جلوگیری کند.

2- پیشگیری اجتماعی جامعه مدار[9]، در برگیرنده تدابیر و اقداماتی است که هدف آن کاهش یا حذف علل جرم در محیط اجتماعی است و در اصل برای تغییر شرایطی که به وقوع بزهکاری در اجتماع­های محلی و مسکونی کمک می­نمایند، طراحی می­گردند.

[1]. لازرژ  ک ، 1382، سياست‌ جنايی،  ترجمه­ی: دكتر حسين علی ‌ نجفی‌ ابرندآبادی چاپ‌ اول‌،  يلدا، ص 569.

[2]. جلالی فراهانی ا،  1383 ، پیشگیری از جرایم رایانه­ای، مجله حقوقی دادگستری، تابستان، شماره47، ص101.

[3] .  نجفی ابرند آبادی ع، 1380،  تقریرات درس جرم شناسی، دوره دکتری، دانشگاه تربیت مدرس،  تنظیم  محمد علی بابایی، ص 212.

[4] Indiridual-based prevention

[5] .گسن ر، 1370،  جرم شناسی کاربردی،  ترجمه­ی: مهدی کی نیا،  چاپ اول،  تهران،  مجد، ص 78.

[6]. جلالی فراهانی ا، همان، ص 104 .

[7]. همان، ص 102.

[8] Social prevention of crime

[9] Devlop mental (Early) prevention

سرقت در فضای سايبری  

– اعمال پیشگیری اجتماعی در سرقت سایبری

  گسترش و توسعه مهارت­ها و صلاحیت­های تربیتی والدین

اینترنت یک ابزار ارتباطی مدرن است که حذف آن از فعالتهای روزانه امکان پذیر نیست و باید از آن به طور مناسب استفاده شود. استفاده مناسب از اینترنت به ارتقای سطح اطلاعات والدین هم پای فرزندانشان نیاز دارد. در صورتی که والدین اطلاعات کمی نسبت به اینترنت داشته باشند از استفاده فرزندانشان از این ابزار  مهم تکنولوژی ممانعت به عمل آورده و در نهایت این محدودیت ها منجر به استفاده نا مناسب جوانان از اینترنت می­شود.[1] والدین باید سطح دانششان را در مورد اینترنت افزایش داده و به فرزندانشان طریق درست استفاده از آن را آموزش دهند.

4-2-1-1-2-2-  ترغیب و تسهیل بروز انگیزش های مشروع و سودمند

چنانچه کاربران ملاحضه کنند که با ورود به شبکه اینترنت می­توانند امور خود را به طور بهینه به پیش ببرند و این تحول مثبت را در زندگیشان احساس کنند، کاربری­شان را در فضای سایبر به امور بیهوده اختصاص نخواهند داد.[2] هنوز بسیاری از این افراد با کارکرد اصلی این فناوری آشنا نیستند و ابزارهای الکترونیکی را یک وسیله سرگرمی تلقی و در همین حد از آن بهره برداری می­کنند. برای تغییر این نگرش باید از رسانه­های ارتباط جمعی مثل تلوزیون و … استفاده کرد.

4-2-1-1-2-3- بر حذر داشتن از سرقت­های رایانه­ای

در واقع آنچه امروز فضای بانک­ها و سیستم­های مالی و جامعه ایران را مشوش و مضطرب ساخته، نباید هک شدن یا به سرقت رفتن اطلاعات سه میلیون حساب بانکی یا فاش شدن  اطلاعات 10 بانک در کشور باشد نگرانی اصلی باید ضعف بزرگی باشد که سیستم اطلاعات الکترونیکی بانک ها یا سیستم­های شرکت­های خدمات دهننده به آنها را این چنین در برابر سارقان، آسیب پذیر ساخته است و اینکه آیا کسی به فکر بر طرف ساختن این ضعف بزرگ هست یا خیر؟

آیا کاربران خدمات الکترونیکی بانک­ها به اندازه  کافی از خطراتی که ممکن است در کمین آنها باشد آگاهند و به خوبی از تمامی ریزه کارها و تنظیمات خدمات سیستم های الکترونیکی بانک ها آگاهی دارند یا آگاهی آنها صرفا در حد بر طرف ساختن نیاز روزانه بوده و سود جویان می­­توانند به راحتی با فریب دادن آنها مثلا به واسطه ترغیب آنها برای تغییر زبان عابر بانک به انگلیسی، مبالغ قابل توجهی را به اصطلاح کارت به کارت کرده و ناپدید شوند؟

4-2-1-1-2-4- آموزش و آگاهی افراد

از جمله تدابیر موثر در پیشگیری از سرقت رایانه­ای، ارائه آموزش کافی و اطلاع رسانی بهنگام است. همان طور که بیش از این نیز بیان گردید، توسعه سریع فناوری رایانه و نقش عمده آن در جهان امروز به ویژه کشورهای صنعتی، موجب گردیده است که کودکان و نوجوانان از سنین کودکی با کاربری رایانه آشنا گردند و در سنین نوجوانی و جوانی به افرادی آشنا با فناوری رایانه به ویژه از بعد تجربی، مبدل شوند.

لذا آگاه ساختن این افراد و ارائه آموزشهای لازم از سنین کودکی می­تواند نقش شایان توجهی در پیشگیری از سرقت رایانه­ای داشته باشد. بعلاوه ارائه آموزشهای ویژه برای عموم جامعه نیز اهمیت بسزایی دارد. با ارائه این نوع آموزش­ها می­توان به افراد جامعه آموخت که به شیوه­هایی احتمال آسیب دیدگی فردی و اجتماعی در مقابل سارقان رایانه­ای را کاهش دهند و بتوانند خانواده، اموال و حیثیت اجتماعی خود را تا حد زیادی از خطرات احتمالی مصون دارند.

از دیگر ابعاد ضروری سیاست آموزشی در مورد سرقت رایانه­ای، آموزش کارکنان و افراد شاغل در بخشهای مختلف جامه است. این آموزش، که بیشتر، محوریت اصلی آن در رابطه با شغل افراد می­باشد، مواردی را در بر می­گیرد که ممکن است افراد را از بعد اشتغال در مقابل این دست از جرایم ضربه پذیر سازد.

علاوه بر موارد یاد شده آموزش­هایی در ارتباط با مشاغل خاصی از جامعه ضروری است: به عنوان مثال، طرح ریزی و اجرای آموزش خاص برای مسئولان حفاظت و امنیت و شبکه های رایانه­ای که در بانک­ها و یا ادارجات مالیاتی کشور سروکار دارند.

همگام با آموزش می­توان از اطلاع رسانی به عنوان یکی از مبانی پیشگیری و مقابله عمومی با سرقت رایانه­ای در جامعه یاد کرد. در بسیاری از موارد، اطلاع رسانی موثر و بهنگام می­تواند حجم خسارات  ناشی از سرقت رایانه­ای را تا حد قابل ملاحظه ای کاهش داد.

.[1]  جلالی فراهانی، ا ،  همان ، ص112.

[2] . مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، گزارش تاملی بر فیلترینگ 5 برنامه اقدام برای تحقق برنامه سالم سازی فضای سایبر، شماره8947 ، اردیبهشت 1387، ص.36.

سرقت در فضای سايبری  

• مديريت ارتباط با مشتري به عنوان“ فلسفه“:

اين ديدگاه نشان مي دهد كه بين وفاداري مشتري و سودآوري شركت رابطه قوي وجود دارد . ديدگاه فلسفي مديريت ارتباط با مشتري تاكيد مي كند كه يك پايگاه مشتري وفادارزماني كسب مي شود كه تعاملات به طور پيوسته و مداوم در نطر گرفته شود.مديريت ارتباط با مشتري به عنوان فلسفه ، به طور غير قابل اجتنابي با مفهوم بازاريابي در ارتباط است و بر اين نكته تاكيد دارد كه شركت ها بايد حول مشتتريان و نيازمندي هاي متغير آن ها سازماندهي شده و به آن پاسخگو باشند.(كهلي و چاورسكي 1990)

ديدگاه فلسفي نشان مي دهد كه شركت هاي فروشنده براي تداوم رابطه بايد قادر باشند تا پيوسته آنچه را كه مشتريان،ارزش مي دانند ارائه دهند و اين نيرويي است كه در آن شركت هايي كه فرهنگ مشتري محور داشته باشند،موفق تر خواهند بود.(ريگبي و ديگران 2002)

علاوه براين،اين ديدگاه به طور موثري بين مفهوم بازاريابي و بازاريابي رابطه اي،رابطه برقرار كرده و براهميت ايجادارزش براي مشتري تمركز مي كند و اشاره دارد كه بايد با شناخت نيازهاي تكاملي مشتري،فعاليت هاي روزمره شركت ها براي ايجاد روابط بلندمدت سودآور برانگيخته شوند.(ويلسون و ديگران 2002)

• مديريت ارتباط با مشتري به عنوان “قابليت”:

منابع شامل عوامل توليد مانند تجهيزات سرمايه اي ،مهارت هاي كاركنان و حقوق انحصاري مي شود و قابليت ها به ظرفيت گروهي از منابع براي انجام برخي وظايف و فعاليت ها اشاره دارد. در حاليكه منابع منشاء اصلي مزيت رقابتي هستند. عموما قابليت ها بر خلاف منابع ،دانش پايه و پيچيده هستند و به سادگي نمي تون آن ها را خريد و كسب نمود . اين ديدگاه تاكيد مي كند كه براي مديريت موثر و روابط با مشتري،تركيب خاصي از منابع ضروري است.اين قابليت شامل هر چيزي است كه اجراي فعاليت هاي روزمره شركت را قادر مي سازد. اجراي موفق نيازمند اين است كه شركت ها حداقل قادر باشند تا:

• در مورد مشتريان بالقوه و بالفعلشان هوشمندي (دانش ) كسب كنند.

• اين هوشمندي را براي شكل دهي تعاملات بعدي با مشتريان بكار گيرند

دیدگاه crm به عنوان توانایی بر این حقیقت تاکید دارد که شرکت ها باید برای اصلاح رفتارشان در جهت مشتریان ویژه یا گروهی از مشتریان دائمی به توسعه و ترکیب منابع خود بپردازند.

دیدگاه crm به عنوان توانایی، به معنای پشتیبانی فعالیت ها تعبیر نمی شود، بلکه بر ترکیبی از منابع مورد نیاز برای مدیریت موثر روابط با مشتری تاکید می کند.به علاوه این دیدگاه نشان می دهد که crm موثر، پتانسیل های سازمان را در ایجاد مزیت رقابتی شناسایی می کند، یعنی منابعی که به سختی بتوان از آن ها تقلید کرد

تأثیر مسئولیت اجتماعی شرکت بر شهرت شرکت و ارزش ویژه برند

داده کاوی:

داده کاوی، بررسی و تحلیل حجم عظیمی از داده ها به منظور دستیابی به مدلها و قواعد معنادار میباشد. هدف از داده کاری، بهبود فعالیت های بازاریابی، فروش و خدمات پس از فروش از طریق شناخت بهتر مشتریان میباشد.

کارایی داده کاوی را میتوان به دو دسته تقسیم نمود: مستقیم و غیر مستقیم، داده کاوی مستقیم به تحلیل و گروه بندی بر اساس فیلد خواسته شده، به عنوان مثال درآمد میپردازد. داده کاوی غیر مستقیم بدون در نظر گرفتن فیلد خاصی به یافتن نمونه ها و یا شباهت های بین رکوردهای یک بانک اطلاعاتی میپردازد.

3-2-7-2 قابلیت های داده کاوی:

قابلیت های داده کاوی که در زمینه های مختلف تجاری، اقتصادی و صنعتی به کار برده میشوند عبارتند از:

1. گروه بندی

1. تخمین

1. پیش بینی

1. گروه بندی بر اساس وابستگی ها

1. دسته بندی

1. پروفایل کردن

سه مورد اول نمونه هایی از داده کاوی مستقیم میباشد که مقداری را برای یک متغیر خاص به دست می آورد. هدف از گروه بندی بر اساس وابستگی ها و دسته بندی به دست آوردن ساختار داده ها بدون توجه به یک متغیر خاص میباشد.قابلیت پروفایل را میتوان به داده کاوی مستقیم و یا غیر مستقیم نسبت داد.

3-7-2 مدیریت ارتباط با مشتری مشارکتی:

مدیریت ارتباط با مشتري مشارکتی موجب تعادل ها ي کار وسازنده با مشتریان درطول تمام کانال هاي ارتباطی می شود. درواقع با بهره گیري از مشارکت و همکاري اینترنتی، هزینه هاي خدمات مشتري را می توان کاهش داد دراین فن آوري مدیریت ارتباط با مشتري، با یکپارچه شدن مراکز تماس تعامل چند کانالی با مشتریان فردي امکانپذ یر می شود همچنین سازمان درعین تعامل با مشتري در سطح تبادل،.نگرش یکپارچه اي نسبت به مشتري به دست می آورد (سید جوادین و یوسفی ، 1385)

دسته ای از عملکردهای CRM است که تبادل بین مشتریان و سازمانها را تسهیل مینماید. ارتباطات یک طرفه میبایست جای خود را به ارتباطات دو طرفه دهد به نحوی که مشتری را با مسائلی که مرتبط با خرید آتی او میباشد درگیر نماید. به عبارت دیگر CRM ترکیبی عملکردهایی از CRM را شامل میشود که بین مشتری و عرضه کننده، نقطه تبادلی را فراهم میکند. برای مثال، تکنولوژی هایی مانند مخابرات، برای تسهیل تبادلات زمان بر، حساس و شخصی با مشتریان به کار میرود.(گیب و همکاران،2005)

تأثیر مسئولیت اجتماعی شرکت بر شهرت شرکت و ارزش ویژه برند